نادیا مراد و لامیا حاجی‌بشر، دو دختر کرد ایزدی از عراق که توسط گروه «دولت اسلامی» (داعش) ربوده شدند و پس از رهایی از جنایت‌های آن‌ها علیه زنان ایزدی سخن گفتند، جایزه ساخاروف را دریافت کردند.

نادیا مراد (راست) و لامیا حاجی‌بشر در پارلمان اروپا
نادیا مراد (راست) و لامیا حاجی‌بشر در پارلمان اروپا

این جایزه روز سه‌شنبه ۱۳ دسامبر / ۲۳ آذر در استراسبورگ، محل پارلمان اروپا به دو دختر کُرد اهدا شد.

مارتین شولتس، رئیس پارلمان اروپا به‌هنگام اعطای جایزه گفت نادیا مراد و لامیا حاجی‌بشر دو زن جوان فوق‌العاده‌ای هستند که برای جامعه خود فداکارانه مبارزه کردند.

شولتس افزود آن‌ها قهرمان‌هایی هستند که با اقدامات خود وظایف اروپا را یادآوری کردند.

لامیا حاجی‌بشر ۱۸ ساله در ماه اوت ۲۰۱۴ (تابستان ۱۳۹۳) توسط داعش در عراق ربوده شد و مدت‌ها تحت شکنجه و مورد تجاوز قرار گرفت. او در طول اسارتش در مجموع پنج بار تلاش کرد تا فرار کند که چهار بار شکست خورد، تا زمانی که با یک انفجار مین افرادی که او را ربوده بودند کشته شدند و او با این‌که بر اثر ترکش انفجار یک چشم‌اش را از دست داده و صورتش سوخته بود موفق به فرار شد.

نادیا مراد ۲۳ ساله نیز در اواسط تابستان ۱۳۹۳ به‌مدت سه ماه به‌عنوان برده‌ جنسی داعش در اسارت این گروه تروریستی بود. او شش برادرش را در یورش شبه‌نظامیان داعش به روستای «کوچو»، محل زادگاهش، در حومه شهر شنگال از دست داد. نادیا پس از فرار از چنگ داعش به آلمان پناهنده شد و از تحمل سه ماه رنج خود و دو خواهر دیگرش سخن گفت. او همچنین گفت پس از اسارت به مقر نیروهای داعش منتقل شده و بارها مورد سوء استفاده جنسی قرار گرفته است.

لامیا حاجی‌بشر شامگاه دوشنبه ۱۲ دسامبر / ۲۲ آذر اعلام کرد که این جایزه به جامعه کردهای ایزدی تعلق دارد. او گفت: «هزاران دختر دیگر همچون من و نادیا وجود دارند.»

نادیا مراد بر شناسایی رفتار وحشیانه داعش در جامعه جهانی به‌عنوان نسل‌کشی تأکید کرد و گفت: «تقریباً هر خانواده یک یا دو نفر را یا از طریق کشتار داعش و یا بردگی برای نیروهای آن از دست داده است.»

او از ایالت «بادن ـ وورتمبورگ» آلمان به دلیل آن‌که او را پذیرفته است تشکر کرد و افزود بدون این حمایت‌ها نمی‌توانست به این شکل مردم را به سرنوشت کردهای ایزدی متوجه کند.

النا والنسیانو، رئیس کمیته حقوق بشر پارلمان اروپا از اسپانیا نیز تأکید کرد که جایزه ساخاروف به‌دلیل شجاعت این دو دختر به آن‌ها اهدا شد.

والنسیانو گفت: «آن‌ها بر قساوت‌ها و ترس‌ها غلبه کردند تا با صدای خود از ارزش‌هایی همچون آزادی و عدالت دفاع کنند.»

المار بروک، رئیس کمیته امور خارجی پارلمان اروپا از آلمان نیز گفت: «جایزه مراد و حاجی‌بشر، نشانه‌ مهمی برای مردم بی‌شماری منطقه است که در زیر فشار داعش رنج می‌کشند.»

جایزه ۵۰ هزار یورویی ساخاروف از سال ۱۹۸۸ تاکنون هر سال توسط پارلمان اروپا به یک یا چند فعال حقوق بشر و دمکراسی اهدا می‌شود.

در سال ۲۰۱۲ (۱۳۹۱) این جایزه به نسرین ستوده، وکیل ایرانی مدافع حقوق بشر و جعفر پناهی، فیلمساز مطرح ایرانی تعلق گرفت.

پیش از این کسانی چون نلسون ماندلا، زندانی نامدار دوران آپارتاید در آفریقای جنوبی و رئیس جمهور پیشین این کشور؛ الکساندر دوبچک، رهبر جمهوری سوسیالیستی چکسلواکی در رویدادهای «بهار پراگ» در سال ۱۹۶۸؛ تسلیمه نسرین، نویسنده و فمینیست بنگلادشی، آنگ سان سوچی، فعال سیاسی و مدافع حقوق بشر اهل برمه و ملاله یوسف‌زی، دختر نوجوان پاکستانی که هدف گلوله طالبان قرار گرفت، جایزه ساخاروف را دریافت کرده‌اند.

بیشتر بخوانید: