فیلمی از یک جلسه بازپرسی در رسانه‌های داخل ایران منتشر شده است. عباس جعفری دولت‌آبادی از یک زن بازپرسی می‌کند. آن زن یک «مدل» است.

الهام عرب، زن مدلی که سال گذشته در برنامه ماه عسل تلویزیون ایران به عنوان مهمان حضور داشت و همان زمان هم حضورش در برنامه جنجالی شده بود، متهم این جلسه بازپرسی است. او در جریان دستگیری ده‌ها آتلیه و آرایشگاه و مزون در ایران، دستگیر شده و فیلم اعترافاتش منتشر شده است.

الهام عرب

فعالیت در عرصه مدلینگ در رسانه‌های داخلی ایران به عنوان فعالیت در یک «شبکه مافیایی» معرفی شده است. عباس جعفری دولت آبادی، دادستان تهران، یک شنبه ۲۶ اردیبهشت گفته که دادسراهای ایران آمادگی دارند که در مبارزه با آنچه «ابتذال در فضای مجازی» خوانده می‌شود، «حمایت‌های قضایی جدی را به عمل آورند.»

دادستان تهران گفت که سرپرست دادسرای جرایم رایانه‌ای در دو سال گذشته برای «آرایشگاه‌ها و مزون‌های مرتبط با مدلینگ» دو پرونده با نام‌های «عنکبوت یک و دو» باز کرده و حدود ۵۰ آرایشگاه، ۵۰ مزون و ۵۰ آتلیه عکاسی زیر شاخه اطلاعاتی و قضایی درآمده است.

او اضافه کرده که در این رابطه دستگیری‌های انجام شده و صفحه‌هایی در فیس بوک و تلگرام بسته شده‌اند.

دولت آبادی گفته: «می‌توانیم ادعا کنیم که حداقل با ضرباتی که صفحات مختلف خورده‌اند آنها به همین راحتی نمی توانند فعالیت کنند چرا که اشراف نظارت در صفحات اینستاگرام و فیسبوک وجود دارد.»

اعترافات یک عضو مافیا!

الهام عرب، در فیلم اعترافاتش می‌گوید که به خواست خود در این جلسه بازپرسی حاضر شده است: «من به خاطر عشق به خانواده ایرانی و وطنم دوست داشتم اینجا صحبت کنم تا شاید حرف‌هایم برای دخترانی که علاقه به این کارها دارند مفید واقع شود.»

او می‌گوید: «تمام انسان ها به طور ذاتی عاشق زیبایی و دیده شدن هستند، اما مهم این است که قیمت این دیده شدن چقدر است و آیا ارزشش را دارد یا خیر؟ خیلی از بازیگران ما دیده می شوند اما ارزش هایشان حفظ می‌شود ولی یک مدل حجابش را از دست می‌دهد و در میان خانواده ایرانی جایگاهی نخواهد داشت.»

مدلینگ

اما این فعالیت‌های مافیایی که زمینه‌ساز گشوده شدن دو پرونده در دادسرای جرایم رایانه‌ای ایران شده چه بوده؟

الهام عرب در اعترافاتش توضیح می‌دهد: «ورود به این شبکه ممکن است با اراده شخص باشد اما خروج از آن، در دست خود فرد نیست. علت اصلی ورود، دیده شدن و درآمد مالی است. درآمدها متفاوت است و بطور میانگین ماهی ده میلیون تومان درآمد داشتم.»

الهام گفته که «اولین بار به وسیله خانمی آرایشگري وارد این کار شده و بعد با آرایشگران و عکاسان دیگر این کار را تکرار کرده: «حالا هزاران عکس از من به عنوان مدل در فضای مجازی وجود دارد در حالی که از انتشار آنها پشیمانم و راهی برای بازگرداندن آنها وجود ندارد.»

او در اعترافاش می‌گوید که برای کار مدلینگ به خارج هم سفر کرده و با اینکه این سفرها برايش درآمد زیادی نداشته اما به شهرتش کمک کرده است.

او تصویری از یک قربانی سودجویی به نمایش می‌گذارد: «عکاس‌ها و آرایشگرها برای تبلیغات، از مدل استفاده می‌کنند و تصویر آن را روی صفحات خود می‌گذارند، یک مدل ۵۰۰ هزار تومان برای یک عکس از آرایشگر می‌گیرد، آن آرایشگر یا عکاس صدها میلیون تومان درآمد از طریق آن عکس کسب می‌کند، هرچه این عکس‌ها در اینستاگرام بیشتر لایک بخورد، ارزش مادی آن و شخص مدل هم بیشتر می شود.»

«يافتن خطوط اصلي هدايتگر اجراي پروژه اغواگرانه شهروندان ايراني»، مرحله دوم پروژه عمليات «عنكبوت٢» بوده كه بنا بر اطلاعیه منتشر شده از سوی مرکز جرایم سازمان یافته «با اقدامات پيچيده كارشناسان مركزی منجر به شناسايی «اعضاي اصلي اتاق فكر هوشمند تغيير سبک زندگي و پوشش ايرانيان» شده است؛ آن هم در حالی که به گفته الهام عرب، «اغلب عکاس‌های مدلینگ، آتلیه یا دفتر ندارند و فقط از طریق شبکه‌های اجتماعی به ویژه اینستاگرام تبلیغات و فعالیت می‌کنند و مشتری و مدل جذب می‌کنند.»

١٧٠ نفر از مديران و اداره‌كنندگان صفحات اینترنتی، شامل ٥٨ مدل، ٥١ مدير مزون و طراح لباس، ٥٩ عكاس و آرايشگر و دو موسسه فعال در عرصه مد شناسايی شده‌اند و از اين تعداد برای ٢٩ تن از مديران اصلي و مرتبطان آنها پرونده قضايي تشكيل شده كه منجر به بازداشت هشت نفر، احضار بقيه افراد و اماكن مرتبط با جرايم ايشان نيز با حكم قضايي پلمپ شده است.

مركز جرايم سازمان‌يافته در اطلاعيه خود همچنين به «برخورد با مديران چند صفحه فعال در زمينه تبليغات اينترنتي در شبكه‌هاي ارتباطي خارجي» و «حضور و رفت و آمد قابل توجه برخي عناصر در كشورهاي همسايه و غربي» اشاره كرده و از انجام عمليات برون‌مرزي چندمرحله‌اي براي اشراف و برخورد قاطع با اين شبكه‌ها خبر داده است كه قرار است مستندات تصويري آن در آينده منتشر شود.

همچنين اين مركز می‌گوید که در اقدامات خود موفق به شناسايي «سرپل‌هاي خارجي و مديريت جريان داخلي اين پروژه» شده و به «مجموعه تفصيلي از ارتباطات بين‌المللي فعالان داخلي مدلينگ با موسسات فعال و سازمان‌هاي مردم نهاد با پوشش فرهنگي در سطح بين‌المللي» دست يافته است.

چرا دادستان تهران از مدلینگ و اینستاگرام ناراحت است؟

اینستاگرام و تلگرام و فیس‌بوک، ميدان جنگند. حکومت اسلامی نگران آن‌چیزی است که به اشتراک گذاشته می‌شود. عباس جعفری دولت آبادی، دادستان تهران گفته که بر صفحه‌های فیس بوکی و اینستاگرامی مرتبط با «مدلینگ» نظارت اطلاعاتی و قضایی وجود دارد و تعدادی از آرایشگاه‌ها، مزون‌ها و آتلیه‌های عکاسی «تحت شاخه اطلاعاتی و قضایی» درآمده‌اند.

حکومت اسلامی با مدل‌ها از نوع جاندار و بی‌جان هم سر سازگاری ندارد. ماموران نیروی انتظامی و گشت‌های ارشاد حتی از مانکن‌های بی‌جان پشت ویترین‌ها هم نمی‌گذرند. مانكن های بی‌جان باید «پستان بریده» و بدون برجستگی باشند. تحمل مدل زنده بر روی صحنه اصلا ممکن نیست و ارزش‌های جامعه را مخدوش می‌کند.

بر مبنای آنچه در ایدئولوژی جمهوری اسلامی تبلیغ می‌شود، خانواده، محور اصلی تبلیغات اسلامی برای عموم جامعه به خصوص زنان است و بنا بر گفته‌‌های رهبر جمهوری اسلامی، «سبک زندگی اسلامی» باید تبلیغ و پیاده شود.

با اینکه مدل‌های حرفه‌ای ایرانی در محافل خصوصی در بالای شهر تهران مراسم «کت واک» می‌گذارند، اما مدلینگ در ادبیات رسمی و در اذهان گروه‌های سنتی جامعه مترادف بی‌بندوباری و یک شغل غیراخلاقی است.

مدلینگ در ایران اما گرچه تلاش‌هایی برای اسلامی شدن هم کرده و گروه‌هایی با جذب افراد به عنوان «به‌پوش» یا «مدل اسلامی» کوشیده‌اند به رواج پوشش اسلامی در جامعه کمک کنند، اما در شکل حرفه‌ای خود براى قشر سنتى جامعه به معنای «ترويج ابتذال و عادی‌سازی بي‌بند و باری» است که به «توليد و تبليغ پوشش‌های خلاف عرف جامعه ايرانی می‌انجامد و با سبک زندگی مورد نظر حاکمیت مناسبتی ندارد.

سوژه اصلی این برخوردها و دلیل اصلی این نگرانی‌ها اما زن یا در ارتباط با زنان هستند؛ کسانی که طراح موسسات طراحی مد و پوشش‌اند یا در آرايشگاه‌هاي زنانه و مزون‌ها و فروشگاه‌های لباس کار می‌کنند یا شوی لباس دارند  و عکاسی می‌کنند یا اینکه خیلی ساده، «مدل» هستند.

«مدل» در این ساختار، مروج بی‌اخلاقی و شهوترانی و تهدیدکننده خانواده است. مدلی که محبور به اعتراف شده در صحبت‌هایش بر این موضوع صحه می‌گذارد: «ممکن است در ایران مردان زیادی جذب یک مدل شوند، اما آیا آن دختر گزینه مورد نظر برای ازدواج هم خواهد بود؟»