سرویس جهانی بی‌بی‌سی در یک گزارش اختصاصی اعلام کرد داده‌هایی که جمع‌آوری کرده نشان می‌دهد ترکیه از اکتبر ۲۰۱۹ تا ژانویه ۲۰۲۴ بیش از ۱۰۰ بار به میدان‌های نفتی، تأسیسات گازی و ایستگاه‌های برق مناطق تحت کنترل اداره خودمختار شمال و شرق سوریه (AANES) حمله کرده است.
شمال شرقی سوریه که منطقه کردستان سوریه یا روژاوا را در بر می‌گیرد دچار خشکسالی‌ست و حملات ارتش ترکیه به بحران انسانی در این منطقه افزوده است؛ منطقه‌ای که از بیش از یک دهه جنگ داخلی و تغییرات شدید اقلیمی آسیب دیده است.
شمال شرقی سوریه پیشتر نیز دچار مشکل کمبود آب بود اما طبق این گزارش حمله‌های مکرر به زیرساخت‌های برقی در اکتبر سال گذشته منجر به قطع برق ایستگاه اصلی آب در العلوک شد و از آن زمان تاکنون این ایستگاه از کار افتاده است. بیش از یک میلیون نفر در استان حسکه آب خود را از این ایستگاه تأمین می‌کردند. منابع آب کنونی ۲۰ کیلومتر با این استان فاصله دارند و هر روز با تانکر به این منطقه آبرسانی می‌شود. ساکنان می‌گویند آب حالا از طلا برایشان ارزشمندتر است و در بسیاری مواقع بر سر آب درگیری به‌وجود می‌آید.
ترکیه باوجود اذعان به هدف‌قراردادن منابع کُردهای سوریه و اداره خودمختار شمال و شرق سوریه که آن را «دولت تروریستی» و شاخه‌ای از حزب کارگران کردستان (پ‌ک‌ک) می‌خواند، مدعی‌ست که دسترسی به آب در این منطقه به خشکسالی و مدیریت ضعیف منابع آب و زیرساخت‌های فرسوده بر می‌گردد.
اداره خودمختار شمال و شرق سوریه اما می‌گوید ترکیه قصد «نابودی موجودیت مردم» تحت حاکمیت این اداره را دارد.
یحیی احمد، یکی از مدیران هیئت آبرسانی شهر حسکه گفته است: «اجازه بدهید صریح بگویم، شمال شرقی سوریه با یک فاجعه انسانی روبه‌رو است.»
قطع دسترسی غیرنظامیان به آب جنایت جنگی‌ست
از اکتبر ۲۰۲۳ تا ژانویه ۲۰۲۴، ایستگاه‌های انتقال برق در سه منطقه تحت حاکمیت اداره خودمختار شمال و شرق سوریه شامل عامودا، قامشلی و درباسیه، همچنین نیروگاه اصلی منطقه در السویدیه هدف حمله قرار گرفتند. حملات ژانویه ۲۰۲۴ به قطعی گسترده برق در کل منطقه منجر شد.
سازمان ملل نیروهای ترکیه را مسئول حمله‌ها به السویدیه، عامودا و قامشلی اعلام کرده است. گروه‌های بشردوستانه هم می‌گویند ترکیه مسئول حمله‌های انجام شده به درباسیه است. از سوی مقابل ترکیه مدعی است غیرنظامیان یا زیرساخت‌های نظامی را هدف قرار نداده و اعلام کرده که این حملات نیروهای حزب کارگران کردستان، یگان‌های مدافع خلق (YPG) و حزب اتحاد دموکراتیک (PYD) را هدف قرار داده است.
در عین‌حال هاکان فیدان، وزیر امور خارجه ترکیه اکتبر سال گذشته گفت که تمام «زیرساخت‌ها، روبناها و تأسیسات انرژی» متعلق به پ‌ک‌ک و یگان‌های مدافع خلق – به ویژه در عراق و سوریه – «اهداف مشروع» نیروهای نظامی، امنیتی و اطلاعاتی ترکیه هستند.
یگان‌های مدافع خلق بزرگ‌ترین نیروی نظامی در نیروهای دموکراتیک سوریه (SDF) هستند که از حمایت ایالات متحده آمریکا برخوردارند. یگان‌های مدافع خلق شاخه نظامی حزب اتحاد دموکراتیک (PYD) است، که حزب اصلی سیاسی در اداره خودمختار شمال و شرق سوریه محسوب می‌شود.
در فوریه ۲۰۲۴، گزارشی از سوی یک کمیسیون مستقل سازمان ملل منتشر تأکید کرد که حملات اکتبر ۲۰۲۳ ترکیه به زیرساخت‌های برق در کًردستان سوریه می‌تواند به عنوان جنایات جنگی تلقی شود، زیرا این حملات غیرنظامیان را از دسترسی به آب محروم کرده است.
دولت ترکیه در واکنش به این گزارش اعلام کرد که «کاملاً به قوانین بین‌المللی احترام می‌گذارد» و افزود که گزارش سازمان ملل در فوریه ۲۰۲۴ «هیچ مدرک مستندی» برای این «ادعاهای بی‌اساس» ارائه نکرده است.
تشدید پیامدهای حملات ترکیه با تغییرات اقلیمی
شمال شرق سوریه و بخش‌هایی از عراق از سال ۲۰۲۰ تاکنون دچار خشکسالی شدید و استثنایی شده‌اند که کشاورزی را در این منطقه تقریبا ناممکن کرده است. طبق داده‌های اقلیمی اروپا، طی ۷۰ سال گذشته، میانگین دما در حوضه دجله و فرات ۲ درجه سانتی‌گراد افزایش یافته است. رودخانه خابور زمانی منبع تأمین آب حسکه بود، اما سطح آب آن بسیار پایین آمد و مردم مجبور شدند به ایستگاه تأمین آب العلوک روی بیاورند که اکنون با حملات ترکیه تخریب و از دسترس خارج شده است.
ترکیه در سال ۲۰۱۹ منطقه رأس‌العین، که ایستگاه العلوک در آن قرار دارد را تحت کنترل خود درآورد و اعلام کرد که برای ایجاد یک «منطقه امن» جهت محافظت از کشور در برابر «حملات تروریستی» مورد ادعای خود به تسلط بر این منطقه نیاز دارد. دو سال بعد، سازمان ملل نگرانی‌هایی درباره اختلال مکرر در تأمین آب از العلوک به شمال شرق سوریه ابراز و اعلام کرد که تأمین آب حداقل ۱۹ بار متوقف شده است.