«یحیی حسن» و نفرتش از ریاکاری متشرعان

یحیی حسن شاعر فلسطینی‌تبار در دانمارک متولد شده و در یک خانواده عرب پرورش پیدا کرده. مجموعه اشعار او در دانمارک که انتشار یافت، جنجال‌هایی برانگیخت. او در این اشعار نسل پدرانش را به چالش می‌کشد و آنها را به دورویی و تزویر متهم می‌کند.

مهم‌ترین درونمایه اشعار او کودکی سخت و مشقت‌بار در کنار پدری است خشن و بیکار که اوقات فراغتش را جلوی تلویزیون به تماشای شبکه‌های عرب‌زبان می‌گذراند و نمی‌تواند خودش را با اقتضائات جامعه میزبان همسو کند.

یحیی حسن در اشعارش با واژه‌هایی تند، خشونت خانوادگی را به باد انتقاد می‌گیرد و تنفرش از مذهبی که با آن بزرگ شده را نیز نشان می‌دهد:

«من ازفلاکت تو متنفرم.
از حجابت،
از قرآن تو،
از پیامبران بی‌سوادت،
از والدین و فرزندان زورگو
و از عبادات تو متنفرم.»

کاش مرا به حال خودم وامی‌گذاشتند

روزنامه «پولیتیکن» چاپ دانمارک با یحیی حسن که در آن زمان هنوز یک چهره ناشناخته بود گفت و گویی انجام داد. او که در آن زمان فقط هیجده سال داشت گفت: «من از نسل پدرانم عصبانی هستم»

حسن در اشعارش با زبانی دقیق تابوها را وصف می‌کند و آنها را به چالش می‌کشد. شعرهای او در بحر طویل سروده شده. مثل ترانه های رپ است منتها بدون موسیقی.

و در ادامه افزود: «کاش آنها مرا به حال خودم وامی‌گذاشتند. اما مرا در دانمارک به دنیا آوردند و تمام مدت در گوشم خواندند که دانمارک کشور بدی‌ست.»

این گفت‌و‌گو در دانمارک جنجال‌برانگیز شد و بحث‌های بسیاری پیرامون آن درگرفت. دو هفته پس از این گفت و‌گو بود که مجموعه اشعار حسن انتشار پیدا کرد. اشعار او بسیار شخصی است و با این‌حال روایتگر سرگشتگی‌ها و دوگانگی‌های نسلی از مهاجران جوان است که در کشورهای میزبان در حد فاصل بین دو فرهنگ پرورش پیدا کرده‌اند.

حسن در این اشعار با زبانی دقیق تابوها را وصف می‌کند و آنها را به چالش می‌کشد. شعرهای او در بحر طویل سروده شده. مثل ترانه های رپ است منتها بدون موسیقی.

چاپ و انتشار این شعر‌ها و پخش برنامه‌ای درباره مجموعه شعر یحیی حسن با عنوان «شعر طولانی» که اواخر ماه اکتبر گذشته از تلویزیون دانمارک پخش شد، باعث شد که او بلافاصله بعد از این برنامه ۲۷ پیام تهدید به مرگ دریافت کند.

یحیی حسن در این‌باره به تلویزیون ۲۴ فرانسه گفته است: «من در کشوری بزرگ شدم که در آن آزادی بیان وجود دارد؛ اما از طرفی در محیطی پرورش پیدا کرده‌ام که نمی‌توانستیم عقایدمان را آزادنه بیان کنیم. با این حال من همیشه همان چیزی را گفته‌ام که به آن می‌اندیشم و پیامد‌ها و عواقب آن را هم تحمل می‌کنم.»

تأکید یحیی حسن بر حق آزادی بیان نگرانی نسبت به هرنوع اتفاق غافلگیرکننده‌ای در مورد او را بیشتر کرده، به ویژه بعد از ماجرای ۱۸ نوامبر گذشته که یک مسلمان تندرو در ایستگاه مرکزی قطار در شهر کپنهاگ به او حمله کرد.

در این سوءقصد فرد مهاجم خود را روی یحیی حسن انداخته بود و فریاد می‌زد: «تو مرتدی و سزاوار مرگ هستی.»

اقبال زیانبار یک شاعر برای مسلمانان

ناشر یحیی حسن هفدهم نوامبر گذشته ۱۷ هزار نسخه از کتاب او را منتشر کرد و به بازار کتاب فرستاد. این تیراژ برای اشعار شاعران مدرن تقریباً بی‌سابقه بود ولی اکنون ناشرش با خوشحالی می‌گوید که‌ کمتر از ۵۰۰ نسخه از کتاب او باقی مانده است.

وی می‌گوید: ‌ «یحیی حسن هنرمند جوانی است که یک کتاب جذاب نوشته.»

اما مسلمانان دانمارک نسبت به انتشار این کتاب اعتراض کرده و برخی از آنان خواستار مجازات زندان برای کسی شده‌اند که به گفته آنان به عقاید مذهبی‌شان توهین کرده است.

یحیی حسن آنچه را که احساس می‌کرده، در قالب اشعاری بیان کرده است. بزرگ‌ترین دستاورد او این است که احساسات یک نسل سرگشته را در ۱۵۰ شعر به طور برانگیزاننده‌ای به بیان درآورده

محمد المیمونی، سخنگوی جامعه مسلمانان دانمارک می‌گوید: «پوشش رسانه‌ای این ماجرا و آنچه پلیس برای حفاظت از یحیی حسن انجام می‌دهد خیلی جالب است. مثل این است که اگر هر کس سراغ رسانه‌ها برود و علیه اسلام و مسلمانان حرفی بزند به قهرمان تبدیل می‌شود. این موضوع برای جذب مسلمانان در این کشور خیلی مضر است.»

هفته گذشته از یحیی حسن به دلیل انتشار اشعار نژادپرستانه شکایت شد و مجدداً سروصدای زیادی به پا کرد.

فیروزه بذرافکن، روزنامه‌نگار ایرانی- دانمارکی هم پیش از این مطلبی در وبلاگش در مورد مسلمانان نوشته و گفته بود که مردان مسلمان در همه دنیا به دختران خود تجاوز می‌کنند و آن‌ها را می‌کشند. از او هم به دادگاه شکایت برده بودند. بعد از دو سال دادگاهی در دانمارک خانم بذرافکن را به نژادپرستی محکوم کرد و قرار شد که او یا جریمه نقدی بپردازد یا به زندان برود.

یحیی حسن آنچه را که احساس می‌کرده، در قالب اشعاری بیان کرده است. بزرگ‌ترین دستاورد او این است که احساسات یک نسل سرگشته را در ۱۵۰ شعر به طور برانگیزاننده‌ای به بیان درآورده. طبعاً او هم مانند هر هنرمند و شاعری علاقمند است که اثرش مورد توجه قرار گیرد، اما پیامدهای اقبالی که نصیبش شده تاکنون بسیار سنگین بوده است.

در دانمارک گروهی از منتقدان خواهان آشتی بین همه لایه‌های اجتماعی و همه فرهنگ‌ها هستند. این واقعیتی است که اشعار یحیی حسن در کانون درگیری یک اقلیت مهاجر مسلمان با یک جامعه مدرن جنجال‌برانگیز شده و مورد توجه قرار گرفته است. یحیی حسن این درگیری را به این شکل بیان می‌کند: «در مدرسه اجازه ندارم عربی حرف بزنم. در خانه اجازه ندارم دانمارکی حرف بزنم. اما دوست دختر من فقط یک چیز می‌خواهد: یحیی حسن را.»