حدود یک میلیارد نفر در سرتاسر جهان مهاجر هستند. این یعنی از هر هفت نفر یک نفر مهاجر است. در میان تلاش‌های سیاستمدارن برای درک اینکه گروه‌های مهاجر چگونه بر جوامع، اقتصاد، امنیت و پایداری تأثیر می‌گذارند، نیازمندی‌های زنان و دختران در بین گروه‌های مهاجر از بین می‌رود. اما چرا مهاجرت یک نگرانی جدی برای زنان و دختران است؟ در ادامه ۵ دلیل برای این نگرانی آمده است:
۱- تقریباً نیمی از جمعیت مهاجران را زنان و دختران تشکیل می‌دهند هرچند زنان بیشتر به تنهایی و یا به عنوان سرپرست خانوار مهاجرت می‌کنند.
حدوداً ۲۵۰ میلیون نفر مهاجران بین المللی هستند که کشور خود را برای یافتن فرصت‌های بهتر و یا امنیت ترک کرده‌اند. تقریباً نیمی از این تعداد زنان و دختران هستند. امروزه یکی از عمده‌ترین عوامل مهاجرت، جنگ و درگیری است و تعداد بسیاری از مردم ناگزیر از خانه‌هایشان آواره شده‌اند. براساس آخرین گزارش‌ها، حدود نیمی از این پناهندگان زنان هستند.
زنان و دختران همچنین بخش مهمی از مهاجران اقتصادی هستند. به عنوان مثال درصد زیادی از کارگرهای خانگی را مهاجران تشکیل می‌دهند.
و البته آمار زنانی که یا به تنهایی و یا به عنوان سرپرست خانواده مهاجرت می‌کنند روز به روز در حال افزایش است. این روند نشان دهنده یک فرصت کلیدی برای استقلال اقتصادی و توانمندسازی آنهاست.
۲– مهاجران زن با خطرات عمده از جمله استثمار جنسی، قاچاق و خشونت روبه رو هستند.
هرچند همه مهاجران در برابر سواستفاده و استثمار آسیب پذیرند اما در این میان مهاجران زن بیشتر در معرض خطر هستند. براساس گزارشی که دفتر مبارزه با مواد مخدر و جرم سازمان ملل متحد در سال ۲۰۱۶ ارائه کرده، ۷۱ از درصد قربانیان قاچاق انسان را زنان و دختران تشکیل می‌دهند. این خطر برای زنان و دختران مهاجر هنگامی شدیدتر می‌شود که مهاجرت به دلایلی مانند جنگ و حوادث طبیعی باشد. در این صورت فقدان سرپناه، شلوغی اردوگاه‌ها و توالت‌های عمومی با امکانات بسیار کم باعث افزایش خطر خشونت‌های جنسیتی از جمله خشونت‌های جنسی می‌شود. چرا که در هرج و مرج و نبود سیستم‌های حفاظتی، مجرمان با مصونیت می‌توانند اعمال خود را پیش ببرند. و البته هنگامی که سواستفاده ای رخ می‌دهد زنان و دختران به دلیل ناآگاهی، کمبود منابع و سیستم‌های پیشتیبانی درخواست کمک نمی‌کنند. همچنین خانواده‌های مهاجران تحت فشارهای شدید حتی ممکن است تصمیم‌هایی را برای زنان و دختران خانواده بگیرند که زندگی و رفاه آنها را بیشتر به خطر بیاندازد. مطالعه‌ای که توسط صندوق جمعیت سازمان ملل متحد انجام شده، از میزان هشدار دهنده ازدواج کودکان در بین پناهندگان آسیب پذیر سوری خبر داده است.
۳- زنان مهاجر به عنوان زن و مهاجر با تبعیض دوگانه روبه رو می‌شوند.
این روزها، تمایلات ضد مهاجرتی در بسیاری از کشورها رو به افزایش است. در هر جایی که مهاجرت به صورت گسترده صورت می‌گیرد، نژادپرستی و بیگانه هراسی به عنوان جدی‌ترین نگرانی‌ها مطرح می‌شوند.
البته رسانه‌ها هم به نوعی با ارائه تصویری منفی از مهاجران به این احساسات دامن می‌زنند در حالی که به ندرت به مزایای مثبتی که مهاجران می‌توانند برای جامعه میزبان -مانند همکاری اقتصادی آنها- داشته باشند اشاره می‌کنند. در این میان زنان و دختران هم از این نگرش‌ها رنج می‌برند و تبعیض دو گانه ای را هم به دلیل جنسیت و هم براساس وضعیت مهاجرتی خود متحمل می‌شوند. بنابراین تبعیض و بدرفتاری که شامل آزار و اذیت جنسی هم می‌شود، می‌تواند در تمامی مراحل زندگی یک زن مهاجر از جمله در محل کار، در حال پیدا کردن مسکن، استفاده از وسایل نقلیه عمومی و حتی دسترسی به خدمات آموزشی و بهداشتی اتفاق بیافتد.
۴- زنان در هنگام مهاجرت همچنان باردار می‌شوند.
تعداد قابل توجهی از مهاجران زن یا باردار هستند و یا هنگامی که در راه برای رسیدن به مقصد هستند و یا در هرج و مرج تغییر مکان باردار می‌شوند. در این شرایط هم ممکن است دسترسی به مراقبت‌های بهداشتی جنسی و باروری مانند خدمات قبل و بعد از زایمان نداشته باشند. کمبود این خدمات می‌تواند مرگبار باشد. در واقع، این یکی از علل اصلی مرگ و میر، بیماری و ناتوانی در بین زنان و دختران مهاجر در دوره بارداری است. با این حال مهاجرت ممکن است بهترین گزینه برای زنان باردار در یک شرایط بحرانی باشد به ویژه اگر ناامنی و ضعف سیستم‌های بهداشتی در کشورش او را تهدید می‌کند. صندوق جمعیت سازمان ملل با دولت‌ها و شرکای دیگری همکاری می‌کند تا از حق مهاجران برای دسترسی به خدمات بهداشتی جنسی و باروری حمایت کند؛ از جمله راه اندازی درمانگاه‌های معروف به سلامت همراه در اردوگاه‌ها و جامعه پناهندگان.
هرچند همچنان برای افزایش دسترسی به این خدمات باید فعالیت‌های بیشتری انجام شود.
۵- دختران و زنان مهاجر بیشتر در معرض روبه روشدن با مشکلات بهداشتی چه در راه و چه در مقصد هستند.
مهاجران زن حتی پس از رسیدن به مقصد، همچنان برای دسترسی به خدمات بهداشتی به ویژه خدمات جنسی با موانع زیادی روبه رو هستند. به عنوان مثال، مهاجرانی که در کشور میزبان متولد شده‌اند نسبت به زنانی بومی آنجا با خطر بیشتری از آسیب و مرگ پس از زایمان، عفونت اچ آی وی، تروما و خشونت روبه رو هستند.
تعداد زیادی از مهاجران بین المللی در شهرها ساکن می‌شوند، جایی که هزینه‌ها، شلوغی، چالش‌های حمل و نقل و مسکن‌های ناامن همچنان مانع از دسترسی آنها به خدمات بهداشتی می‌شود.
با این حال شواهد نشان می‌دهد که بازده زیادی در سرمایه گذاری در بخش سلامت جمعیت مهاجران به ویژه در حوزه مراقبت‌های بهداشتی باروری مانند برنامه ریزی خانوادگی و مراقبت‌های قبل از زایمان وجود دارد.
منبع: کانون زنان ایران
منبع ترجمه: www.unfpa.org/news
