زبان مادری، نخستین دریچه ما به سوی جهان است. احترام به زبان مادری هر انسانی، احترام به حق تعلق به جهان مشترک است.

از سال ۲۰۰۰ به ابتکار یونسکو (سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد)، ۲۱ فوریه به عنوان روز جهان زبان مادری اعلام شد. هدف از آن ارج‌گذاری به تنوع فرهنگی و محافظت از زبان‌هایی است که دارند فراموش می‌شوند. جنبه مهمی از ستم بر انسان‌ها سرکوب زبان مادری گروه‌های اقلیت به بهانه وحدت ملی است.

به مناسبت روز جهانی زبان مادری مطلبی را از بایگانی زمانه برای بازنشر انتخاب کرده‌ایم: مصاحبه مشهور گونتر گاوس با هانا آرنت در سال ۱۹۶۴. در این مصاحبه از زبان مادری سخن می‌رود. گونتر گاوس از هانا آرنت درباره تجربه نازیسم، فرار از آلمان و مهاجرت به آمریکا و نوشتن به زبانی دیگر می‌پرسد و می‌گوید از آنچه پشت سر گذاشته‌اید چه به جا مانده؛ و هانا آرنت جواب می‌دهد: زبان مادری.

مصاحبه را، که مجتبا گل‌محمدی ترجمه کرده، در اینجا بخوانید: