سیاست‌های مسکن جمهوری اسلامی در سه دهه گذشته کارساز نبوده است. پس از توقف طرح مسکن مهر، شورای پول و اعتبار ایران مجوز ورود لیزینگ‌ها به بخش مسکن را صادر کرد.
حمید ابدالی- رئیس هیات مدیره انجمن لیزینگ ایران- سه‌شنبه ۱۹ بهمن از ورود لیزینگ‌ها به بخش مسکن خبر داد.
به گفته او به لیزینگ‌های غیربانکی اجازه داده شده است که تا سقف ۷۰ درصد قیمت کارشناسی شده مسکن را به متقاضیان پرداخت کنند.
سود تسهیلات لیزینگ‌ها را ۲۱ درصد است که باید در یک دوره پنج ساله به همراه اصل تسهیلات پرداخت شود. این در حالی است که بانک مرکزی در آخرین دستورالعمل خود وعده کرده بود که سود تسهیلات بانکی به ۱۵ درصد کاهش یابد.
رئیس هیئت مدیره انجمن لیزینگ ایران گفته است که این تسهیلات نمی‌تواند پاسخگوی نیاز متقاضی مسکن باشد.
وزارت راه و شهرسازی ایران ماه گذشته اعلام کرد که به منظور حل مسئله مسکن خانوارهای کم‌درآمد، طرح مسکن اجتماعی را اجرایی می‌کند.
عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی ایران طرح مسکن مهر را عامل افزایش نرخ تورم بخش مسکن و «عوام‌فریبانه» خوانده و گفته است که برنامه‌ای برای ادامه آن ندارد.
بر اساس طرح مسکن مهر پیش‌بینی شده بود که حدود ۲.۵ میلیون واحد مسکونی ارزان‌قیمت به دهک‌های کم‌درآمد تحویل داده شود. اما به گفته ایرج رهبر کارشناس مسکن در ایران، این طرح توانست سالانه تنها ۴۰۰ هزار واحد مسکونی به بازار عرضه کند.
او میزان تولید مسکن بخش خصوصی را نیز ۴۰۰ هزار واحد در سال اعلام کرده و گفته است که ایران با کسری ۱.۵ میلیون واحد مسکن روبرو است. این در حالی است که به گفته وزیر راه و شهرسازی ۱.۳۶ میلیون واحد مسکونی خالی نیز در ایران وجود دارد.
دولت پیشتر اعلام کرده بود که مالیات ستانی از واحدهای مسکونی خالی را در دستور کار قرار می‌دهد اما این سیاست نیز تا به حال اجرایی نشده است.
رویای دست‌نیافتنی
به گفته رئیس انجمن انبوه‌سازان یک سوم جمعیت ایران اجاره‌نشین و فاقد مسکن شخصی است. افزایش نرخ اجاره بها و قیمت مسکن طی دهه‌های گذشته خانه‌دار شدن را برای بخش زیادی از جمعیت ساکن ایران به رویای دست نیافتنی تبدیل کرده است.
روزنامه جهان صنعت با بررسی هزینه و درآمد خانوارها در سال ۹۴ زمان انتظار برای خانه‌دار شدن خانوارها در ایران را ۱۵۷ سال برآورد کرده است.
براساس این گزارش چنانچه خانوارها امکان پس‌انداز سالانه یک میلیون و ۶۰۰ هزار تومان را داشته باشند، پس از ۱۵۷ سال می‌توانند یک آپارتمان ۶۰ مترمربعی در تهران به شرط ثابت بودن قیمت‌ها خریداری کنند.
کم‌درآمدها بی‌بهره از تسهیلات مسکن
دولت حسن روحانی اسفند سال گذشته تسهیلات خرید مسکن را برای جوانان تا سقف ۱۶۰ میلیون تومان افزایش داد. اما افزایش تسهیلات نیز نتوانست بازار مسکن را از رکود خارج و متقاضیان واقعی را خانه‌دار کند.
براساس مصوبه دولت نرخ تسهیلات مسکن ۱۴ تا ۲۰ درصد و اقساط آن ماهیانه از حدود ۳ میلیون تومان تا ۵ میلیون تومان است در حالیکه میانگین درآمد ماهیانه خانوارها در سال گذشته ۲ میلیون و ۳۱۶ هزار تومان اعلام شده است.
میانگین درآمد دهک‌های درآمدی اول تا چهارم که هدف اصلی سیاست‌های بخش مسکن دولت با افزایش سقف وام بانکی اعلام شده، کمتر از میانگین درآمد کشوری است که بهره‌مندی این بخش از جمعیت را به عنوان متقاضیان تسهیلات مسکن، ناممکن می‌کند.