حمید مافی – سپاه پاسدارن تصمیم گرفته است که در حوزه آموزش عالی هم نقش پررنگ‌تری بازی کند. بهمن ماه دو سال قبل بود که سرتیپ حسین ظریف منش، فرمانده دانشگاه جامع امام حسین، اعلام کرد: “سپاه می‌تواند در بحث اسلامی کردن علوم انسانی دانشگاه‌ها نقش پررنگی را عهده‌دار شود”.

 حال اما فرماندهان سپاه تنها به هدایت از راه دور دانشگاه‌های کشور راضی نیستند بلکه تصمیم گرفته‌اند که دانشگاه‌های استانی راه‌اندازی کنند، اعضای بسیج و کادر سپاه و حتی سربازان وظیفه خود را در مراکز آموزش عالی ویژه و اختصاصی پذیرش کنند و در رشته‌های خاص و ویژه دانشجو تربیت کنند.
 
این برنامه تازه سپاه پاسداران است که سال‌هاست مدیریت “دانشگاه امام حسین”، “دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله”، “مرکز تربیت مربی عقیدتی و سیاسی قم” و “مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی” را در اختیار داشته است. حال نیز قصد دارد که “مرکز آموزش عالی سپاه” را در سراسر کشور راه‌اندازی کند و سپاه هر استان از یک دانشگاه ویژه برخوردار شود.
 
فرماندهان سپاه تصمیم گرفته‌اند که اعضای بسیج و کادر سپاه و حتی سربازان وظیفه خود را در مراکز آموزش عالی ویژه و اختصاصی پذیرش کنند و در رشته‌های خاص و ویژه دانشجو تربیت کنند
 
سرهنگ بهروز شهبازی که ریاست مرکز آموزش عالی امام حسین تهران را برعهده دارد، در گفت‌و‌گو با هفته نامه “صبح صادق” ارگان رسمی سپاه پاسداران گفته است: “سپاه‌های استانی دست ‌به ‌کار شده‌اند و مراکز آموزش عالی برای کارکنان خود در سراسر کشور راه‌اندازی می‌کنند. “
 
او گفته است: “هدف این مراکز آموزشی، سعی در جبران عقب‌ماندگی‌های آموزشی در سپاه و ارتقای تحصیلی بسیجیان است”. همچنین سپاه پاسدارن بر اساس قراردادی که با دانشگاه جامع علمی کاربردی ایران امضاء کرده است، قرار است در برخی از رشته‌های موردی نیاز دانشجو بپذیرد.
 
به گفته او، “اعضای بسیج و سپاه پاسداران از تخفیف سی‌درصدی شهریه در این دانشگاه‌ها برخوردار خواهند شد. همچنین این مرکز در حال رایزنی با دانشگاه امام حسین است تا رشته‌هایی را در حوزه جنگ نرم راه‌اندازی کند و در مقطع کار‌شناسی دانشجو بپذیرد.“
 
پیش از او نیز، علی سعیدی نماینده ولی فقیه در سپاه پاسداران از راه‌اندازی “مدرسه عالی علمیه سپاه پاسداران” خبر داده بود. او اسفند ماه سال گذشته گفته بود: “سپاه قصد دارد که یک مدرسه عالی علمیه بر اساس الگوی مدرسه حقانی و موسسه آموزشی امام خمینی تحت مدیریت مصباح یزدی راه‌اندازی کند تا طلاب آن علاوه بر آموزش مباحث اسلامی، علوم نوین روز و دانشگاهی را هم یاد بگیرند.“
 
سپاه از سال ۶۵ وارد حوزه آموزش عالی کشور شده است.‌‌ همان زمان که دانشگاه امام حسین تاسیس شد و چهار سال بعد دانشکده علوم نظامی نیز به آن اضافه و هم‌زمان دانشکده پزشکی و پیراپزشکی بقیه الله از آن جدا و مستقل شد.
 
دانشگاه امام حسین در سال ۸۷ هم دوباره، دو دانشگاه شد. یکی دانشگاه جامع امام حسین و دیگری دانشگاه افسری امام حسین و حالا مرکز آموزش عالی سپاه نیز راه‌اندازی شده است و در نظر دارد که شعبه‌های استانی خود در سراسر کشور را راه‌اندازی کند.
 
آن گونه که در دفترچه راهنمای پذیرش دانشجوی سازمان سنجش ایران امده است، دانشگاه جامع امام حسین، “دانشگاه سازمانی سپاه است که به منظور تأمین نیروی انسانی متخصص و متعهد در کادر مورد نیاز سپاه، مطابق با شرایط و ضوابط در رشته‌های مهندسی برق، مهندسی مکانیک، مهندسی هوافضا، مهندسی صنایع، مهندسی عمران، فیزیک، شیمی، پیشرانه، زیست‌شناسی و جغرافیای نظامی دانشجو می‌پذیرد”.
 
در کنار این، نمایندگی ولی فقیه در سپاه نیز، مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی را دارد که به “تربیت کادر مورد نیاز عقیدتی و سیاسی سپاه” می‌پردازد. همچنین مدرسه عالی تربیت مربی عقیدتی سیاسی نیز در قم زیر نظر سپاه فعالیت می‌کند.
 
سرهنگ بهروز شهبازی : اعضای بسیج و سپاه پاسداران از تخفیف سی‌درصدی شهریه دانشگاه‌های علمی کاربردی برخوردار می‌شوند . همچنین این مرکز در حال رایزنی با دانشگاه امام حسین است تا رشته‌هایی را در حوزه جنگ نرم راه‌اندازی کند
 
معاونت نیروی انسانی سپاه ایران دو سال پیش در باره فعالیت مرکز آموزش عالی سپاه اعلام کرد: “تمام افرادی که وارد سپاه می‌شوند باید در دانشگاه تربیت پاسداری امام حسین دوره عمومی را بگذرانند، همچنین در مرحله بعد دانشگاه جامع امام حسین وجود دارد که در آن مقاطع تحصیلات تکمیلی دنبال می‌شود و در رشته‌های پزشکی و پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله وابسته به سپاه پاسداران و در خصوص تربیت مربیان عقیدتی سیاسی مجتمع شهید محلاتی وجود دارد.“
 
او درباره ضرورت ایجاد مرکز آموزش عالی سپاه گفته است: “ایجاد دوره کاردانی ناپیوسته آغاز راهی است تا فعالیت‌های آموزشی به گونه‌ای توسعه یابد تا تمامی مخاطبان را پوشش دهد.
 
به گفته او بخش قابل توجهی از سربازان سپاه سوابق بسیج دارند و این آموزش‌ها به لحاظ تحصیلی به آنان کمک می‌کند تا به حد نصاب لازم برسند، از طرفی گذراندن این دوره فضای جذب و گزینش آنان را در ورود به سپاه تسهیل می‌کند.“
 
عمر سی ساله مدارس سپاه
 
سپاه پیش از اینکه به فکر تاسیس دانشگاه و تربیت نیروی انسانی در مقاطع کار‌شناسی و کار‌شناسی ارشد بیافتد، مدارس خود در استان‌های کشور را دایر کرده است. سابقه تاسیس دبیرستان‌های سپاه به نخستین سال‌های پس از انقلاب اسلامی باز می‌گردد.
 
بنا بر روایت یکی از دانش‌آموزان پیشین “مدرسه سپاه تهران”، سابقه تاسیس این مدرسه به سال ۱۳۶۱ باز می‌گردد.
 
او در وبلاگی به نام “دبیرستان سپاه تهران” که فارغ التحصیلان و مدیران این مدرسه را معرفی می‌کند، با اشاره به مصوبه شورای عالی آموزش و پرورش که به نهاد‌ها و ادارات، اجازه تاسیس مدرسه داد، نوشته است:
 
“سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در این زمینه پیش‌قدم شد و اداره آموزش وقت سپاه در زمان تصدی حجه‌الاسلام دین‌پرور و سردار سرتیپ پاسدار ذوالقدر اولین دبیرستان سپاه با عنوان مکتب الصادق، در سال ۶۱ در تهران تأسیس شد.
 
بر اساس نوشته او، مکان این دبیرستان در سفارت سابق آمریکا بوده است و در سال‌های بعد دبیرستان‌های سپاه به ترتیب در شهرستان‌های تبریز، ارومیه، کرمان، سنندج، زاهدان، شیراز، رشت، یاسوج و بندرعباس گسترش یافت.
 
آن گونه که این تحصیل کرده مدرسه سپاه روایت کرده است، “هدف از تأسیس دبیرستان تربیت کادر و افسر متخصص و متعهد برای سپاه بود، لذا از میان دانش‌آموزان سوم راهنمایی با شرایط مناسب علمی و با گزینش تعدادی پذیرفته می‌شدند و در طی چهار سال تحصیل در دبیرستان سپاه که عمدتاً شبانه‌روزی بود ضمن تحصیل و گذراندن مقطع متوسطه و شرکت در آزمون کنکور برای دانشگاه‌های سراسری و یا شرکت در دانشکده‌های علوم و فنون یا تحصیلات عالی وارد سپاه می‌شدند. “
 
مدارس غیرانتفاعی سپاه ویژه فرزندان و بستگان درجه یک کادر سپاه پاسداران است و دانش‌آموزان آن پس از اتمام تحصیلات دوره متوسطه، یا به عنوان کادر سپاه، به استخدام این نهاد در می‌آیند و یا در دانشگاه‌های وابسته به سپاه تحصیلات تکمیلی خود را می‌گذرانند

 
مدارس سپاه در سال ۷۸ تغییر وضعیت داده و به مدارس غیرانتفاعی تبدیل شدند اما مدیریت آن‌ها همچنان بر عهده سپاه پاسداران بود.
 
این مدارس ویژه فرزندان و بستگان درجه یک کادر سپاه پاسداران است و دانش‌آموزان آن پس از اتمام تحصیلات دوره متوسطه، یا به عنوان کادر سپاه، به استخدام این نهاد در می‌آیند و یا در دانشگاه‌های وابسته به سپاه تحصیلات تکمیلی خود را می‌گذرانند و به عنوان بورسیه سپاه در نهادهای دولتی و شرکت‌های وابسته به سپاه مشغول به کار می‌شوند.
 
“سعید- الف” که دو سال در یک مدرسه وابسته به سپاه در شیراز درس خوانده است، می‌گوید: “در دبیرستان‌های وابسته به سپاه، علاوه بر درس‌های مصوب آموزش و پرورش، کلاس‌های فوق العاده‌ای به عنوان دروس تربیتی و عقیدتی تشکیل می‌شد”. او می‌گوید:” شهریه این مدارس بیشتر از شهریه مدارس غیرانتفاعی بود. مدیران و معلمان مدرسه از اعضای سپاه پاسداران بودند.
 
دانش‌آموزان گزینش اخلاقی و عقیدتی می‌شدند و در پایان تحصیلات هم علاوه بر امتحان دروس آموزشی باید در امتحان عقیدتی و سیاسی هم شرکت می‌کردند و بر اساس این آزمون گزینش سپاه می‌شدند و یا از بورسیه برخوردار می‌شدند.“
 
او می‌گوید: “در این مدارس به معنای واقعی دانش‌آموزان شست و شوی مغزی داده می‌شوند. اخبار جهت‌دار بولتن‌های داخلی سپاه در تابلو‌ها نصب می‌شود و در واقع آن‌ها سربازان فرهنگی سپاه به شمار می‌آیند که به منظور در اختیار گرفتن مناصب دولتی تربیت می‌شوند.“
 
به گفته او این مدارس در سراسر کشور فعال هستند و هر سال اردوهای مشترکی تحت عنوان “طرح میثاق” برای دانش‌آموزان این مدارس برگزار می‌شود. در این اردو‌ها، سخنرانان همگی فرماندهان سپاه هستند.
 
یک دانش‌آموخته مدرسه سپاه در شیراز: در مدارس سپاه به معنای واقعی دانش‌آموزان شست و شوی مغزی داده می‌شوند و در واقع آن‌ها سربازان فرهنگی سپاه به شمار می‌آیند که به منظور در اختیار گرفتن مناصب دولتی تربیت می‌شوند
 
“مدارس امام حسین” در استان خراسان هم یکی دیگر از مدارس زنجیره‌ای سپاه پاسداران در سراسر استان‌های خراسان رضوی، شمالی و جنوبی هستند که پانزده هزار دانش‌آموز را تحت پوشش قرار داده‌اند.
 
سال گذشته در مراسم سال‌روز شهادت ابراهیم شوشتری از فرماندهان سابق سپاه، معاونت نیروی انسانی سپاه پاسداران، این مدارس را یکی از دستاوردهای بزرگ سپاه خواند که “مدیران انقلابی و مکتبی” تربیت می‌کند.
 
مشاور فرمانده سپاه پاسداران ایران چند سال پیش، تعداد دانش‌آموزان مدارس سپاه را ۲۰ هزار نفر و تعداد مدارس وابسته به سپاه در سراسر کشور را ۵۹ مدرسه عنوان کرده بود.
 
به گفته او، سپاه بر اساس تفاهم‌نامه‌ای که با آموزش و پرورش امضا کرده است، در نظر دارد مراکز آموزشی از سطح پیش‌دبستانی تا پیش‌دانشگاهی در سراسر کشور تاسیس کند.
 
افزایش ۱۲۶ درصدی بودجه دانشگاه سپاه
 
سپاه برای توسعه و گسترش فعالیت‌هایش در آموزش عالی حمایت دولت را نیز به همراه دارد. در لایحه پیشنهادی بودجه سال ۹۱، اعتبارات دانشگاه امام حسین به عنوان یکی از زیر مجموعه‌های سپاه بیش از ۱۲۶ درصد افزایش یافته است. مجموعه اعتبار این دانشگاه امسال نزدیک به شش میلیارد تومان است.
 
البته این تنها اعتبار اختصاص یافته به دانشگاه جامع امام حسین است. دولت اعتبار دانشکده افسری و تربیت پاسداری امام حسین را نیز با ۵۶ درصد افزایش به شش میلیارد و ۲۸۹ میلیون تومان افزایش داده است.
همچنین اعتبار اختصاص یافته به دانشگاه پزشکی بقیه الله هم با افزایش ۸۵ درصدی به سه میلیارد و ۳۹۹ میلیون تومان رسیده است. سهم این سه دانشگاه وابسته به سپاه پاسداران بیش از ۱۵ میلیارد تومان از اعتبارات اختصاص یافته به مراکز دانشگاهی وابسته به نهادهای دولتی است.
 
سپاه پس از سال‌ها مدرسه‌داری و تربیت دانش‌آموز حال قصد دارد تا فعالیت‌های خود را در مقطع آموزش عالی نیز گسترش دهد.
 
برای این کار نه تنها اسلامی کردن حوزه علوم انسانی در دانشگاه‌ها را عهده دار شده و دانشگاه پیام نور را به کنترل خود درآورده است، بلکه می‌خواهد در سراسر ایران دانشگاه تاسیس کند و نیروهای مورد اعتماد خود را پرورش دهد. مجموعه فعالیت‌های سپاه در حوزه آموزش عالی نشان‌دهنده، فتح سنگر به سنگر نهادهای دولتی و عمومی از سوی این نهاد نظامی است.
 
سپاه هم وزیر علوم را خودی می‌داند و هم رئیس دانشگاه آزاد و پیام نور را.سال گذشته، هنگامی که وزارت علوم اعلام کرد که اعضای هیات علمی جدید جذب می‌کند، اولویت با اعضای بسیج دانشجویی و استادان در دانشگاه‌های سراسر کشور بود
 
نهادی که به گفته معاون فرهنگی آن، در دوره جدید تنها یک نهاد نظامی نیست، بلکه یک نهاد فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و نظامی است و فعالیت‌های نظامی آن نباید مانع از نقش‌آفرینی‌اش در سایر حوزه‌ها شود.
 
معاونت فرهنگی سپاه سال گذشته از تدوین نقشه راه فرهنگی کشور توسط این نهاد خبر داد و گویا فرماندهان سپاه حال پس از تسخیر سنگر به سنگر نهادهای اقتصادی و فرهنگی به صورت علنی به وزارت علوم رسیده‌اند.
 
آن‌ها هم وزیر علوم را خودی می‌دانند و هم رئیس دانشگاه آزاد و پیام نور هم اکنون از افراد نزدیک به سپاه هستند. سال گذشته، هنگامی که وزارت علوم اعلام کرد که اعضای هیات علمی جدید جذب می‌کند، اولویت با اعضای بسیج دانشجویی و استادان در دانشگاه‌های سراسر کشور بود.
 
مجموعه این برنامه‌ها حکایت از نقشه بلند مدت سپاه برای کنترل دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی کشور دارد. نقشه‌ای که پیش از این با سهمیه‌بندی‌های ویژه و گزینش و سخت‌گیری در دانشگاه‌ها پیگیری می‌شد، در دهه سوم بعد از انقلاب با راه‌اندازی دانشگاه‌های استانی و تسخیر مراکز آموزش عالی دنبال می‌شود.