حسین نوش‌آذر – هشتمین شماره جنگ زمان هم منتشر شد. ما سال گذشته در چنین روزی گفتیم یک فصل‌نامه‌ی ادبی با چهارمین شماره‌اش به‌راستی متولد می‌شود و از آن پس در شرایطی که همه‌ی عوامل دست در دست هم می‌دهند تا چنین تلاش‌هایی ادامه پیدا نکنند، تا نهادینه شدن یک نشریه راهی بس دراز باقی می‌ماند.
پراکندگی ایرانی‌ها، مطبوعات اینترنتی و آسانی انتشار هر مطلبی ولو ناویراسته در اینترنت، وسوسه‌ی دست یافتن به مخاطب بدون واسطه‌ی سردبیر و ارتباط بلاواسطه با مخاطبان در عصر اینترنت کار مطبوعات چاپی و به‌ویژه فصل‌نامه‌ها و جنگ‌های ادبی را بس دشوار کرده است.
منصور کوشان که سردبیری نشریه‌ی تکاپو را به عهده داشت و اکنون پس از ماجرای قتل‌های زنجیره‌ای به ناچار در تبعید زندگی می‌کند، با این دشواری‌ها آشناست.
فراموش نکنیم که نقطه‌ی صفر ادبیات تبعید و پس از آن ادبیات مهاجرت بی‌تردید انتشار نشریه‌ی الفبا به سردبیری و به کوشش زنده‌یاد غلام‌حسین ساعدی در پاریس است. نشریه الفبا سنتی را در محیط تبعیدی به‌وجود آورد که جنگ زمان و بسیاری از نشریه‌هایی که امروز در قفسه‌های کتابخانه‌های جهان در بخش ادبیات فارسی به هم تکیه داده‌اند، برآمده از آن سنت و روش هستند.
ساعدی در این قلمرو هم یک نویسنده‌ی پیشرو و بدعت‌گذار بود. ساعدی به ما آموخت که شرایط را بشناسیم و از کوچکترین امکانی که در زندگی داریم و حتی از امکاناتی که نداریم برای آزادی بیان و گسترش اندیشه‌ی معترض استفاده کنیم.
منصور کوشان، نویسنده، نمایش‌نامه‌نویس و روزنامه‌نگار تبعیدی به پاریس آمده بود. ازین فرصت استفاده کردیم و با او گفت‌وگویی انجام دادیم درباره‌ی جنگ زمان و چشم‌اندازی که فراروی آن قرار دارد.
این گفت‌وگو را می‌شنوید:
منصور کوشان اعتقاد دارد نشریات چاپی نوعی نوستالژی را در خواننده بیدار می‌کنند و حضور کتاب و نشریه‌های چاپی در کتابخانه برای بسیاری از خوانندگان ارزشمند است. کوشان سپس ویژگی‌های جنگ زمان را برمی‌شمرد و مزیت‌های آن را بر انتشار آن‌لاین توضیح می‌دهد. او اعتقاد دارد که نشریات کاغذی ماندگارتر از نشریات آن‌لاین هستند.
از منصور کوشان پرسیدیم آیا جنگ زمان در این دو سال گذشته توانسته با خوانندگان و نویسندگان جوان ایران ارتباط برقرار کند؟
کوشان اعتقاد دارد جنگ زمان در برقراری رابطه با جوانان موفق بوده و در باور او روشنفکران و نویسندگان می‌بایست با یکدیگر ارتباط داشته باشند. به دلیل تبعید برقراری چنین ارتباطی بین روشنفکران و نویسندگان و نسل‌های متقدم و متأخر به‌سادگی امکان‌پذیر نیست. هم‌از‌این‌رو یکی از مهم‌ترین هدف‌ها و وظایف جنگ زمان برقراری چنین ارتباطی است.
بخش بعدی این گفت‌وگو پیرامون چند و چون ادبیات خلاق ایران در دهه‌ی هشتاد است که در فرصتی دیگر در دفتر خاک منتشر خواهد شد.
مشروح گفت‌وگوی دفتر خاک با منصور کوشان (ده دقیقه) را می‌توانید از طریق فایل صوتی بشنوید.