جمعی از کنشگران حوزەهای زنان، کودکان و فعالین سیاسی و مدنی با انتشار بیانیهای، دربارە وضعیت وخیم زندانیان زن در زندانهای ایران، به صورت ویژه سعدا خدیرزادە، زندانی سیاسی کُرد و نوزاد دخترش به نام «سولینا (آلا)» ابراز نگرانی کرده و نسبت به شرایط فاجعهبار زنان زندانی هشدار دادند.
امضاکنندگان این بیانیه ضمن اشاره به روندی که سعدا خدیرزاده در ماههای گذشته طی کرده و فشارهایی که او و نوزاد تازه متولد شدهاش متحمل شدهاند؛ یادآور شدهاند که وضعیت زنان زندانی بیش از گذشته باید مورد توجه قرار گیرد.
در بخشی از این بیانیه با اشاره فایل صوتی صحبتهای سعدا خدیرزاده بعد از پخش اعترافات تلویزیونی این زندانی که در پی اقدام به خودکشی او صورت گرفته، آمده است:
«با توجە بە اظهارات صوتی سعدا خدیرزادە، مادر زندانی، جهت تحت فشار قرار دادن همسرش از سوی نهادهای امنیتی بە “گروگان” گرفتە شدە است و درخواست مینماید کە “صدای من باشید، کسی را ندارم کارهایم را پیگیری کند.” ایشان برای شنیدە شدن صدایش و اعتراض بە بازداشت غیرقانونیاش و عدم رسیدگی بە خواستەهایش در اردیبهشت ماە و در حالی کە در ماە هشتم بارداری بود اعلام اعتصاب غذا میکند و نسبت بە شکنجەی روانی، آزارهای کلامی با ماهیت جنسی و فشارهای دستگاههای امنیتی برای اعترافات اجباری افشاگری میکند و اظهار میدارد: ماموران امنیتی به من پیشنهاد غیراخلاقی دادند.»
در این بیانیه اشاره شده که سعدا خدیرزادە با گذشت بیش از دو ماە از تولد نوازاد دخترش سولینا (آلا)، اجازە نیافتە است کە تولد او را در دفاتر رسمی و سازمان ثبت و احوال بە ثبت برساند و این محرومیت و نقض حقوق سولینا (آلا) برای عدم ثبت ولادت از سوی نهادهای امنیتی، سازمان زنداها و قوەی قضائیە، خود نقض فاحش کنوانسیون حقوق کودک است کە جمهوری اسلامی ایران یکی از امضاء کنندگان این کنوانسیون است.
امضاکنندگان این بیانیه ضمن محکوم کردن هر نوع شکنجە و فشارهای روانی جهت اخذ اعترفات اجباری و تلویزیونی و سناریوسازی و گروگانگیری برای زندانیان، نسبت بە نادیدە گرفتن حقوق زنان زندانی بالاخص زنانی کە تحت تبعیض مضاعف و چند وجهی و در هم تنیدە قرار دارند، ابراز نگرانی کردند. آنها همچنین خواستار آزادی بدون قید و شرط سعدا خدیرزاده و نوزادش و همه مادران زندانی که هیچ خطری برای ندارند، شدند.
سعدا خدیرزاده ۳۲ ساله و اهل پیرانشهر است. او در تاریخ ۲۲ مهر ۱۴۰۰ در حالی که باردار بود، توسط نیروهای امنیتی در پیرانشهر بازداشت و به یک بازداشتگاه امنیتی در ارومیه منتقل شد.
سعدا خدیرزاده تقریباً تمام دوران بارداریاش، نزدیک به هشت ماه آن را در زندان ارومیه گذراند و در تاریخ ۳۰ خرداد ۱۴۰۱ فرزندش را در بیمارستان و با عمل سزارین به دنیا آورد.
این زندانی سیاسی چهارشنبه یکم تیر ماه در حالی تنها دو روز از وضع حمل با عمل سزارین گذشته بود، بدون تکمیل دوره درمانی به بند زنان زندان مرکزی ارومیه بازگرداننده شد.
سازمان عفو بینالملل پیشتر با انتشار بیانیهای اعلام کرده بود که سعدا خدیرزاده از زمان بازداشت هرگز اجازه دسترسی به وکیل نداشته است. بازداشت او مغایر معیارهای دادرسی منصفانه است و از نظر قوانین بینالمللی خودسرانه محسوب میشود، زیرا او بدون اطلاع از دلایل بازداشت برای مدت طولانی تحت بازداشت موقت قرار گرفته و از دسترسی به وکیل محروم شده است.
مؤسسه کودکان زندانیان (کویپی) نیز دوشنبه یکم اوت / ۱۰ مرداد با انتشار فراخوانی، اقدام فوری اعلام کرد و ضمن بیان اینکه جان و سلامت سعدا خدیرزاده در معرض خطر جدی قرار دارد، خواستار آزادی فوری او و فرزندش شده بود.
برای خواندن متن کامل بیانیه و اسامی امضاکنندگان اینجا کلیک کنید.