ایالات متحده آمریکا سامانه سوئیفت را تحت فشار قرار داده‌ که مانع از دسترسی ایران به این سامانه برای تراکنش‌های مالی شود.

وزیر خزانه‌داری آمریکا: با سوئیفت برای قطع دسترسی ایران گفت‌وگو می‌کنیم (عکس: آرشیو)

استیو منوچین، وزیر خزانه‌داری آمریکا که در حال حاضر در بیت‌المقدس (اورشلیم) به سر می‌برد، به خبرگزاری رویترز گفته است که ایالات متحده آمریکا در حال مذاکره با سامانه سوئیفت مستقر در بلژیک است که دسترسی ایران به این سامانه را قطع کند.

سامانه سوئیفت بخش عمده‌ای از تراکنش‌های مالی بین کشورهای جهان را به عهده دارد.

پیش از توافق هسته‌ای، ایالت متحده آمریکا در سال ۲۰۱۲ در چارچوب تحریم‌های اقتصادی علیه ایران سبب شد که سامانه سوئیفت ایران را از دسترسی به تراکنش‌های مالی این سامانه محروم کند و به این ترتیب کشورهای طرف معامله با جمهوری اسلامی  حتی اگر می‌خواستند نمی‌توانستند طلب ایران را به حساب‌های بانکی در ایران واریز کنند.

نمایندگان ایالات متحده آمریکا در هیأت مدیره سوئیفت از اکثریت برخوردار نیستند. با این‌همه آمریکا می‌تواند مجازات‌هایی برای سوئیفت در نظر بگیرد.

استیو منوچین، وزیر خزانه‌داری آمریکا به خبرگزاری رویترز گفته است:

«به شما اطمینان می‌دهم که تراکنش‌های مرتبط با مبادلات تحریم‌شده از طریق سوئیفت یا هر مکانیزم پرداخت دیگری انجام نخواهد شد. تمرکز ما بر این مسأله است که تحریم‌ها اعمال شوند.»

منوچین درباره اینکه وزارت خزانه‌داری آمریکا با کدامیک از مقامات سامانه سوئیفت در حال گفت‌وگوست سکوت کرده است. او فقط به گفتن این نکته بسنده کرد که وزارت خزانه‌داری آمریکا در سریع‌ترین زمان ممکن، بانک‌های مجاز به همکاری بشردوستانه با ایران را معین خواهد کرد.

منوچین درباره بانک‌هایی که امکان دارد مجوز معامله با ایران را دریافت کنند نیز سکوت کرده است.

در زمان ریاست جمهوری باراک اوباما دولت آمریکا تلاش کرده بود علاوه بر ایران، روسیه را نیز از دسترسی به سامانه سوئیفت محرم کند. سوئیفت اما با دولت اوباما همراهی نکرد. سوئیفت در آن زمان اعلام کرده بود که یک سامانه اقتصادی است و نه یک ابزار سیاسی برای اعمال فشار بر دولت‌ها و بنابراین از خواسته دولت‌ها تمکین نمی‌کند.

اواخر سپتامبر سال جاری در نشستی که با حضور وزیران خارجه ایران و قدرت‌های عضو «گروه چهار به علاوه یک» (آنگلستان، فرانسه، روسیه، چین و آلمان) برگزار شد، شرکت‌کنندگان با انتشار بیانیه‌ای از ایجاد یک «ساز و کار ویژه» برای تسهیل پرداخت‌های مربوط به صادرات و واردات ایران استقبال کردند. هدف این است که شرکت‌های اروپایی بتوانند بدون استفاده از کانال‌های عادی تراکنش‌های مالی بین‌المللی، با جمهوری اسلامی به داد و ستد بپردازند تا در معرض مجازات‌های اقتصادی آمریکا قرار نگیرند. «ساز و کار ویژه» بر پایه مبادله تهاتری (پایاپای) نفت در برابر کالا و خدمات و جایگزینی یورو با دلار در این معاملات قرار دارد.

گوردون سوندلند، سفیر آمریکا در اتحادیه اروپا چهارشنبه ۲۵ مهر در گفت وگو با یورونیوز خاطرنشان کرده که «ساز و کار ویژه» اتحادیه اروپا در عمل کار نخواهد کرد. سوندلند گفته است:

«ساز و کار ویژه‌ای که قرار است برای دور زدن تحریم‌ها به اجرا گذاشته شود به یک دلیل ساده کار نخواهد کرد و آن هم این است که اکثر شرکت‌ها از این مکانیسم استفاده نخواهند کرد. آنها با یک انتخاب رو به رو هستند. آنها می‌توانند یا با آمریکا تجارت کنند یا از طریق این ساز و کار با ایران. اما آنها نمی‌توانند همزمان با دو کشور تجارت داشته باشند.»

اتحادیه اروپا در نظر دارد با استفاده از این ساز و کار ویژه زمینه فعالیت شرکت‌های کوچک و متوسط اروپایی در ایران را در چارچوب مبادلات پایاپای نفت در برابر خدمات فراهم بیاورد. شرکت‌های بزرگ طرف معامله با ایران، این کشور را مدتی‌ست که ترک کرده‌اند.

بیشتر بخوانید: