آلن آیر، سخنگوی وزارت خارجه امریکا در خصوص تحولات اخیر برخی از کشورهای خاورمیانه و به طور خاص، شرایط سوریه و همچنین درباره منازعات ایران با دنیای بیرون و تهدیدهایی که متوجه ایران است با “رادیو زمانه” گفت‌وگوی اختصاصی داشته است.

 
در این گفت‌وگو آقای ایر، که به پرسش‌ها با زبان فارسی پاسخ گفته، ارزیابی‌اش را درباره تغییرات تحول‌خواهانه برخی از مردم خاورمیانه در کشورهایشان، وابسته به برآورده شدن خواسته‌های مشروع مردمشان می‌داند. به گفته او سیاست خارجه امریکا نیز از سیاستی که وی آن را ” گذر به دموکراسی” نامیده، حمایت می‌کند.
 
وی حقوقی همچون آزادی بیان، آزادی تجمع مسالمت‌آمیز، آزادی ادیان، برابری قانونی زن و مرد و حق انتخاب رهبران را از جمله حقوق جهانی ملت‌ها خواند. 
 
 
سخنگوی وزارت خارجه امریکا به “زمانه” می‌گوید که کشورش سرکوب مردم سوریه توسط دولت اسد را با “شدیدترین الفاظ ممکن” محکوم می‌کند.
 
وی همچنین از تلاش گروه “دوستان مردم سوریه” یاد کرده و می‌گوید که امریکا نیز 10 میلیون دلار برای افزایش کمک‌ به مردم سوریه از جمله پناهندگان سوری،  اختصاص داده است که شامل تجهیزات موقت پزشکی، آموزش کارکنان پزشکی اظطراری و فراهم کردن آب تمیز، غذا، روانداز، وسایل گرمایشی، و جعبه های بهداشتی برای غیر نظامیان سوری نیازمند می‌شود.
 
 بشار اسد می‌خواهد بخش‌های مختلف جامعه را رودروی هم قرار دهد. برای ساختن دموکراسی پایدار، همه مردم سوریه باید با هم کار کنند؛ علوی‌ها و مسیحیان، سنی‌ها و دروزیها، عرب‌ها و کردها
 
آلن ایر درباره اظهار نظر و پیش‌بینی رابرت بائر مسئول سابق سیا مبنی بر سقوط کشور سوریه تا ماه مارس (ماهی که اینک در آن قرار داریم) می‌گوید: ”  این نظر ایشان است. من آیینۀ اسکندر ندارم، اما می‌توانم بگویم این که اسد باید برود سیاست دولت آمریکاست.”
 
 
ایر با وجود وتو کردن قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل برای پایان دادن به خشونتها در سوریه،  توسط روسیه و چین،  رأی اخیر مجمع عمومی را دارای ” پیامی روشن” به مردم سوریه ارزیابی می‌کند و می‌گوید: ” بشار اسد بیش از هر زمان دیگر منزوی است.
 
اکنون اکثریت قابل توجهی از کشورهای عضو سازمان ملل متحد حمایت واضح خود را از طرح اتحادیه عرب برای توقف خشونتها و کمک به گذار سوریه به دموکراسی اعلام کرده‌اند. مردم سوریه باید بدانند که اکثریت قابل توجه ملت‌های دنیا در کنار آنها ایستاده و از آنها حمایت می‌کنند.
 
ایالات متحده  با شرکای بین المللی‌اش همکاری می‌کند تا مطمئن شود این موضوع در دستور کار شورای امنیت باقی بماند و هم‌زمان از طرح اتحادیه عرب حمایت می‌کند، تحریم‌های دو جانبه را تقویت می‌کند تا در چارچوب ساختار “دوستان مردم سوریه” عمل کند.
 
وی همکاری گروه‌های مختلف مردم سوریه را لازمه تغییر در این کشور می‌داند و در توضیح این موضوع می‌گوید: ” بشار اسد می‌خواهد بخش‌های مختلف جامعه را رودروی هم قرار دهد.
 
برای ساختن دموکراسی پایدار، همه مردم سوریه باید با هم کار کنند؛ علوی‌ها و مسیحیان، سنی‌ها و دروزیها، عرب‌ها و کردها،  تا اطمینان حاصل کنند که سوریۀ جدید بر اساس حاکمیت قانون اداره می‌شود و حقوق جهان‌شمول همه شهروندان، بی‌توجه به نژاد، مذهب یا جنسیت آنها محترم دانسته می‌شود.”
 
ایر با وجود وتو کردن قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل برای پایان دادن به خشونتها در سوریه،  توسط روسیه و چین،  رأی اخیر مجمع عمومی را دارای پیامی روشن به مردم سوریه ارزیابی می‌کند و می‌گوید: بشار اسد بیش از هر زمان دیگر منزوی است
 
البته با وجود مخالفت چین و روسیه با قطعنامه‌، وی آنها را هم‌پیمانان امریکا می‌خواند و معتقد است که صلح در خاورمیانه به نفع این دو کشور  نیز هست.
 
با این‌وجود آلن ایر در مورد انگیزه چین و روسیه در حمایت از دولت اسد می گوید که روسیه و چین از پیش‌نویس مراکش در شورای امنیت سازمان ملل متحد، که از گذار مسالمت‌آمیز سیاسی سوریه به رهبری مردم این کشور حمایت می‌کرد، در حالی حمایت نکردند که این پیش‌نویس همه خواسته‌های “بیان شده” آنها را در برگرفته بود.
 
تمامی دیگر کشروهای عضو شورا، حتی آنها که پیش از این رای مخالف داده بودند و یا رای نداده بودند، به این قطعنامه رای مثبت دادند. مردم سوریه می‌دانند چه کسی در کنار آنها ایستاده است و چه کسی علیه آنها.  
 
آقای ایر درپاسخ به سوالی درباره تهدیدهای اسرائیل در حمله نظامی به ایران و واکنش‌های احتمالی روسیه و چین از دولت ایران، می‌گوید: “من در جایگاهی نیستم که از طرف دولت اسرائیل صحبت کنم، و اصولاً گمانه‌زنی در مورد فرضیات مختلف سازنده نیست.
 
رئیس جمهوری ما و بسیاری دیگر از رهبران جهانی گفته است که بهترین راه حل برای مشکل موجود راه حلی دیپلماتیک است که در آن ایران با گروه 1+5 در فضایی جدی و همراه با حسن نیت و احترام متقابل دیدار کند، تا به راه حلی جامع و دراز مدت که به نگرانیهای بین المللی در مورد برنامه اتمی ایران بپردازد، برسیم.”
 
وی بدون اشاره مستقیم به سوالی درباره اظهار نظر کسینجر درمورد بروز قطعی جنگ در ایران و این پرسش که آیا این یک” خط‌ ونشان” است، می‌گوید : “گروه 1+5 در پی راه‌حلی دیپلماتیک برای مسئله اتمی است.
 
شرایط موجود قابل دوام نیست. جوامعی که با ترس و سرکوب استوارند ممکن است در برهه‌ای از زمان توهمی از ثبات را ارائه دهند اما آنها بر فراز خطوط گسلی ساخته شده‌اند که در نهایت از هم خواهند گسست
 
اما این بدان معناست که ایران باید وارد مذاکرات جدی در مورد برنامه اتمی‌اش شود. ایران تا امروز چنین نکرده است و در نتیجه جامعه جهانی در حمایت از دیپلماسی به اعمال فشاربیشتر بر ایران ادامه می‌دهد. رفع نگرانی‌های جامعه جهانی در مورد ماهیت برنامه هسته‌ای ایران، منافع قابل توجهی برای ایران در پی دارد که پایان انزوای جهانی و رشد اقتصادی از آن جمله اند. “
 
 
همچنین وی درباره تاثیر تحریمها نمونه‌هایی مثلآفریقای جنوبی و میانمار (برمه) را مثال می‌زند که تحریم‌های چندجانبه و هماهنگ بین المللی در تغییر محاسبات راهبردی دولت‌هایشان موثر بودند و براین باور است که در مورد ایران نیز تحریم‌های گسترده بین المللی، منجر می‌شود که دولت ایران بیشتر به فکر کارهایی باشد که به نفع منافع ملی‌اش است. 
 
آلن آیر درباره این‌که گاهی ممکن است منافع ملی کشورها در تقابل با منافع جهانی یا منافع برخی از کشورها قرار بگیرد و برخی از منازعات ریشه در چنین تقابلی دارد، می‌گوید که این‌نوع  تقسیم بندی را قبول ندارد و مثال می‌زند که حوادث خاورمیانه نشان داده‌اند آخر و عاقبت منافع دولت‌ها از منافع ملت‌ها سرچشمه می‌گیرد.
 
وی به طور مشخص در مورد منافع امریکا نقل قولی از رئیس جمهوری کشورش، باراک اوباما، را عنوان می‌کند که: ” آمریکا نه فقط از ثبات کشورها منتفع می‌شود بلکه از مختار بودن اشخاص در انتخاب سرنوشتشان هم منتفع می‌شود.
 
شرایط موجود قابل دوام نیست. جوامعی که با ترس و سرکوب استوارند ممکن است در برهه‌ای از زمان توهمی از ثبات را ارائه دهند اما آنها بر فراز خطوط گسلی ساخته شده‌اند که در نهایت از هم خواهند گسست.”  
 
سخنگوی وزارت خارجه امریکا در خصوص “حق برخی از کشورها در داشتن فن‌آوری ساخت بمب هسته‌ای”، می‌گوید : “این‌که تنها در مورد حقوق یک کشور صحبت کنیم گمراه‌کننده است ، چرا که حقوق با مسوولیتهایی همراه هستند؛ یعنی توازنی بین حقوق و تکالیف هست .
 
شورای حکام آژانس و شورای امنیت سازمان ملل متحد به این نتیجه رسیده‌اند که ایران طبق تعهدات هسته‌ای بین المللی خود عمل نکرده است
 
زمانی که بحث به انرژی اتمی و سلاح هسته‌ای می‌رسد،  جامعه جهانی آژانس بین المللی انرژی اتمی را خلق و مأمور کرده است تا کشورهای عضو معاهده عدم گسترش سلاح‌های هسته‌ای (ان. پی تی.)  تعهداتشان را در مورد استفاده صلح‌آمیز از انرژی اتمی تایید کند.
 
هیچ کشوری با حق ایران برای استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای مخالفت نمی‌کند، ولی شورای حکام آژانس و شورای امنیت سازمان ملل متحد به این نتیجه رسیده‌اند که ایران طبق تعهدات هسته‌ای بین المللی خود عمل نکرده است.
 
به همین دلیل است که ما شاهد اتحاد بی‌سابقۀ جامعه جهانی در مورد لزوم پایبندی ایران به تعهداتش در قبال آژانس، جهت رفع نگرانی‌های فزاینده جهانی در مورد ابعاد احتمالی نظامی برنامه هسته‌ای ایران هستیم.”   
 
ایر درباره این که ریشه این مشکلات در ایجاد و داشتن فن‌آوریساخت بمب هسته‌ای است، می‌گوید:” اگر این فن‌آوری نبود هم ما همچنان مشکلاتی می‌داشتیم، اما دست‌کم ترس از نابودی اتمی یکی از آن مشکلات نبود. به همین دلیل دولت آمریکا به دیدگاه دنیایی عاری از سلاح اتمی پای‌بند است. “
 
وی بحث را این‌طور ادامه می‌دهدکه : ” ما همیشه حق ایران را به داشتن فن‌آوری صلح‌آمیز اتمی به رسمیت شناخته‌ایم. ما همچنین مرتبا گفته‌ایم که این حقوق با مسوولیت‌هایی همراه است. درحال‌حاضر ایران تعهدات خود را به عنوان عضوی از ان پی تی ، که راهکار جامعه جهانی برای نظارت بر استفاده مسوولانه از انرژی اتمی است، نادیده می‌گیرد.
 
ایران حق برخورداری از انرژی صلح‌آمیز هسته‌ای دارد. ایران همچنین موظف و مکلف است جامعه جهانی را  متقاعد کند که ماهیت برنامه اتمی‌اش صرفا صلح‌آمیز است
 
بار دیگر متذکر می‌شوم که ایران حق برخورداری از انرژی صلح‌آمیز هسته‌ای دارد. ایران همچنین موظف و مکلف است جامعه جهانی را – در این مورد سازمان ملل و آژانس بین المللی انرژی اتمی را-  متقاعد کند که ماهیت برنامه اتمی‌اش صرفا صلح‌آمیز است.
 
اما در انتهای این مصاحبه،  پرسشی که من برای شما و خوانندگانتان مطرح می‌کنم، این است که با توجه به عواقبی که اکنون ایران به دلیل عدم همکاری‌اش با آژانس با آنها روبه‌رو شده، اگر برنامه‌اش حقیقتا منحصرا صلح‌آمیز باشد، چرا با آژانس همکاری نمی‌کند تا تحریم‌ها لغو شوند و اقتصادش بار دیگر بتواند از تجارت جهانی بهره مند شود؟
 
 سخنگوی وزارت خارجه امریکا در پاسخ به این پرسش که آیا وضعیت فعلی کشورهایی مثل افغانستان، عراق، لیبی و مصر، به صلح پایدار در خاورمیانه کمک کرده است، می‌گوید: “انشاالله کمک می‌کند.  وضعیت هر کشوری منحصربه‌فرد است اما وجه اشتراک آنها این است که در همه کشورها پدیده ثبات، از برآورده کردن خواسته‌های مشروع مردم آنها آمده است.
 
آمریکا معتقد است دموکراسی‌ها قوی‌ترین و انعطاف‌پذیرترین شکل حکومت است، چرا که قدرت خود را از مردم می‌گیرد. بااین‌حال دموکراسی‌ها بی‌عیب نیست و موانعی در مسیر خواهند بود. اما در درازمدت منطقه خاورمیانه باثبات‌تر و آرام‌تر خواهد بود.”