چندی پیش، تاجیکستان روز نهم سپتامبر، بیستمین سالگرد استقلال خود را جشن گرفت. یکی از مهم‌ترین برنامه‌های این جشن، رژه نظامی و حضور سربازان ایرانی در برنامه نظامی تاجیکستان بود.

شمار سربازان کشور تاجیکستان، چندان زیاد نیست اما شمار سربازان خارجی در مرزهای مشترک آن با کشورهای همسایه بیشتر عنوان شده است. حضور سربازان نظامی کشورهای فرانسه، روسیه، هند و افغانستان که سال‌هاست در مرزهای مشترک تاجیکستان حضور دارند در رژه نظامی سالگرد استقلال تاجیکستان امری عادی تلقی می‌شود، اما حضور سربازان ایرانی نه. به همین دلیل مردم تاجیکستان از شرکت سربازان نظامی ایران در رژه استقلال تاجیکستان با کف‌زدن‌های طولانی استقبال کردند.

این پرسش اما در میان روشنفکران وجود دارد: چطور شد که سربازان ایران بدون هیچ برنامه‌ریزی قبلی در این رژه حضور یافتند؟ این سئوال برای روشنفکران تاجیک و همینطور کاربران شبکه‌های اجتماعی یک سئوال کلیدی است.

برخی حضور سربازان ایرانی را در پیوند با درخواست روسیه برای تمدید حضور نظامی‌های خود برای ۴۹ سال آینده می‌دانند؛ درخواستی که استقلال کشور تاجیکستان را برای سال‌های دیگر دوباره زیر سئوال خواهد برد و تاجیکستان هنوز پاسخ مشخصی به آن نداده است.

علی‌اصغر شعردوست، سفیر ایران در تاجیکستان درباره دلیل حضور سربازان ایرانی در رژه استقلال تاجیکستان به رسانه‌های تاجیک‌ گفته است که این تصمیم در زمان بسیار کوتاهی گرفته شده و در زمان بسیار محدود، ۱۵۰سرباز ایرانی در شهر دوشنبه، پایتخت تاجیکستان برای شرکت در رژه استقلال این کشور حاضر شده‌اند. چیزی که باعث اطمینان خاطر نظامی‌های تاجیک شده این است که در صورت نیاز سربازان ایرانی می‌توانند به کمک آن‌ها برسند.

شیرعلی خیرولایوف، وزیر دفاع کشور تاجیکستان اما می‌گوید که کشور تاجیکستان و ایران هرچند همکاری‌های زیادی در پشت صحنه دارند، اما از آن نه حرفی می‌زنند و نه چیزی می‌نویسند. این رژه اما نشان می‌دهد با این که هیچ توافقی بین این دو کشور نیست اما اگر نیاز باشد نظامی‌های ایران می‌توانند تنها طی دو ساعت در خاک تاجیکستان قرار بگیرند.

چندی پیش روشنفکران تاجیک بیانیه‌ای منتشر کردند خطاب به مقامات تاجیکستان و از حضور درازمدت روسیه در خاک تاجیکستان انتقاد کردند. روشنفکران معتقدند که تمدید حضور نظامیان روسیه برای ۴۹ سال دیگر در تاجیکستان به معنای بستن دست و پای تاجیکستان است.

رئیس‌جمهور ایران نیز در سخنرانی خود از امنیت تاجیکستان گفت و اشاره کرد که امنیت تاجیکستان، امنیت ایران است و این دو کشور دو پاره یک پیکره‌اند.