حمید مافی ـ رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی ایران گفته است که تلفات اعتیاد در ایران بیشتر از تلفات دوران جنگ است.
به گزارش خبرگزاری مهر، علاء‌الدین بروجردی در نشست شورای فرعی مبارزه با مواد مخدر بروجرد گفت: “طی یک آمار خوش‌بینانه بیش از دو میلیون معتاد در کشور وجود دارد و تبعات منفی آن برای جامعه بیشتر از جنگ است و قابل مقایسه نیست.
آقای بروجردی اعتیاد را یک جنگ سازمان یافته خوانده و مدعی شده است:”در کنار مرزهای شرقی در کشور افغانستان از زمانی که نیروهای ناتو مستقر شدند و انگلیس مسئولیت مواد مخدر را به عهده گرفت میزان تولید ۴۰ برابر کف تولید دوران طالبان است.”
او از بی‌تفاوتی مسئولان و جامعه نسبت به گسترش اعتیاد در ایران گلایه کرده و گفته است: “رئیس جمهوری ۶۰میلیارد تومان برای ساخت پنج اردوگاه بزرگ برای اسکان معتادان اختصاص داده است که به علت ازدیاد معتادین قطعاً پاسخگو نیست.”
مرگ روزانه ۱۰ نفر به خاطر اعتیاد
این اظهارات در شرایطی بیان می‌شود که پیش از این اعلام شده بود روزانه ده نفر به دلیل مصرف مواد مخدر یا مسمومیت ناشی از آن در ایران می‌میرند.
محمد کاظمیان، مدیر کل امور پژوهشی سازمان پزشکی قانونی ایران روز ۲۳ شهریورماه امسال به خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) گفته بود: در سال ۸۹، سه‌هزار و ۶۵۶ گواهی فوت ناشی از مصرف مواد مخدر در پزشکی قانونی ثبت شده است. همچنین احمد شجاعی، رئیس سازمان پزشکی قانونی مردادماه امسال گفته بود: “در بهار سال جاری ۹۷۴ فقره مرگ ناشی از مصرف مواد مخدر در ایران اتفاق افتاده است. به گفته احمد شجاعی، آمار مرگ ناشی از سوء‌مصرف مواد مخدر در رتبه دوم مرگ‌های غیر طبیعی كشور است.”
ابهام در آمار معتادان
در حالی که مسئولان پلیس و وزارت کشور، آمار معتادان در ایران را از سال‌های قبل به صورت ثابت دومیلیون نفر اعلام کرده‌اند، وزارت بهداشت ایران در آخرین آمار منتشر شده از افزایش یک میلیون و ۷۰۰ هزار نفری جمعیت معتادان ایران خبر داده است. بر اساس این گزارش در سال ۸۹، سه میلیون و ۷۰۰ هزار مصرف‌کننده مواد مخدر در ایران زندگی می‌کنند که از این تعداد یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفر مصرف‌کننده دائم و ۲۵۰ هزار نفر نیز معتاد تزریقی هستند.
آمار دو میلیون معتاد در ایران اولین‌بار در سال ۷۶ از سوی ستاد مبارزه با مواد مخدر اعلام شد و از آن زمان تاکنون ثابت مانده است. بر اساس این آمار یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفر در ایران معتاد دائمی هستند و حدود ۸۰۰ هزار نفر نیز به صورت تفننی مواد مخدر مصرف می‌کنند.
این در حالی است که بر اساس اعلام مسئولان درمانی کشور در وزارت بهداشت و سازمان بهزیستی کشور، سالانه حدود هشت‌درصد به شمار معتادان و مصرف‌کنندگان مواد مخدر در کشور افزوده می‌شود. سید موید علویان، معاون سلامت وزارت بهداشت سال گذشته، آمار معتادان در ایران را سه‌میلیون و ۷۰۰ هزار نفر اعلام کرده بود. به گفته او بررسی‌های وزارت بهداشت نشان می‌دهد در ایران یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفر معتاد دائمی و روزانه مواد مخدر هستند و بقیه این گروه مصرف تفننی و گاه به گاه مواد مخدر دارند.
دبیر کل وقت ستاد مبارزه با مواد مخدر در سال ۸۴ اما آمار معتادان در ایران را چهارمیلیون نفر اعلام کرد. به گفته او ۲.۵ میلیون نفر از این افراد معتاد قطعی روزانه و ۱.۵ میلیون نفر از آنها مصرف‌کننده قطعی تفننی و گاه‌گاهی مواد مخدر در کشور هستند.
به گفته علی هاشمی، همه شاخص‌های مربوط به مواد مخدر در این سال‌ها تغییر کرده است. تولید تریاک در افغانستان از ۳۵۰ تن در سال ۶۶ به حدود پنج‌‌هزار تن در سال ۸۴ رسیده است. افراد دستگیر شده در ارتباط با مواد مخدر در آن سال، ۷۸ هزار نفر بود اما در سال ۸۳ بر اساس اعلام نیروی انتظامی ۴۳۱ هزار و ۴۳۰ نفر در این زمینه دستگیر شده‌اند.
همچنین روزنامه گاردین یک سال قبل، در گزارشی به نقل از سازمان ملل متحد مدعی شد که حداقل ۲۰ درصد جامعه ایران به مواد مخدر اعتیاد دارند. بر اساس این گزارش، “ایران بالاترین نسبت معتادان به هرویین و تریاک را در جهان دارد و یک نفر از ۱۷ نفر از جمعیت آن معتاد به این مواد و ۲۰ درصد جمعیت ۱۵ تا ۶۰ ساله کشور در سوءاستفاده از مواد مخدر دست دارند.” جانشین پلیس مبارزه با مواد مخدر این آمار را غیر واقعی خوانده بود و گفته بود که آمار معتادان در ایران از دومیلیون نفر تجاوز نمی‌کند.
کاهش سن اعتیاد به ۱۳ سال
در حالی که مسئولان مبارزه با مواد مخدر در ایران تلاش می‌کنند تا آمار دقیقی از شمار معتادان کشور ارائه ندهند، یک‌ماه قبل عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی تهران در همایش پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی اعلام کرد: “سن اعتیاد در کشور به ۱۳ سال رسیده است.” سیدرضا نقیب سادات گفت: “بیشتر معتادان کشور زیر ۱۹ سال هستند.”
همچنین سه سال قبل مشاور وقت دبیر کل ستاد مبارزه با مواد مخدر اعلام کرد که ۳۰ هزار دانش‌آموز معتاد در کشور داریم. اعلام این آمار با واکنش مسئولان آموزش و پرورش روبه‌رو شد تا سرانجام دو سال پیش مدیران این سازمان آموزش و پرورش شمار دانش‌آموزان معتاد در ایران را دودرصد از جمعیت معتادان کل کشور اعلام کردند. همان زمان مسئولان ستاد مبارزه با مواد مخدر اعلام کردند که پنج درصد جمعیت معتادان در ایران را دانش‌آموزان معتاد تشکیل می‌دهند.
اعتیاد عامل ۶۰ درصد طلاق ها
اگرچه تا به حال آمار دقیقی از رابطه میان طلاق و اعتیاد در ایران منتشر نشده است، اما کارشناسان و مسئولان دستگاه‌های اجرایی بر این باورند که اعتیاد عامل بخش زیادی از طلاق‌هاست. دوهفته قبل معاون اجتماعی و پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی سازمان بهزیستی با اعلام این که از هر شش و نیم مورد ازدواج در ایران یک مورد به طلاق انجامیده است به ایسنا گفت: اعتیاد مهمترین عامل طلاق‌ها در ایران است.
رئیس انجمن مددکاری ایران هم به خبرگزاری مهر گفته است: براساس پژوهش‌های صورت گرفته مصرف مواد مخدر، دخالت والدین و نارضایتی از روابط زناشویی از عوامل اصلی طلاق به شمار می‌آیند. همچنین یک عضو هیئت علمی دانشگاه همدان اعلام کرده است: “بر اساس یافته‌های یک پژوهش تحقیقاتی اعتیاد عامل ۲۵ درصد از طلاق‌ها در جامعه است.” روزنامه گاردین به نقل از گزارش سازمان ملل، اعتیاد را عامل ۶۰ درصد از طلاق‌های ایران عنوان کرده است.
۳۷۰۰ اعدام به خاطر مواد مخدر
قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران در دو سال گذشته برخورد با مجرمان مرتبط با مواد مخدر در ایران را تشدید کرده است. به‌گونه‌ای که بنا بر اعلام دادستان تهران در خردادماه حکم اعدام ۳۰۰ نفر از مجرمان مواد مخدر در ایران صادر شده است.
همچنین محمد مصطفایی، وکیل دادگستری پنج ماه قبل با انتشار یادداشتی در وبلاگ خود از اعدام سه‌هزار و ۷۰۰ نفر از محکومان مرتبط با مواد مخدر در سال ۸۹ خبر داده بود. بر اساس این یادداشت هم اکنون ۲۳۱ هزار و ۲۱۷ نفر از زندانیان ایران به خاطر جرایم مرتبط با مواد مخدر در زندان به سر می‌برند.