تروریست‌های داعش پس از تسخیر پالمیرا ابتدا خالد اسعد، مدیر ۸۲ ساله پروژه باستان‌شناسی پالمیرا را گردن زدند و سپس بخشی از میراث فرهنگی این شهر باستانی را نابود کردند. اکنون که ارتش سوریه، پالمیرا را از داعش پس گرفته، بر اساس نخستین تخمین‌ها، ابعاد ویرانگری آنقدر گسترده نیست که نتوان این شهر باستانی را بازسازی کرد.

 نمایی از محوطه باستانی پالمیرا پس از ورود ارتش سوریه به این شهر
نمایی از محوطه باستانی پالمیرا پس از ورود ارتش سوریه به این شهر

مأمون عبدالکریم، رییس سازمان میراث باستانی سوریه به خبرگزاری فرانسه گفته است: «ما انتظار یک فاجعه فرهنگی را داشتیم. اما محوطه پالمیرا در کل وضع خوبی دارد.»

داعش معبد بل و بعل شمین و مجسمه شیر باستانی پالمیرا و همچنین سه برج «ایلابل»، «ویملیکو» و «وکیتوت» که از آن‌ها به عنوان «برج‌های سه‌گانه» یاد می‌شد و از مهم‌ترین آثار باستانی خاورمیانه به شمار می‌آمدند را منفجر کرد. آخرین نمونه ویرانگری فرهنگی داعش در این محوطه باستانی، انفجار طاق پیروزی پالمیرا بود.

[tabby title=” معبد بل پیش از انفجار “]

BSHAMS02

[tabby title=” معبد بل پس از انفجار “]

BSHAMS01

[tabbyending]

مأمون عبدالکریم، رییس سازمان میراث باستانی سوریه در گفت‌و‌گوی تلفنی با خبرگزاری فرانسه گفته است: «ما با مسئولان سازمان ملل برای بازسازی محوطه تاریخی پالمیرا در گفت‌وگو هستیم. بسیاری از آثار تاریخی خسارت اندکی دیده‌اند. قطعات آثار منفجر شده موجود است و می‌توان آن‌ها را دوباره روی هم قرار داد و اثر را بازسازی کرد. برای مثال مجسمه ۱۵ تنی شیر پالمیرا که منفجرش کرده بودند، قابل بازسازی‌ست.»

هنوز تصاویر ویدیویی و ماهواره‌ای تازه‌ای از ابعاد ویرانگری فرهنگی در پالمیرا منتشر نشده است و تخمین رییس سازمان میراث باستانی سوریه بر اساس مشاهده شخصی‌ست.

 نمای دیگری از محوطه باستانی پالمیرا پس از ورود ارتش سوریه به این شهر
نمای دیگری از محوطه باستانی پالمیرا پس از ورود ارتش سوریه به این شهر

ایرینا بوکووا، دبیر کل یونسکو، ویرانگری فرهنگی داعش در محوطه باستانی پالمیرا را بارها محکوم و از آن به عنوان یک جنایت جنگی یاد کرده است.

پالمیرا در ۲۱۰ کیلومتری دمشق و در استان حمص واقع شده است. این شهر در دوران باستان، بین‌النهرین را به شمال سوریه متصل می‌کرد. ویرانه‌های متعدد این شهر در سال ۲۰۱۳ توسط یونسکو در فهرست میراث جهانی در معرض انقراض قرار گرفت.

دبیر کل یونسکو گفته بود: «انهدام روشمند نمادهای متنوع فرهنگی سوریه نمایانگر اهداف مهاجمان است. آن‌ها می‌خواهند به مردم سوریه تفهیم کنند که از هویت ملی و میراث فرهنگی‌شان می‌بایست چشم بپوشند.»

سازمان یونسکو قصد دارد به یاری ایتالیا و سایر کشورهای جهان ارتشی از سربازان کلاه آبی برای حفاظت از میراث فرهنگی بشر تشکیل دهد. گروهان‌های کلاه آبی در آینده به مناطق بحران‌زده یا مناطقی که گرفتار فجایع طبیعی شده‌اند اعزام می‌شوند با این هدف که از بناهای تاریخی و گنجینه‌های هنری و میراث فرهنگی بشر حفاظت کنند.

در همین زمینه:

پالمیرا: خبر، گزارش، نقد و تحلیل