تجربه آزار و اذیت جنسی می‌تواند برای آزاردیدگان ویران‌کننده باشد. در حقیقت، بازمانده آزار جنسی احوالات مختلفی از افسردگی و اضطراب گرفته تا احساس شرم، گناه و خودسرزنشگری را تجربه می‌کند. اگر در محل کار آزار و اذیت جنسی را تجربه کرده‌اید، می‌توانید اقداماتی را در راستای بهبودی از عواقب این تجربه انجام دهید. اقداماتی که البته نیاز به مقدماتی دارد.
آزار و اذیت جنسی از نگاه قانون
یکی از اولین اقدامات برای غلبه بر تجربه آزار جنسی این است که بپذیرید و درک کنید آنچه را که برای شما رخ داده، نادرست بوده است. آزار و اذیت جنسی چنان مسئله‌ای جدی است که برای مقاله با آن قانونگذاری صورت گرفته است. به عنوان مثال، کمیسیون فرصت‌های برابر استخدام ایالات متحده (EEOC) می‌گوید که آزار و اذیت یک شخص به دلیل جنسیت وی برخلاف قانون است. همچنین اعمال و رفتارهای جنسی بدون رضایت طرف مقابل، درخواست‌های جنسی، تماس و لمس فیزیکی نامناسب، استفاده از کلمات جنسی، زورگویی جنسی و به اشتراک گذاشتن شوخی‌های توهین‌آمیز جنسی غیر قانونی تلقی می‌گردند. اصولاً هر امر دارای ماهیت جنسی که موجب ایجاد محیط کاری ناامن شود، آزار جنسی محسوب می‌شود.
آزار و اذیت جنسی چگونه بر بازماندگان اثر می‌گذارد؟
اگرچه برخورد هر شخص با آسیب‌های آزار جنسی متفاوت است، اما بطور کلی فرد آزاردیده ممکن است ابتدا احساس شوک کرده و سپس به سمت انکار موضوع حرکت کند. این پاسخ‌ها طبیعی است و معمولا در ادامه به دلیل حس قربانی بودن منجر به اعتماد به نفس پایین می‌گردد. علاوه بر این، واکنش فرد آزاردیده می‌تواند به حدی عمیق باشد که موجب مختل شدن عملکرد روزمره شود. عواقب این موضوع می‌تواند بررسی و مواجهه با مشکل و یا ترک محل کار باشد.
بازماندگان آزار و اذیت جنسی در فعالیت‌هایی مثل خواب، سحرخیزی، غذا خوردن، ورزش یا انجام هر کاری که در گذشته سرگرم‌کننده تلقی می‌کردند، بطور معمول با مشکل روبرو خواهند شد. آزار و اذیت جنسی منجر به علائم دیگری همچون سردرد، مشکل در تمرکز، فراموشی، مشکلات معده و فشار خون بالا خواهد شد. بعلاوه آزاردیده ممکن است با احساس خیانت، عصبانیت، ناتوانی، ناامیدی و ازدست دادن کنترل مواجه شود. و در موارد شدید، آزاردیدگان ممکن است با افسردگی، اضطراب و افکار خودکشی دست‌به‌گریبان شوند.
نکاتی برای بهبود بعد از تجربه آزار جنسی
عبور از تجربه آزار و اذیت جنسی در محل کار ممکن است عملی غیرممکن و پراسترس به نظر برسد. ممکن است تصور کنید در وضعیت فعلی گیر کرده‌اید و امیدی ندارید. اما با کمی تلاش و برخی مشاوره‌ها با دیگران، می‌توانید تجربه خود را باور و درک کنید، از آن بهبود یابید و عبور کنید. در ادامه برخی از نکاتی که افراد آزاردیده باید برای بهبود وضعیت خود انجام دهند ذکر خواهد شد:
- آنچه اتفاق افتاده را بپذیرید. این بدان معنی است که وقوع آزار جنسی را تأیید کنید. در مورد آنچه اتفاق افتاده کوچک‌نمایی نکنید و یا برای توجیه آزارگر بهانه‌تراشی نکنید. همچنین قدم مهم بعدی این است که به احساسات خود فرصت بروز بدهید. درد و عصبانیت و احساس خشم خود را سرکوب نکنید. روش‌های درست بیان این احساسات را پیدا کنید. روش‌هایی همچون دعا، مراقبه، یوگا و سایر فعالیت‌های کاهش‌دهنده استرس.
- در مورد تجربه آزار و اذیت با کسی صحبت کنید. صحبت کردن با یک فرد امین همیشه کمک‌کننده است. سعی کنید کسی را پیدا کنید که به احساسات و دیدگاه شما احترام بگذارد. افکار و احساسات خود را با کسی که می‌خواهد به شما بگوید بیش از حد واکنش نشان داده‌اید یا احساساتی شده‌اید به اشتراک نگذارید. اگر کسی را ندارید که در مورد تجربه خود با او صحبت کنید، به یک گروه حمایتی بپیوندید یا خودتان یک گروه درست کنید.
- در مورد تجربه خود روزمره‌نویسی داشته باشید. توضیح دهید که تجربه آزار و اذیت جنسی بر شما چه تاثیری داشته است. احساسات مختلفی را که تجربه می‌کنید بیان کنید. بعضا اضافه کردن نامه‌ای خطاب به شخصی که شما را مورد آزار و اذیت جنسی قرارداده است، در ژورنال روزمره برای فرد مفید است. همه چیزهایی را که آرزو می‌کردید به او می‌گفتید، اما نگفتید را در نامه بنویسید. خارج کردن تمام این وقایع و احساسات از درون خود می‌تواند بسیار به روند بهبود کمک کند. همچنین روزمره‌نویسی ممکن است به شما در درک آنچه اتفاق افتاده است کمک کند. و این راه امنی است برای گفتن هر آنچه در ذهن شماست بدون تلاش برای فیلتر کردن حرف و یا اتفاقی.
- دست از سرزنش خود بردارید. اتفاقی که برای شما افتاده تقصیر شما نبوده است. شما آن را ایجاد نکرده‌اید و نمی‌توانستید شخص مقابل را کنترل کنید. به خودتان نیز یادآوری کنید که هیچ‌چیزی برای شرمنده شدن ندارید و نباید احساس گناه کنید. خودسرزنشگری روند بهبود شما را کند می‌کند. تنها فرد مقصر، عامل آزار و اذیت جنسی است. او انتخاب کرد تا شما را آزار دهد. تنها انتخاب شما در این ماجرا این است که چگونه می‌خواهید با آنچه برای شما اتفاق افتاده است مقابله کنید. به یاد داشته باشید، واکنش شما و مسیری که پس از این طی می‌کنید کاملا تحت کنترل شماست. روی این واقعیت تمرکز کنید و بگذارید شما را توانمند کند.
- نقطه پایانی بر تجربه خود بگذارید. بخش مهمی از روند بهبودی، عبور از گذشته و پشت سر گذاشتن آسیب‌هایی است که شما تجربه کرده‌اید. بعضی اوقات این به معنای تغییر شغل یا حرفه است. در موارد زیادی هویت شخص با کار او گره خورده است، اما درعوض، آنچه را که هویت اصلی شما را تشکیل داده، دوباره کشف کنید. سرگرمی جدیدی را شروع و علایق جدیدی را پیدا کنید. و از همه مهم‌تر، در آنچه که اتفاق افتاده ساکن نمانید و غرق نشوید. روشی سالم پیدا کنید تا گذشته را پشت سر خود بگذارید و نسبت نکات مثبت زندگی خود امیدوار باشید.
- از تجربه خود برای کمک به دیگران استفاده کنید. بعضی اوقات، با ادغام تجربه خود در زندگی‌تان، به نوعی می‌توانید به آنچه برای شما اتفاق افتاده است، معنی دهید. به عنوان مثال، می‌توانید یک وبلاگ درباره آنچه تجربه کرده‌اید بنویسید و به خوانندگان در مورد آن پیشنهاداتی دهید. یا شما می‌توانید یک گروه حمایتی را راه‌اندازی و مدیریت کنید، یک وب‌سایت برای بازماندگان آزار و اذیت ایجاد کنید، یا با دیگران صحبت کنید. گزینه دیگر اقدامات داوطلبانه با گروه‌های غیرانتفاعی است که در زمینه مقابله با آزار و اذیت‌های جنسی فعالیت می‌کنند. نکته اصلی استفاده از یک تجربه منفی و تبدیل آن به امری مثبت است. این اقدام به قوی شدن و انعطاف‌پذیری شما کمک می‌کند.
- یک مشاور پیدا کنید. اگر احساس می‌کنید نمی‌توانید از تجربه خود عبور کنید، به یک مشاور که متخصص در زمینه مقابله با آزار و اذیت جنسی در محل کار است، مراجعه کنید. مشاوران متخصص در تجاوز جنسی یا سوءاستفاده جنسی نیز ممکن است بتوانند در این زمینه کمک‌کننده باشند. علاوه بر این، اگر در محل کار یا مدرسه مورد آزار و اذیت قرار گرفته‌اید، توصیه می‌شود از کارمندان بخش روانشناسی مدرسه یا محل کار استفاده نکنید چرا که بعضی اوقات مرزهای محرمانگی کمرنگ می‌شوند و مشاور اطلاعات شما را با دیگر افراد سازمان به اشتراک می‌گذارد. در موارد شدید حتی ممکن است آنان از اطلاعات شما برای محافظت سازمان در برابر مسئولیت احتمالی استفاده کنند. همیشه بهتر است یک مشاور را در خارج از مکان مورد آزار و اذیت جنسی پیدا کنید. اینکار نه تنها موجب محافظت بیشتر از حریم خصوصی شما می‌شود، بلکه شما نیز احتمالا با کسی که خارج از محل وقوع آزار و اذیت باشد راحت‌تر ارتباط گرفته و صحبت می‌کنید
نکاتی برای دوستان افراد قربانی آزار و اذیت جنسی
اگر یک دوست یا عضو خانواده دارید که با تبعات آزار و اذیت های جنسی دست‌پنجه نرم می‌کند و نمی‌دانید چطور به او کمک کنید، کافی است در کنار او باشید، سخنان او را بشنوید و او را حمایت کنید.
نیازی نیست موضوع را برای دوست خود حل کنید یا به او توصیه‌های حکیمانه بدهید. مهم‌ترین نقش شما این است که در مقابل آنچه که او تجربه می‌کند صبور باشید و در جایی که می‌توانید از او حمایت کنید. او باید بداند که با شما دارای امنیت است و شما به او باور دارید. شما همچنین می‌توانید به او یادآوری کنید که آزار و اذیت تقصیر او نبوده است. در اینجا لیستی از نکاتی دیگر برای ارتباط برقرار کردن با دوستتان وجود دارد:
- به یاد داشته باشید که او را قضاوت نکنید. سعی کنید احساسات او را درک کرده و از او حمایت کنید. تا حد امکان هر زمان که به شما نیاز داشت در کنارش باشید و او را تشویق کنید تا با دیگران نیز صحبت کند.
- او را تشویق کنید تا با محیط و اطراف پیرامونش در ارتباط باشد. بدترین کاری که دوست شما می‌تواند انجام دهد انزوا و یا گذراندن زمان زیادی به تنهایی است. در حالی که برای بازماندگان آزار و اذیت جنسی، دوری‌گزینی از دیگران رایج است، اما این اقدام برای بهبود فرد، مناسب نیست. او را دعوت کنید تا با شما و افراد دیگر در ارتباط باشد.
- به مرزهای او احترام بگذارید و در صورت نیازش به او فضا بدهید. به یاد داشته باشید، وقتی او مورد آزار و اذیت جنسی قرار گرفته، به مرزهایش تجاوز شده است، بنابراین احتمالاً برای ایجاد مرزهای جدید بسیار خواهد جنگید. او را در این راستا آزاد بگذارید. با توجه یا کمک بیش از اندازه او را در تنگنا نگذارید.
- بگذارید او با سرعت خودش بهبود یابد. به او برای بهبود سریع‌تر فشار نیاورید و یا سعی نکنید مسائل را برای او حل کنید. هر کس با روند و سرعت متفاوتی بهبود می‌یابد. اگر روند بهبود بیش از آنچه فکر می‌کنید طولانی شده است، سعی کنید صبور باشید.
- از تصمیمات او حمایت کنید حتی اگر با آنها موافق نباشید. این امر بسیار مهم است که دوست شما خودش برای خودش تصمیم بگیرد. او به فضا احتیاج دارد و با توجه به شرایطش کنترل زندگی خود را بدست خواهد گرفت. اگرچه می‌توانید به اون پیشنهاد بدهید اما تلاش نکنید که او را کنترل کرده یا به اون بگویید چه کاری انجام دهد.
توصیه‌ای از جانب نویسنده
مقابله با آسیب‌های آزار و اذیت جنسی امری است که نباید آن را بی‌اهمیت انگاشت یا نادیده گرفت. مهم است که احساسات پنهان خود را کشف کرده و راههای سالم برای مواجهه با این احساسات پیدا کنید. بسیاری از اوقات مردم سعی می‌کنند احساسات خود را از طرق دیگر مانند کار زیاد فراموش کنند. برخی حتی برای از بین بردن احساس درد و فراموشی موقت به مواد مخدر و الکل متوسل می‌شوند. اما این‌ها روش‌های مقابله‌ای سالم نیستند. اگر متوجه شدید که نمی‌توانید مهارت‌های مقابله‌ای درستی را به تنهایی ایجاد کنید، حتماً از پزشک خود بخواهید یک مشاور معتبر را به شما معرفی کند. به یاد داشته باشید، دریافت مشاوره نشانه ضعف نیست. در واقع این نشانه خرد و شجاعت است.
