آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز پنجشنبه ۱۱ دسامبر/ ۲۰ آذرماه از کشورهای عضو خود خواست تا برای پیشبرد برنامه بازرسی از تأسیسات هستهای ایران بودجه لازم را فراهم کنند.
بهگزارش خبرگزاری فرانسه، یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در جریان یک نشست ویژه در مقر این آژانس در وین گفت: «من از کشورهای عضو دعوت میکنم که هر چه سریعتر برای تهیه بودجه لازم اقدام کنند.»
آژانس بینالمللی انرژی اتمی برای انجام مأموریت خود به ۴/۶ میلیون یوروی دیگر نیاز دارد. مأموریت بازرسی این آژانس از تأسیسات هستهای ایران از زمان توافق هستهای این کشور و گروه ۱+۵، شامل آمریکا، روسیه، چین، بریتانیا، فرانسه و آلمان، در پایان سال ۲۰۱۳ بیشتر شده است.
این مذاکرات که از زمان توافق کلی سال ۲۰۱۳ تاکنون دو بار تمدید شده، برای رسیدن به توافقی جامع است که از یک سو ایران بتواند به برنامه هستهای صلحآمیز ادامه دهد و از سوی دیگر کشورهای مذاکرهکننده اطمینان یابند برنامههای ایران نظامی نخواهد بود.
در صورت به موفقیت رسیدن این مذاکرات، تحریمهای اقتصادی علیه ایران متوقف و سپس به تدریج برطرف خواهد شد.
مذاکرات هستهای ایران و کشورهای گروه ۱+۵ بر اساس آخرین تصمیم به اول ژوئیه ۲۰۱۵ / ۱۰ تیر سال ۹۴ موکول شد.
از زمان روی کار آمدن حسن روحانی، رئیسجمهوری ایران، این کشور همکاری بیشتری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی داشته است.
ایران اما از پنج مورد توافق همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی که در ماه اوت تعیین شد تنها سه مورد را به انجام رسانده است.
دو مورد دیگر، با وجود درخواستهای مکرر از مقامات ایرانی، هنوز بهطور کامل اجرا نشدهاند.
پنج موضوع مورد توافق ایران و آژانس عبارتند از: «تبادل اطلاعات با آژانس در رابطه با موضوع انفجارهای قدرتمند، از جمله انجام آزمایش انفجار قدرتمند در مقیاس بزرگ در ایران»، «ارائه اطلاعات مربوطه مورد توافق و توضیحات مربوط به مطالعات صورت گرفته و یا مقالات منتشر شده در ایران در رابطه با کاربرد نوترون و مدلسازیها و محاسبات مربوطه و استفاده احتمالی از آنها در مواد فشرده»، «ارائه اطلاعات مورد توافق دوجانبه و انجام هماهنگیهای لازم برای بازدید از یک مرکز تحقیقات و توسعه سانتریفیوژ»، «ارائه اطلاعات مورد توافق دوجانبه و دسترسی مدیریتشده به کارگاههای مونتاژ سانتریفیوژ، کارگاههای تولید روتور سانتریفیوژ و تأسیسات ذخیرهسازی» و «جمعبندی رهیافت پادمانی در مورد راکتور IR-40».
از پنج مورد بالا، دو موضوع «محاسبات نوترونی» و «انفجارهای قدرتمند» در چارچوب «مطالعات ادعایی» (PMD) است و هنوز حل نشده و سه موضوع دیگر نیز با اقداماتی که ایران باید در چارچوب «برنامه اقدام مشترک» در مدت زمان توافنامه ژنو با کشورهای گروه ۱+۵ انجام دهد، مشابه است.
یوکیا آمانو در گزارش آبانماه خود درباره ایران، از عدم شفافسازی جمهوری اسلامی در مورد ابعاد نظامی احتمالی برنامه هستهایاش نوشت.
ایران اما میگوید آژانس تاکنون در این زمینه سند قانعکنندهای ارائه نداده است.