وزارت خارجه ایران در سالروز توافق هسته‌ای در چهارمین گزارش‌اش به کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی اعلام کرد که تحریم‌های اقتصادی علیه ایران برطرف شده، اما کارشکنی‌‌هایی از سوی دولت‌های غربی به ویژه آمریکا در اجرای توافقنامه هسته‌ای ایران با قدرت‌های بزرگ وجود دارد.

توافق‌نامه هسته‌‌ای ایران با قدرت‌های بزرگ: یک دستاورد؟

وزارت خارجه ایران گزارش داده است که «مقابله با این کارشکنی‌ها» از مهم‌ترین دستاوردهایش در یک سال گذشته بوده است.

بر اساس این گزارش که متن کامل آن در ۳۹ صفحه در برخی رسانه‌های داخلی منتشر شده، در یک سال گذشته، در مجموع ۹۱۱ مورد از تحریم‌های اقتصادی علیه ایران برطرف شده، اما با این‌حال، هنوز ۲۴۱ شخص و نهاد ایرانی در فهرست تحریم‌ها باقی مانده‌اند.

رفع موانع بانکی برای انتقال وجوه حاصل از صادرات نفت و میعانات گازی از دیگر مواردی است که در این گزارش به آن اشاره شده است. ایران در مجموع موفق شده ۲۱.۹ میلیارد دلار از مطالبات نفتی مسدود شده خود را وصول کند. ۹.۹ میلیارد دلار از این مبلغ طی یک‌سال گذشته  و ۱۲ میلیارد دلار دیگر پیش از توافق نهایی و در دوره اقدام مشترک به ایران بازگردانده شده است.

با این‌همه، وزارت خارجه ایران به کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی گزارش می‌دهد که نظام بانکی ایران همچنان با برخی از موانع به جای مانده از تحریم‌ها دست به گریبان است. بانک مرکزی در یک سال گذشته فقط در ۱۲ کشور گشایش حساب کرده و بانک‌های بزرگ همچنان برای برقراری ارتباط با ایران مردد اند. محدویت سوئیفت برای بانک صادرات ایران هم که به تازگی از فهرست تحریم‌های اتحادیه اروپا خارج شده است، ادامه دارد.

افزایش صادرات نفت و خرید ۲۰۰ فروند هواپیما

بر اساس گزارش وزارت امور خارجه طی یک‌سال گذشته ۱۴۳ فروند کشتی و ۷۴ فروند نفتکش متعلق به شرکت ملی کشتیرانی و نفتکش ملی ایران از فهرست تحریم‌ها خارج شده‌اند. صادرات نفت و میعانات گازی ایران از ۹۰۰ هزار بشکه به ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار بشکه افزایش یافته است.

وزارت خارجه ایران از صادرات ۲۹ میلیارد دلار در ۹ ماه نخست ۱۳۹۵ خبر داده و اعلام کرده است که صادرات محصولات پتروشیمی نیز در سه ماه نخست سال جاری در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته ۱۰ میلیارد دلار افزایش یافته است.

افزایش ۹۰ درصدی صادرات میعانات گازی و ۵۰ درصدی گاز طبیعی از دیگر دستاوردهای برجام اعلام شده و دولت ایران هم ظاهراً برای انتقال وجوه حاصل از آن به داخل کشور مشکلی نداشته است.

امضاء ۱۷ تفاهمنامه با شرکت‌های معتبر برای توسعه میادین نفت و گاز ایران، خرید ۸۰ فروند هواپیمای مسافربری بوئینگ و ۱۰۰ فروند هواپیمای ایرباس که طی ۱۰ تا ۱۱ سال آینده به ایران تحویل داده می‌شود و نهایی شدن توافق برای خرید ۲۰ فروند ATR از دیگر پیامدهای توافق هسته‌ای عنوان شده.

وزارت خارجه ایران همچنین از تعلیق یک ساله تحریم‌های گروه ویژه اقدام مشترک FTAF  علیه ایران خبر داده و اعلام کرده است که ایران با یک رتبه ارتقاء از لیست سیاه خارج و به فهرست کشورهایی که «با رعایت احتیاط کامل می‌توان با او تعامل بانکی و مالی داشت» ارتقاء یافته است.

توافق با روسیه برای ساخت ۲ نیروگاه

بر اساس گزارش وزارت خارجه، توافق ایران و روسیه برای ساخت دو نیروگاه اتمی ۲ هزار مگاواتی اجرایی شده و رایزنی‌ها برای تولید سوخت مشترک با این کشور ادامه دارد.

علاوه بر این جمهوری اسلامی در برابر فروش ۳۸ تن آب سنگین به روسیه ۱۳۰ تن اورانیوم طبیعی خریداری کرده که این میزان به زودی به ایران حمل خواهد شد. خرید ۲۰۰ تن اورانیوم از قزاقستان از دیگر مواردی است که در این گزارش وزارت خارجه به کمیسیون امنیت ملی به آن اشاره شده.

ایران همچنین اعلام کرده است که کارخانه آب سنگین اراک با ظرفیت کامل به فعالیت خود ادامه می‌دهد و محصولات مازاد آن به بازارهای بین‌المللی عرضه خواهد شد. برپایه این گزارش جمهوری اسلامی هم اکنون ۱۱ تن آب سنگین به منظور صدور به مشتریان بین‌المللی را در یک منطقه آزاد عمان ذخیره کرده است.

این گزارش ادامه مذاکرات تخصصی و فنی با روسیه برای تولید «ایزوتوپ‌های پایدار» در تاسیسات هسته‌ای فردو را از دیگر اقدامات پس از برجام اعلام کرده است.

براساس اعلام وزارت امور خارجه راکتور آب سنگین اراک با مشارکت چین بازطراحی می‌شود و تا زمان راه‌اندازی راکتور جدید کلیه قرص‌های سوخت، اورانیوم طبیعی و مجموعه سوخت ساخته شده راکتور قبلی حفظ و نظارت می‌شود.

گزارش وزارت خارجه به کمیسیون امنیت ملی مجلس در یک نگاه

بانکداریوصول  ۲۱.۹ میلیارد دلار مطالبات نفتی
گشایش حساب در ۱۲ کشور جهان
خروج بانک صادرات از فهرست تحریم‌ها، اما محدودیت سوئیفت همچنان پابرجاست.
نفت و گازخروج ۱۴۳ فروند کشتی و ۷۴ فروند نفتکش از فهرست تحریم‌ها
افزایش صادرات نفت و میعانات گازی ایران از ۹۰۰ هزار بشکه به ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار بشکه
افزایش صادرات پتروشیمی به میزان ۱۰ میلیارد دلار
افزایش ۹۰ درصدی صادرات میعانات گازی و ۵۰ درصدی گاز طبیعی
هسته‌ایقرارداد ساخت دو نیروگاه اتمی ۲ هزار مگاواتی با روسیه
 فروش ۳۸ تن آب سنگین به روسیه در ازای دریافت ۱۳۰ تن اورانیوم طبیعی
خرید ۲۰۰ تن اورانیوم از قزاقستان
بازسازی راکتور آب سنگین اراک با مشارکت چین
مذاکرات تخصصی و فنی با روسیه برای تولید «ایزوتوپ‌های پایدار» در تاسیسات هسته‌ای فردو