با وجود اعتراض رسانه‌‌ها به تخریب یک خانه بزرگ در تهران، سازمان میراث فرهنگی این استان اعلام کرده است که کاخ موسوم به «کاخ ورسای تهران» به عنوان یک اثر واجد ارزش در اداره میراث فرهنگی شناخته نشده است و ثبت آن در فهرست آثار ملی کشور در اولویت کاری نیست.

کاخ ثابت پاسال با مساحت بیش از ۱۱ هزار و ۵۴۳ متر مربع در خیابان جردن در تهران
کاخ ثابت پاسال با مساحت بیش از ۱۱ هزار و ۵۴۳ متر مربع در خیابان جردن در تهران

«کاخ ورسای تهران» متعلق به ثابت پاسال، سرمایه‌دار مشهور ایرانی در پیش از انقلاب بود که از روی الگوی معماری قصر لو پتی تریانون در ورسای ساخته شد و در خیابان جردن در تهران قرار دارد.

خبرگزاری ایسنا پیش‌تر گزارش داده بود که ابتدا درختان کاخ ثابت پاسال را خشکاندند و اکنون قصد دارند این عمارت تاریخی را بکوبند و بر جای آن یک مجتمع تجاری بسازند.

اکنون سپیده سیروس نیا، معاون میراث فرهنگی استان تهران در گفت‌وگو با خبرگزاری کار ایران (ایلنا) اعلام کرده است از آن‌جا که خانه ثابت پاسال در سازمان میراث فرهنگی به عنوان اثری واجد ارزش شناخته نمی‌شود، نمی‌توان برای ثبت ملی آن اقدام کرد و این کار فاقد اولویت است.

به گفته معاون میراث فرهنگی استان تهران، علاوه بر این مساله اداره میراث فرهنگی تهران برای طی فرآیند ثبت اثر باید نقشه بنا و گزارش کاملی در مورد آن داشته باشد و در ضمن مالک هم باید رضایت خود را برای ثبت ملی اعلام کند.

با این حال سیروس نیا گفته است تخریب عنقریب این بنا جای تاسف دارد زیرا این خانه از معماری شاخصی برخوردار است.

پیش از این سیاوش صابری، مدیرکل دفتربنا‌ها، بافت و محوطه‌های تاریخی سازمان میراث فرهنگی اظهار کرده بود که «کاخ ورسای ایران» می‌تواند در کمیته‌ای اضطراری در فرآیندی یک هفته‌ای به ثبت ملی برسد تا بر اساس قانون مورد حمایت سازمان میراث فرهنگی قرار بگیرد و از تخریب آن جلوگیری شود.

به گفته مدیرکل دفتر بنا‌ها، بافت و محوطه‌های تاریخی سازمان میراث فرهنگی، در مواردی پیش می‌آید که برای حمایت از مالکین اینگونه خانه‌ها و جلوگیری از تصمیم آنها به تخریب؛ میان شهرداری، ‌میراث فرهنگی و اداره راه و شهرسازی مذاکراتی صورت می‌گیرد تا با دادن تسهیلات به مالک از رخداد چنین وقایعی جلوگیری شود.

مافیای زمین، عامل تخریب ورسای تهران

احمد حکیمی پور، از اعضای شورای شهر تهران نیز در مورد تخریب این خانه ارزشمند گفته است تا زمانی که مافیای زمین و ساخت و ساز در تهران وجود دارد، بافت فرهنگی و تاریخی این شهر در معرض تهدید هستند.

خبرها حاکی از آن است که به جای این خانه یک برج حداقل ۹ طبقه ساخته خواهد شد.

این عضو شورای شهر تهران با اشاره به قیمت بسیار بالای زمین در خیابان جردن گفته است این خیابان محدوده‌ای است که با فشردگی ساختمان‌هایی با کاربری تجاری و اداری روبرو است و تبدیل این خانه بزرگ به پهنه مختلط تجاری، اداری و مسکونی نیز بر این فشردگی می‌افزاید؛ بنابراین کمیسیون معماری و شهرسازی شورای شهر نیز باید این مساله را پیگیری کند.

خانه مشهور به کاخ ثابت پاسال در کوچه ناهید در ابتدای بلوار آفریقا قرار دارد. این خانه پیش از انقلاب، گران‌ترین و بزرگ‌ترین خانه شهر تهران بوده است. تزئینات داخلی این خانه را‌‌ مسئول تدارکات چادرهای سلطنتی در تخت جمشید انجام داده است.

حبیب‌الله ثابت که پس از انقلاب به آمریکا مهاجرت کرد و در سال ۱۳۶۹ به دور از ایران، در لس‌آنجلس درگذشت، تاجر، صنعتگر و کارآفرین ایرانی و از اعضای محفل ملی بهائیان ایران در دوران حکومت پهلوی است.

حبیب‌الله ثابت مالک ۴۱ شرکت بازرگانی بود و حدود ۱۰ هزار نفر را به کار گمارده بود. قصر ثابت در تهران، که از روی قصر تریانون کوچک در ورسای بنا شده، پیش از انقلاب ۱۵میلیون دلار ارزش داشت.