تلاش اتحادیه اروپا برای حفظ توافق هسته‌ای با ایران پس از خروج ایالات متحده ادامه دارد. میگل آریاس کانیته، کمیسیونر انرژی اتحادیه اروپا در همین راستا به تهران سفر کرده تا در ملاقات با مقام‌های ارشد ایرانی از وعده‌های اروپا برای حفظ «برنامه جامع اقدام مشترک» (برجام) بگوید. نمایندگان محافظه‌کار مجلس اما می‌خواهند برای گرفتن تضمین از اروپا ضرب‌الاجلی یک ماهه تعیین کنند.
علی‌اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران شنبه ۱۹ مه / ۲۹ اردیبهشت پس از دیدار با کانیته گفت:
«آقای کانیته به طور کامل برای ما اقداماتی که اروپا درصدد انجام آن بعد از خروج آمریکا از برجام است را تشریح کردند. به ویژه در رابطه با مقررات مسدودسازی که قرار است توسط اتحادیه اروپا احیا شود.»
به گفته رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، یکی از راه‌حل‌های اروپا «به‌کارگیری یورو در تعاملات میان ایران و اروپا» است. او همچنین تهدید کرد که در صورت شکست برجام، ایران می‌تواند غنی‌سازی ۲۰ درصدی را از سر بگیرد.
به گزارش خبرگزاری «رویترز»، کانیته در دو روز بازدید از ایران با پنج مقام ارشد ایرانی دیدار می‌کند. او شنبه ساعاتی پس از دیدار با صالحی، با بیژن زنگنه، وزیر نفت نیز دیدار کرد و در ادامه سفر با محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران نیز دیدار خواهد کرد.
زنگنه: اروپا کمک کند، صادرات نفت کاهش نمی‌یابد
نخستین دور از تحریم‌های هسته‌ای واشنگتن علیه تهران پس از بازگشت دوباره آنها، صادرات نفت ایران را هدف می‌گیرد. تحریم‌های نفتی می‌توانند ضربه سختی به اقتصاد ایران وارد کنند.
با این حال زنگنه، وزیر نفت ایران پس از دیدار به کانیته در جمع خبرنگاران گفت که در صورت کمک اتحادیه اروپا، میزان صادرات نفت ایران کاهش نمی‌یابد:
«اگر اتحادیه اروپا بتواند برجام را نجات دهد، خروج آمریکا از این توافق تاثیری بر صادرات نفت ایران نخواهد داشت و سطح صادرات ما تغییر نخواهد کرد. در این صورت نیازی به اتخاذ تصمیم جدید در سازمان کشور‌های صادرکننده نفت نیست.»
ایالات متحده پیش از این در گزارشی گفته بود که به دلیل وجود مازاد کافی نفت در بازار، تحریم‌های نفت علیه ایران قابل اجرا است و موحب کاهش عرضه یا افزایش سرسام‌آور قیمت نفت نخواهد شد.
وعده‌های کانیته به تهران چیست؟
رهبران اروپایی برای حفظ برجام اعلام آمادگی کرده‌اند. آنها در تلاش برای محافظت از شرکت‌های اروپایی در برابر تحریم‌های ایالات متحده علیه ایران هستند و از دولت‌ها می‌خواهند تا برای دورزدن جریمه‌های ناشی از تحریم‌های ایالات متحده مستقیماً به انتقال پول به بانک مرکزی ایران بپردازند.
اما مقام‌های اروپایی تصدیق می‌کنند که توانایی‌شان در مقابله با تحریم‌ها محدود است. یک مقام ارشد اروپایی بدون افشای نام به رویترز گفته است که نمی‌توان معجزه کرد و تنها می‌توان تضمین‌های محدودی به ایران برای حفظ برجام ارائه کرد.
دیپلمات‌های اروپایی به رویترز گفته اند که سفر کانیته به ایران بیشتر جنبه‌ای نمادین دارد تا هم رهبران ایران را به باقی‌ماندن در برجام تشویق کند و هم از حسن روحانی، رئیس‌جمهوری میانه‌رو ایران را که هدف انتقاد تندروها است، اعلام حمایت کند.
با این حال، کمیسر انرژی اروپا با چندین وعده به تهران سفر کرده:
▪پرداخت مستقیم پول نفت صادراتی به ایران
▪بازگرداندن دارایی‌های مالی ایران در اروپا
▪حفاظت از شرکت‌های اروپایی با استفاده از مقررات مسدودسازی تحریم‌های ایالات متحده
▪صدور اجازه فعالیت تجاری برای بانک سرمایه‌گذاری اروپایی و افزایش خطوط اعتباری مبتنی بر یورو در ایران
اما اثرگذاری تلاش‌های اروپا محل تردید کارشناسان است.
همین حالا برخی شرکت‌های اروپایی در حال توقف مبادلات تجاری با ایران هستند. غول نفتی «توتال» هشدار داده که شاید همکاری با ایران را در صورت معاف‌نشدن از تحریم‌های ایالات متحده قطع کند.
همچنین دی زد بانک یا بانک تعاونی مرکزی آلمان (DZ Bank)، دومین بانک بزرگ آلمان به لحاظ دارایی جمعه اعلام کرد که تمام مبادلات مالی با ایران را معلق می‌کند.
مهلت یک‌ماهه محافظه‌کاران مجلس برای تضمین‌های اروپایی
در حالی که دولت حسن روحانی برای گرفتن تضمین از اروپا مذاکرات را آغاز کرده، شماری از محافظه‌کاران در مجلس شورای اسلامی ایران خواستار تعیین مهلتی یک‌ماهه هستند.
مجتبی ذوالنور، رئیس کمیته هسته‌ای مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرگزاری «تسنیم»، وابسته به سپاه پاسداران درباره این تلاش‌ها گفت:
براساس این طرح دو فوریتی که به امضای بیش از ۷۰ تن از نمایندگان مجلس رسیده، از دولت خواسته شده که اگر نتوانست در مدت حداکثر یک ماه تضمین‌های لازم را از اروپایی‌ها در قبال برجام اخذ کند، می‌بایست اقدامات لازم جهت افزایش ظرفیت غنی‌سازی اورانیوم به ۱۹۰ هزار سو را انجام دهد و در مجموع فعالیت‌های هسته‌ای مانند قبل از سر گرفته شود.
این طرح در صورت تصویب به عنوان یک ماده جدید به قانون موسوم به «اقدام متقابل ایران در برجام» افزوده خواهد شد.
***
بازی با طناب روسیه تا کی ادامه خواهد یافت؟
داریوش احمدیان
شنیده‌ها از بحران سوریه مبنی بر احتمال بالای معامله رژیم اسرائیل با مقامات ارشد روسیه درباره نقش ایران در آن کشور و انصراف روس‌ها از تحویل سامانه موشکی اس۳۰۰ به رژیم اسد پس از دیدار پوتین و نتانیاهو، بی تفاوتی آشکار روسیه در قبال حمله اسرائیل به پایگاه‌های نظامی ایران در سوریه و این گفته اخیر معاون وزیر امور خارجه روسیه که خواهان دریافت امتیاز بیشتر از ایران شده است که در یکی دو هفته اخیر رخ داده همه و همه نشانگر آن است که ظاهرا استراتژی اتکای بیشتر از حد متعارف به روس‌ها کاملا شکست خورده است و برادران روسی با خنجری در دست به برادران ایرانی‍‌‌شان سلام می‌کنند!
کوتاه سخن آنکه به نظر می‌آید که ضروری است تا مقامات تصمیم گیر نظام سیاسی در ایران هر چه زودتر راهبرد خود در حوزه سیاست خارجی را تغییر دهند و موازنه قوا را جایگزین نگاه به شرق و دوری از غرب کنند؛ تا هنگامی که برخی مسئولان در این تصور خام باشند که در جهان کسی قرار است به سود ایران رفتار کند نمی‌توان امید چندانی به تحقق واقعی منافع ملی داشت.
فرارو بررسی کرد
ایرانیان و بی‌اعتمادی به سرزمین تزارها
رابطه میان ایران و روسیه هرچند بسیار مورد توجه و اعتماد مقامات کشور است اما در میان افکار عمومی اینگونه نیست و همیشه نوعی سوظن و بی‌اعتمادی به طرف روسی وجود داشته است و معتقدند که این کشور با توجه به سابقه تاریخی، همیشه در بزنگاه‌ها ایران را تنها گذاشته و از اعتماد طرف ایرانی سوءاستفاده کرده است
ahmadian and Fararu / 20 May 2018