مرکز توانبخشی و پژوهش درباره قربانیان شکنجه که در کپنهاک، پایتخت دانمارک واقع شده، بزرگ‌ترین کتابخانه و مرکز اسناد شکنجه در جهان است که از ماه اکتبر سال ۱۹۸۷ (۱۳۶۶)، به‌طور رسمی آغاز به کار کرده است.
این کتابخانه زیر نظر دیگنیتی یا انستیتوی ضد شکنجه دانمارک است که موسسه‌ای‌ست خودگردان و غیر‌وابسته به جریان‌ها و گروه‌های سیاسی.
۲۶ ژوئن، روز جهانی حمایت از قربانیان شکنجه، بهانه‌ای‌ست برای توجه به فعالیت‌های این مرکز.
فعالیت اصلی دیگنیتی توانبخشی جان به در بردگان از شکنجه و بررسی، گردآوری سند، پیشگیری از شکنجه و خشونت‌های سازمان‌یافته، همکاری در پروژه‌های جهانی و پژوهش در این زمینه‌هاست.
توانبخشی قربانیان شکنجه‌های جسمی و روانی که به دیگنیتی مراجعه می‌کنند با همیاری تیمی از روان‌شناسان، فیزیوتراپ‌ها و مشاوران اجتماعی انجام می‌شود و در صورت لزوم، روان‌پزشک هم به این تیم اضافه می‌شود.
دیگنیتی امیدوار به ساختن جهانی عاری از شکنجه و خشونت است و هدف اصلی آن کمک به شکنجه‌شدگان برای کاستن از تاثیرات شکنجه بر آنان و جلوگیری از شکنجه و خشونت‌های سازمان‌یافته است.
دیگنیتی در طول سال‌های گذشته توانسته است از یک مرکز درمانی و توانبخشی به عضوی مؤثر در شبکه جهانی حقوق بشر تبدیل شود و مبارزه‌ای جدی با شکنجه و خشونت‌های سازمان‌یافته داشته باشد.
بنیان‌های این مؤسسه با هدف ایجاد مرکزی جهانی برای گردآوری اسناد، مدارک و پژوهش‌ها درباره شکنجه و قربانیان شکنجه و توانبخشی شکنجه‌شدگان بنا نهاده شد.
بنیاد “L. C. Skaggs & Mary Skaggs Foundation” هم که مرکز آن در آمریکاست به کمک آمد و ابزار‌های لازم را برای ثبت الکترونیکی اسناد و مدارک گردآوری شده فراهم کرد تا امکان دسترسی به آن‌ها برای افراد در سراسر جهان فراهم شود.
پس از شروع به کار این مرکز و کتابخانه، استقبال از فعالیت‌های آن به گونه‌ای پیش رفت که مدیران و بنیانگذاران آن فضا را برای گسترش فعالیت‌های‌شان مناسب دیدند. با توجه به استقبال‌ها، سِوِن اریک باون کریستنسن (Svend Erik Baun Christensen) رئیس و یکی از بنیانگذاران این مجموعه، نیاز به گسترش این فعالیت‌ها را در دیگر نقاط جهان مطرح کرد و به دنبال آن مجموعه‌های مشابهی در اسلام‌آباد پاکستان (۱۹۹۱)، بولونیای ایتالیا (۱۹۹۱) و برلین آلمان (۱۹۹۲) آغاز به کار کردند.
مرکز توانبخشی و پژوهش درباره قربانیان شکنجه در سال‌های ۱۹۹۳ و ۱۹۹۴با همکاری مدرسه کتابداری دانمارک، سازمان پناهندگی دانمارک و سازمان حقوق بشر دانمارک، دو سمینار بزرگ آموزشی در کپنهاک برگزار کرد که افراد و گروه‌هایی از ۳۱ کشور جهان در آن شرکت کردند.
این مرکز در سال‌های بعد هم فعالیت‌هایش را در دانمارک و بسیاری از کشورها گسترش داد و با یاد دادن روش‌ها و تکنیک‌های گردآوری و نگهداری اسناد شکنجه، تجربه‌هایش را در اختیار کتابداران، متخصصان رشته اطلاعات و فعالان حقوق بشر قرار داد.
این کتابخانه و مرکز اسناد شکنجه که حالا در همه جا به رسمیت شناخته می‌شود، از سال ۱۹۸۵ همکاری خود را با “سیستم جهانی اطلاعات و اسناد حقوق بشر” (HURIDOC) شروع کرد. سیستم جهانی اطلاعات و اسناد حقوق بشر در سال ۱۹۸۲ با هدف بالا بردن آگاهی‌ها درباره روش‌های ثبت، پخش و انتشار اسناد مربوط به زیر پا گذاشته شدن حقوق بشر در ژنو سوییس آغاز به کار کرد.
اما مهم‌ترین بخش مرکز اسناد و کتابخانه دیگنیتی پایگاه اینترنتی آن است که در حال حاضر بیش از ۵۰هزار سند، گزارش، مقاله، کتاب، فیلم، عکس و … در مورد شکنجه، پیامدهای آن و درمان و توانبخشی قربانیان در آن ذخیره شده است.
این پایگاه برای کسانی که در زمینه‌های مربوط به شکنجه کار می‌کنند ابزاری مهم و کم‌نظیر است چون تنها پایگاهی‌ست که مطالب مربوط به شکنجه را در زمینه‌های گوناگون به ثبت می‌رساند و در اختیار همگان قرار می‌دهد و هم‌زمان مراجع، گزارش‌ها، اطلاعیه‌ها، مقاله‌های گاهنامه‌های کوچک، فیلم‌ها، فایل‌های شنیداری و … را که در جایی ثبت نشده‌اند، به پژوهشگر معرفی می‌کند.
کتابخانه و مرکز اسناد دیگنیتی از راه پایگاه اینترنتی خود دستیابی سریع به مطالب را برای همگان امکان‌پذیر کرده و بسیاری از مطالب علمی را به زبان انگلیسی در اختیار علاقه‌مندان قرار می‌دهد.
علاوه بر این، آن‌چه را که در زمینه شکنجه و موضوعات جانبی آن تولید می‌شود و مهم، عمده و قابل اعتماد هستند، بدون توجه به این‌که به چه زبانی یا در کشوری تولید شده‌اند، به ثبت می‌رساند.
سایت مرکز اسناد و کتابخانه دیگنیتی را در اینجا ببینید.