در شرایطی که از دوهفته پیش ائتلافی بینالمللی به رهبری آمریکا، عملیات گستردهای برای آزاد سازی «موصل» دومین شهر عراق آغاز کرده، تمامی نشانهها از این موضوع حکایت میکند که داعش قصد ندارد به آسانی موصل را ترک کند؛ شهری که ابوبکر بغدادی در سال ۲۰۱۴ در آن اعلام خلافت کرد.
گزارشهای روزنامهنگاران حاضر در منطقه از جمله گزارشگر تلویزیون الجزیره نشان میدهد دفاع از موصل از مدتها پیش توسط یک ستاد اجرایی مجرب و کار کشته متشکل از نظامیان و نیروهای امنیتی عرب سنی رژیم پیشین عراق برنامه ریزی شده است. نیروهای داعش در موصل در حدود ۳ تا ۵ هزار تن برآورد میشوند. همچنین چند هزار تن از نیروهای داعش در اطراف موصل موضع گرفتهاند و وظیفه آنها کند کردن پیشروی ارتش و نیروهای عراقی و پیشمرگههای کرد اقلیم کردستان است.
شهری که هنوز آزاد نشده، چند طرف درگیر ادعای حاکمیت برآن را دارند: مانند دولت خودمختار کردستان عراق در شمال، دولت مرکزی و سرانجام ترکیه که معتقد است برخی از مناطق عراق و سوریه که در گذشته به امپراتوری عثمانی تعلق داشته همچنان از مناطق تحت حاکمیت این کشور به حساب میآید. جنگ پنهانی تهران و آنکارا در موصل را نیز باید به دلیل این ادعاهای دولت ترکیه دانست.
روز شنبه خبرگزاریها گزارش دادند که شبه نظامیان شیعه «حشد الشعبی» مورد حمایت رژیم تهران، در عملیات باز کردن جبهه جدیدی از غرب موصل به نزدیکی شهر« تلعفر» رسیدهاند که بیشتر ساکنان آن را ترکمن ها تشکیل میدهند. این خبر واکنش تند اردوغان رییس جمهوری ترکیه را همراه داشت. رئیس جمهور ترکیه گفت که کشورش قرار است نیروهای خود در شهرک سیلبونی در مرز با عراق را افزایش دهد. او گفت: اگر نیروهای حشد الشعبی به اقدامات تروریستی در شهر تلعفر عراق بپردازند، ترکیه قطعا عکس العمل نشان خواهد داد.
این نیروهای شبه نظامی شیعه توسط ایران آموزش دیدهاند و روابط نزدیکی با قاسم سلیمانی فرمانده سپاه فدس بازوی برون مرزی سپاه پاسداران دارند. به گزارش تلویزیون الجزیره خود سلیمانی هفته پیش در اطراف موصل دیده شده است.
رادیو زمانه در بررسی «نبرد موصل» پرسشهایی را با سعید مموزینی روزنامهنگار کرد عراقی ساکن شمال موصل و امیر طاهری کارشناس سیاسی در لندن در میان میگذارد.
- وضعیت کنونی نبرد موصل میتواند پایانی بر تسلط خلافت اسلامی- داعش- در این منطقه مهم باشد؟
- دولت ترکیه به حضور نیروهای شبه نظامیان شیعه مورد حمایت ایران واکنش نشان داده. آیا این مساله میتواند به درگیری سیاسی یا نظامی منجر شود؟
- سازمان ملل گفته است که نبرد موصل ظرفیت تبدیل شدن به یکی از بزرگترین فجایع تاریخ را دارد. آیا داستان کشتار غیرنظامیان مانند حلب در اینجا هم تکرار خواهد شد؟
- * – آیا کارزار کنونی انتخابات آمریکا در وضعیت کنونی نبرد موصل تاثیرداشته؟