* مطالب این بخش برگرفته از «تریبون زمانه» هستند. تریبون زمانه، آنچنان که در پیشانی آن آمده است، تریبونی است در اختیار شهروندان. همگان می‌توانند با رعایت اصول دموکراتیک درج شده در آیین‌نامه تریبون آثار خود را در آن انتشار دهند. زمانه مسئولیتی در قبال محتوای این مطلب ندارد.
بتازگی نشر تندیس دانش در تهران کتاب تازه ای را در دو زبان فارسی- فرانسه بنام: آسیب‌شناسی ازهم‌گسستگی و رانه مرگ (زخم، بخیه و کام یافتن) در ۱۳۰ برگ با موضوع ” روانپزشکی – مطالعه موردی”, به بازارعرضه کرده است. این کتاب ترجمه ایست ازبررسی سه مورد بالینی نوشته هوشنگ گیلیاردی با ترجمه حسن مکارمی با نظارت انجمن روانپژوهان فرانسه.
در این کتاب, جدای پیشگفتار که شرایط تهیه گزارش موردهای بالینی, ترجمه و مشکلات آن را معرفی می کند, چند مورد بالینی که همه در راستای حضور و هدایت رانه مرگ اند, مورد بررسی دقیق قرار می گیرند. و در انتها بخش فرهنگ واژگان ( فارسی – فرانسه) را می خوانیم که کمکی است به تعریف عناصرمیدان روانکاوی بکار برده شده در کتاب.
در پیشگفتار می خوانیم: “بررسی مختصر سه مورد از منظر روانپزشکی ـ روانکاوی لکانی از نظر شما می‌گذرد. قرن بیستم، مکتب روانپزشکی فرانسه با حضور پزشکانی چون هانری آی و ژرژ دومزن… رونق بسیار یافت. همزمان، شاگردان زیگموند فروید در بین دو جنگ، به پاریس رسیدند و روانکاوان نسل دومی را پرورش دادند که نماینده‌ی آن‌ها را می‌توان به حق ژاک لکان دانست. لکان میوه‌ی باروری برخورد این دو جنبش بزرگ، روانکاوی فروید و مکتب روانپزشکی فرانسه است.
از نیمه‌ی دوم قرن بیستم شاهد سر بر آوردن حضور تدریجی روانکاوی در بیمارستان‌های روانی و بخش‌های درمانی در کنار روانپزشکان و درمانگران هستیم. این همکاری به‌تدریج وسعت و گسترش یافته و در مراحل مختلف، از پیشگیری، تشخیص، درمان و همراهی بیماران تا مشاورت و همکاری با درمانگران حضور خود را پررنگ‌تر می‌کند. روانکاوان تا همکاری در مدیریت بیمارستان‌های روانی رفته و در کنار پژوهشگران علوم اعصاب قرار می‌گیرند. در این میان، این بار انجمن ما، متنی را برای ترجمه برگزیده است که جایگاه ویژه‌ای دارد و می‌تواند برای همگان روشنگر باشد. این متن شرح حال سه بیمار است از زبان روانپزشک و روانکاوی که تجربه‌ی بالینی او درست در مقطع مشترک سه میدانی است که از آن‌ها نام بردیم: روانکاوی، روانپزشکی و کار بالینی بیمارستانی در بخشی که مراجعان آن نیز در میدان مشترک این شناخت‌ها قرار می‌گیرند.
از سوی دیگر او روانکاوی است که یکی از شاگردان مستقیم ژاک لکان است و برآمده از مکتب روانپزشکی فرانسه، با سابقه‌ای طولانی در کار بیمارستانی و با ریشه‌ای ایرانی. بررسی دقیق‌تر چهار موردی که در پی خواهد آمد در درک انتخاب ما حائزاهمیت است: هوشنگ گیلیاردی این متن را به درخواست انجمن مطالعات فروید و لکان در شهر نیس در فرانسه در سال ۲۰۰۳، در مورد سه تن از بیماران بخش جراحی فک و صورت و دهان پزشکی stomatologie)) در بیمارستان.پیتیه سال پتریر(Pitié-Salpêtrière) پاریس نوشته است. در این بخش، بیمارانی هستند که رنج روانی آن‌ها را به آزار به خود تا مرز اقدام به خودکشی می‌کشاند. اینجا روان و جسم در رابطه‌ی ویژه‌ای قرار می‌گیرند. فضای علت و معلول‌ها پیچیده و درهم می‌شوند. درمان و بازسازی جسم و روان همراه می‌گردند. کار گروهی ما در ترجمه، با نگرش‌های کارشناسی و تجربه‌های بالینی گوناگون به موشکافی متن و گاه حتی به تغییر متن توسط نویسنده منجر شد. همچنین لازم به تذکر است که فضای صمیمانه و همکاری دوستانه در گروه، هر چند به زمان کار افزوده، ولی به غنای مطلب انجامیده است.
گاه به گاه در دنیای روانکاوی، همچون دگر فعالیت‌های انسانی، درگیری، خودشیفتگی، ادعاهای بی‌پایه، اجبار به زیر سلطه‌آوری سیاسی میدان را اشغال کرده و به وقت‌کشی و تلف شدن انرژی می‌انجامد. ما مسیر دیگری را برگزیده‌ایم، می‌خواهیم به اصل بپردازیم، با متون به‌ویژه متن‌های فروید و لاکان و پژوهش‌های نظری و کلینیکی، ابزار کار ارائه کنیم.
این بار فرهنگ واژگانی را در پایان کتاب آورده و کوتاه نوشته‌هایی در مورد مفاهیم اساسی به آن افزوده‌ایم. بی‌گمان در چاپ‌های بعدی می‌توان با بررسی، موشکافی و پیشنهادهای خوانندگان کاری آموزشی و سازنده‌تر ارائه کرد. لازم است به مختصر معرفی جامعه‌ی روانپژوهان فرانسه بپردازیم. این جامعه تلاش خود را بر ترجمه و نشر دو زبانه نظریه های روانکاوی در حوزه آموزه های ژاک لاکان کرده است. این دومین کتاب این جامعه است, کتاب اول که ترجمه مصاحبه تلویزیونی لاکان است پیش از این در تهران به چاپ رسیده است.
“جامعه‌ی روانپژوهان به‌عنوان فضایی برای پژوهش روان در میان دوستداران زبان و فرهنگ فارسی، در سال ۲۰۱۲ میلادی در پاریس پایه‌گذاری شده است. هدف آن بررسی انتقادی و سازنده‌ی دانش‌های روانشناختی و کارِآموزشی و انتشار کتاب و مقالاتی در این زمینه است. کتابی که پیش رو دارید دومین کار جمعی گروه ترجمه‌ی این جامعه است.”
در مورد شیوه ترجمه کتاب چنین می خوانیم: ” ترجمه‌ی این کتاب کاری است گروهی که بدین‌گونه صورت گرفته است:ترجمه‌ی نخستین متن توسط حسن مکارمی انجام شده و در جلسات مورد نقد، بررسی و تصحیح گروه قرار گرفته است. سپس این نوشته توسط بیژن حکمت و معصومه حنیفه‌زاده بازخوانی شده و شیدا نبوی به ویراستاری ادبی متن پرداخته است. فرهنگ واژگان تخصصی توسط معصومه حنیفه‌زاده نگاشته شده و نادر آقاخانی بازفرست‌هایی از لکان را به آن‌ها افزوده است.
گروه کار متشکل است از: هوشنگ گیلیاردی: روانکاو، روانپزشک: بیمارستان پیتیه سالپتریر پاریس، رئیس انجمن روانکاوی و پزشکی در فرانسه،عضو فضای روانکاوی، مسئول گروه کار.حسن مکارمی: روانكاو، پژوهشگر در دانشگاه سوربن پاریس، نویسنده؛ بیژن حکمت: پژوهشگر علوم اجتماعی؛ نادر آقاخانی: دکترای آسیب‌شناسی روانی، روانکاو؛ فؤاد صابران: روانپزشک، روانكاو، نویسنده.؛ اکبر پویان فر: روانپزشک، استاد سابق دانشگاه شهید بهشتی، نویسنده؛ معصومه حنیفه‌زاده: آسیب‌شناس روانی و روانکاو؛ فروزان شیوا: پزشک، متخصص ناهنجاری‌های رفتار تغذیه، روانکاو.”
می توان افزود که در ترجمه های متون حوزه های بسیار تخصصی روانپژوهی به طور یقین سه بعد جدا ناشدنی و کارشناسانه, می بایست حضور کافی داشته باشند: تسلط بر ابعاد حوزه های روانشناختی( نظری و بالینی), تسلط بر ادبیات متن اصلی, و تسلط بر ادبیات متن ترجمه شده. در کار روانپژوهان فرانسه این هر سه به دقت رعایت می گردد. چرا که ترجمه ایست گروهی, که اعضاء گروه, هر کدام دارای سوابق طولانی در یکی از میدان های روانشناختی بوده ودر هر دو زبان کار پژوهشی, بالینی, و آموزشی کرده اند.
