ساعتی پس از آنکه سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی نسبت به وضع تحریمهای جدید اروپا علیه ایران هشدار داد، اروپا دور جدید تحریمهایش را اعلام کرد.
شورای اتحادیه اروپا روز دوشنبه ۲۸ آبان/ ۱۸ نوامبر در یک بیانیه مطبوعاتی اعلام کرد که «دامنه چارچوب تحریمهای خود علیه ایران را به دلیل حمایت نظامی این کشور از جنگ تجاوزکارانه روسیه علیه اوکراین و حمایت از گروهها و شبهنظامیان در خاورمیانه و منطقه دریای سرخ، گسترش میدهد».
براساس این بیانیه تحریمهای جدید شامل محدودیتهای مربوط به استفاده از کشتیها و بنادر برای انتقال پهپادها، موشکها و فنآوریها و قطعههای مرتبط ساخت ایران است.
بر اساس این تصمیم، صادرات، انتقال، تأمین یا فروش قطعات از اتحادیه اروپا به ایران که در توسعه و تولید موشکها و پهپادها استفاده میشود، ممنوع شده است.
همچنین، اتحادیه اروپا هرگونه ارتباط با بنادر و تاسیسات آبراههها متعلق به افراد و نهادهای تحریمشده یا درگیر در انتقال پهپادها و موشکهای ایرانی و فناوریها و قطعات مرتبط به روسیه انجام میشود، ممنوع کرده است. این ممنوعیت شامل دسترسی به تأسیسات بنادر امیرآباد و انزلی و ارائه خدمات به کشتیها میشود، بهجز در مواردی که کشتیها به دلایل ایمنی دریانوردی، اهداف بشردوستانه یا حفظ سلامت و ایمنی انسان و محیط زیست نیاز به کمک داشته باشند.
افزون بر این، شورای اتحادیه اروپا اقدام به وضع تحریمهایی علیه یک فرد و چهار نهاد دیگر کرده است؛ آن هم باز به دلیل انتقال پهپادها و موشکهای ایرانی به روسیه در حمایت از جنگ مسکو علیه اوکراین.
این تحریمها شامل شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران (IRISL) و مدیر آن محمدرضا خیابانی میشود.
اتحادیه اروپا میگوید این شرکت به عنوان بزرگترین ناوگان حملونقل دریایی ایران برای سالها در انتقال پهپادها به نمایندگی از نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی فعالیت داشته است.
شورای اتحادیه اروپا همچنین سه شرکت حملونقل روسی (MG Flot، VTS Broker، و Arapax) را که در انتقال تسلیحات و مهمات ساخت ایران از طریق دریای خزر برای پشتیبانی از نیروهای روسی در اوکراین دست دارند، به فهرست تحریمهای خود افزوده است.
اتحادیه اروپا در بیانیه ۱۳ سپتامبر ۲۰۲۴ خود انتقال موشکهای بالستیک ساخت ایران به روسیه را به شدت محکوم کرده و آن را تهدیدی مستقیم برای امنیت اروپا و نشانه گسترش اقدامهای ایران در تأمین پهپادها و مهمات ایرانی برای جنگ روسیه علیه اوکراین دانست. اتحادیه اروپا اعلام کرد که در هماهنگی با شرکای بینالمللی به سرعت واکنش نشان خواهد داد.
ایران در هفتههای گذشته انتقال موشک به روسیه برای استفاده در جنگ اوکراین را رد کرده است. عباس عراقچی در یک مصاحبه در ۲۶ آبانماه تاکید کرده بود که اروپاییها میدانند که ایران موشکی به روسیه ارسال نکرده است و وضع تحریمها به واسطه آن نادرست است.
دو سال پیش از این، ایران انتقال پهپادهای انتحاری به روسیه را هم تکذیب میکرد. از جمله سعید ایروانی، سفیر ایران در سازمان ملل در مهرماه ۱۴۰۱ و پس از آنکه یک جلسه غیرعلنی در شورای امنیت سازمان ملل در مورد همکاری تسلیحاتی ایران و روسیه در جنگ اوکراین برگزار شد به میان خبرنگاران آمد و این موضوع را «ادعاهای بیاساس در مورد انتقال پهباد برای استفاده در درگیری اوکراین» خواند. با این حال تنها چند ساعت پیش از این گفتهها، علی خامنهای در یک سخنرانی رسمی ارسال پهپاد به روسیه را تایید و به آن افتخار کرده بود:
چند سال پیش از این میگفتند که اینها فتوشاپ است! وقتی که عکسهایش منتشر میشد، میگفتند این فتوشاپ است؛ حالا میگویند که پهپادهای ایرانی خیلی خطرناک است! چرا به فلان کس میفروشید، به فلان کس میدهید. خب، اینها کارهایی است که نخبهی ایرانی انجام داده؛ اینها برای کشور آبرو است.