نمایندگان مجلس شورای اسلامی صبح چهارشنبه ۱۱ بهمن کلیات لایحه بودجه ۹۷ را با ۱۸۲ رأی موافق، ۷۳ رأی مخالف و ۶ رأی ممتنع به تصویب رساندند. ‌سخنگوی دولت گفته بود که چنانچه اعتبار مربوط به یارانه‌های نقدی تغییر کند، دولت قانون بودجه را اجرا نمی‌کند. دولت در لایحه بودجه ۲۳ هزار میلیارد تومان برای پرداخت یارانه‌ها تعریف کرده بود. به گفته رئیس مجلس شورای اسلامی این عدد تغییر کرده است.

چهارشنبه ۱۱ بهمن: علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی بعد از سخنرانی موافقان و مخالفان لایحه بودجه: اگر بودجه تصویب نشود، مشکلاتی ایجاد می‌شود

به گزارش رسانه‌های داخلی، علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی بعد از اظهار نظر موافقان و مخالفان لایحه بودجه، از تغییر یارانه‌ها خبر داد:

«در بحث یارانه‌ها دولت ۲۳ هزار میلیارد تومان بودجه تعریف کرده بود که در کمیسیون [تلفیق] این عدد تغییر یافت. طبق آیین نامه داخلی مجلس تنها یک بار می‌توان در صحن علنی پارلمان کلیات لایحه را رد کرد و اگر امروز هم این اتفاق بیفتد دولت باید لایحه دو دوازدهم یا یک دوازدهم به مجلس ارائه کند که این کار مشکلاتی را ایجاد می‌کند.»

حسن روحانی آذر سال جاری هنگام ارائه لایحه بودجه به مجلس، این لایحه را بخشی از برنامه چهارساله دولت خواند. مجلس اما در یک اقدام کم‌سابقه کلیات بودجه پیشنهادی را رد و مبالغ آن را بازنگری کرد.

محمد حسینی عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس سه‌شنبه ۱۰ بهمن به خبرگزاری خانه ملت احتمال داده بود که به دلیل اختلاف گروهی از نمایندگان مجلس و دولت بر سر « افزایش درآمد حاصل از اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها» کلیات لایحه دوباره رد شود.

کمیسیون تلفیق بودجه مجلس شورای اسلامی سقف درآمدهای دولت از محل هدفمندی یارانه‌ها را ۱۰ هزار میلیارد تومان افزایش داده است.

کمیسیون تلفیق همچنین اعتبار یارانه‌های نقدی را ۷ هزار میلیارد تومان افزایش داده است. اعتبار پیش‌بینی شده دولت برای یارانه نقدی ۲۳ هزار میلیارد تومان بود و حال ۳۰ هزار میلیارد تومان اعتبار به پرداخت یارانه‌های نقدی اختصاص یافته است.

کمیسیون تلفیق در شرایطی منابع هدفمندی یارانه‌ها را افزایش داده که با افزایش قیمت حامل‌های انرژی مخالفت کرده است. در لایحه بودجه پیشنهادی دولت افزایش قیمت ۲۵ تا ۵۰ درصدی قیمت حامل‌های انرژی پیش‌بینی شده بود.

طلسم یارانه‌های نقدی

حذف یارانه نقدی بخشی از یارانه‌بگیران از پنج سال پیش دغدغه دولت حسن روحانی بوده است. رئیس جمهوری اسلامی در همان نخستین سال خواستار انصراف داوطلبانه مردم از دریافت یارانه نقدی شد. درخواست او اما با استقبال روبرو نشد و تنها تعداد محدودی از مقام‌های دولتی به آن پاسخ دادند.

دولت حسن روحانی دومین بار خواسته مجلس مبنی بر حذف یارانه نقدی سه دهک درآمدی بالا را اجرایی نکرد. مجلس شورای اسلامی در تبصره ۱۴ بودجه ۱۳۹۵، دولت را به حذف یارانه نقدی همه افرادی که درآمد سالیانه بیش از ۳۵ میلیون تومان دارند، مکلف کرده بود. به‌رغم تصویب این تبصره اما سخنگوی دولت اجرای این قانون را ناممکن دانست و حذف یارانه نقدی افراد با درآمد بالا را به جمع‌آوری و پایش اطلاعات خانوار منوط کرد.

دولت روحانی در نخستین لایحه بودجه‌ای که برای چهار سال دوم به مجلس فرستاده، حذف یارانه نقدی نزدیک به ۳۵ میلیون نفر را پیش‌بینی کرده است. این پیشنهاد هم این بار با مخالفت مجلس روبرو شد.

یارانه نقدی چه کسانی قطع خواهد شد؟

با تصویب لایحه بودجه دولت به پرداخت ۳۰ هزار میلیارد تومان یارانه‌ نقدی مکلف خواهد بود.

جبار کوچکی‌نژاد عضو کمیسیون تلفیق بودجه گفته است که با این میزان اعتبار دولت می‌تواند به ۵۰ میلیون نفر یارانه نقدی بدهد. اما او درباره شیوه شناسایی و قطع یارانه نقدی افراد پردرآمد توضیحی نداده است. با این حال به استناد گفته سخنگوی دولت همه افراد تحت پوشش کمیته امداد و سازمان بهزیستی یارانه نقدی دریافت خواهند کرد. دولت حسن روحانی بهار سال جاری همزمان با انتخابات ریاست جمهوری اعلام کرد که یارانه نقدی این گروه را تا سه برابر افزایش خواهد داد.

احمد امیرآبادی فراهانی عضو هیئت رئیسه کمیسیون تلفیق بودجه هم «کلیه افراد تحت پوشش کمیته امداد و سازمان بهزیستی»، «همه جمعیت روستایی» و «خانوارهای شهری با درآمد کم» را مشمول دریافت یارانه نقدی اعلام کرده است.

اما نکته مبهم چگونگی شناسایی خانوارهای شهری با درآمد کم است. کمیسیون تلفیق بودجه مسئولیت شناسایی خانوارهای شهری کم‌درآمد را به دولت واگذار کرده و همزمان به دولت اجازه داده است که حساب بانکی افراد را کنترل و بررسی کند.

کسری بودجه قطعی است

اکنون با تصویب کلیات لایحه بودجه در مجلس شورای اسلامی، دولت روحانی سال آینده در حالی که از افزایش قیمت حامل‌های انرژی منع شده، باید هفت هزار میلیارد تومان بیشتر برای یارانه‌ نقدی هزینه کند. موضوعی که تا به حال نیز دولت را با کسری بودجه روبرو کرده است.

دیوان محاسبات در گزارش تفریغ بودجه ۱۳۹۵ یکی از تخلف‌های دولت روحانی را برداشت از منابع عمومی برای پرداخت یارانه نقدی اعلام کرده است.

محمد حسینی عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس، برداشت دولت از منابع عمومی  برای پرداخت یارانه‌ها را ۱۶ هزار میلیارد تومان اعلام کرده است. در همین رابطه سخنگوی دولت از احتمال کسری بودجه ۸ هزار میلیارد تومانی ناشی از پرداخت یارانه‌ نقدی خبر داده است.

بیشتر بخوانید:

لایحه بودجه ۹۷: افزایش قیمت سوخت تصویب نشد