اوباما روز پنج شنبه، ۱۲ ژانویه اعلام کرد که برنامه اعطای اقامت به کوباییها را متوقف خواهد کرد. بر اساس این برنامه، هر کوبایی فارغ از اینکه ویزا داشت یا نداشت، میتوانست با ورود به آمریکا اقامت این کشور را دریافت کند. این مورد یک استثنا در سیاستهای مهاجرتی آمریکا به شمار میرفت.
برنامهای که سیاست «پاهای تر، پاهای خشک» خوانده میشد، به هر کوبایی که پایش به خاک آمریکا میرسید، اجازه ماندن میداد، اما کسانی که در دریا دستگیر میشدند، بازگردانده میشدند. مقامات کوبا سالیان طولانی خواهان تغییر این قانون بودند.
این قانون در سال ۱۹۹۵ در زمان ریاست جمهوری بیل کلینتون تصویب شد. آن زمان گارد ساحلی هزاران کوبایی را که در تلاش برای رسیدن به قلوریدا بودند دستگیر میکرد.
چنین امتیازی به هیچ یک از ملیتهای دیگر داده نشده است. تاکنون کوباییهایی که خود را به کوبا رساندهاند توانستهاند اجازه ماندن در این کشور و اجازه کار دریافت کنند و سپس گرین کارت بگیرند.
آمریکا و کوبا ماهها برای این تصمیم مذاکره کردهاند و به توافقی دست یافتهاند که بر مبنای آن کوبا باید مهاجران بازگردانده شده را بپذیرد.
اوباما گفته: «با این تغییرات بر اساس قوانین کشور، ما همچنان به کوباییهای مهاجر همچون سایر ملیتهای مهاجر به آمریکا خوشآمد میگوییم.»
وزارت امنیت داخلی، همچنین برنامه اعطای اقامت به متخصصان پزشکی کوبایی را متوقف کرده است. این برنامه به دلیل تشویق پزشکان و متخصصان به مهاجرت به آمریکا، مطلوب دولت هاوانا نبود.
انجام این تغییر ماهها کار برده است، اما خبر آن پیش از این اعلام نشده بود تا هزاران نفر برای در امان ماندن از این تغییر، به دریاهای میان کشور کمونیستی کوبا و فلوریدا هجوم نیاورند.
گارد ساحلی آمریکا، هر سال پذیرای هزاران کوبایی بود که تلاش میکردند مسافت ۱۴۵ کیلومتری میان در کشور را برای رسیدن به آمریکا بپیمایند. اما تنها تعدادی از این چند هزار نفر به خاک آمریکا میرسیدند و اجازه اقامت در این کشور را پیدا میکردند. سایر ملیتهایی که با این روش به حاک آمریکا میرسیدند بازگردانده میشدند.
دولت کوبا از این تغییر استقبال کرده و میگوید که این تصمیم برای کل منطقه بهتر است چرا که مانع قاچاق انسان و سفرهای خطرناک میشود.
یوزفینا ویدال، رییس سیاست خارجی کوبا در زمینه آمریکا گفته است: «امروز یکی از عوامل چالشزا در حوزه مهاجرت رفع شد. آمریکا اکنون به یک روال قانونی، امن و منظم برای مهاجران کوبایی دست یافته است.»
وزیر خارجه السالوادور هم از این قانون استقبال کرده و گفته که مهاجران نباید در دسته بندیهای مختلف قرار بگیرند.
هندوراس کشوری است که سالانه هزاران پناهجو از آن به سمت آمریکا میروند بیآنکه سیاستهای مهاجرتی آمریکا تمایلی به پذیرش آنها داشته باشد. وزیر خارجه السالوادور گفته منتظر است تا ببیند آیا تعداد مهاجران کوبایی کمتر خواهد شد یا نه.
در سال ۲۰۱۵، ۴۰ هزار کوبایی و در سال ۲۰۱۶، ۵۴ هزار کوبایی به آمریکا مهاجرت کردهاند.
دولت اوباما تا پیش از سفر به این کشور تقاضای کوبا برای تغییر این قانون را رد کرده بود تا اینکه برخی از مشاوران او در کاخ سفید پیشنهاد کردند که این کار میتواند تلاشی برای برقراری روابط بین دو کشور باشد.
پس از اینکه رائول کاسترو نخست وزیر کوبا در سال ۲۰۱۴ اعلام کرد که کشورش در تلاش برای برقراری روابط دیپلماتیک با امریکاست، اوباما کوشید تا روابطش را با کوبا عادی کند. در زمان ریاست جمهوری او، برخی از محدودیتها در سفر و تجارت با کوبا کاهش یافت و معاملات تجاری بیشتری با این کشور صورت گرفت.
تغییر قانون مهاجرتی درباره کوباییها، تنها ۸ روز پیش از انتقال قدرت در کاخ سفید صورت گرفته است. دونالد ترامپ رییس جمهوی منتخب آمریکا پیشتر گفته بود که دولت این کشور برای بهبود روابطش با هاوانا باید امتیازات بیشتری از این کشور بگیرد.
بر اساس توافق جدید، کوبا ۲۷۰۰ نفر از ۱۲۵ هزارنفری را که در ۱۹۸۰ کشور را ترک کردند باز پس میگیرد. همچنین، این کشور ۲۷۴۶ نفر را که آمریکا به آنها اقامت نداده و اغلب دارای سوابق جنایی هستند، تحویل خواهد گرفت.
پیش از این تنها تعداد انگشتشماری را پس گرفته بود.
تصویب ابن قانون احساسات متناقضی را در منطقه کوبایینشین میامی، «هاوانای کوچک» برانگیخته است.
کوباییهای این منطقه میگویند که هنوز کمونیسم در این کشور پایان نیافته است.
اما از سوی دیگر مهاجران کشورهای دیگر از تغییر قانونی که آن را ناعادلانه مینامند خوشحالند.