انتخابات کنست اسرائیل سهشنبه ۹ آوریل (۲۰ فروردین) برگزار میشود. نتایج نظرسنجیها نشان میدهد که بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر فعلی که میخواهد برای پنجمین دوره نخستوزیری اسرائیل شود، بهترین موقعیت را در این انتخابات دارد. همچنین بر اساس نظرسنجیها حزب جدید میانهرو که رهبری آن را بنی گانتس، ژنرالی محبوب بر عهده دارد، از شانس خوبی در انتخابات پیش رو برخوردار است.
نظام پارلمانی اسرائیل چگونه کار میکند؟
نظام پارلمانی اسرائیل بر اساس انتخاب نمایندگانی از سراسر کشور شکل میگیرد. ۱۲۰ کرسی کنست (پارلمان اسرائیل) به جناحهای شرکتکننده در انتخابات اختصاص مییابد. جناحها دستکم باید ۳,۲۵ دهم درصد آرا (معادل چهار کرسی) را کسب کنند تا واجد شرایط ورود به کنست شوند.
این حد نصاب نسبتاً پایین تعداد آرا باعث میشود تا حتی احزاب کوچک هم بتوانند در نظام سیاسی اسرائیل جایی داشته باشند. احزاب بزرگتر معمولاً بر روی حمایت احزاب کوچکتر برای تشکیل ائتلاف حاکم حساب میکنند.
انتخابات کنست هر چهار سال یکبار برگزار میشود و میزان مشارکت رایدهندگان اسرائیلی در این انتخابات معمولا بسیار بالا و بین ۶۰ تا ۸۰ درصد است. در انتخابات سال ۲۰۱۹ پنج میلیون و ۸۰۰ هزار اسرائیلی واجد شرایط رای دادن هستند.
پس از انتخابات، رئیس جمهوری اسرائیل با مشورت با رهبران جناحها عضوی از کنست را که به احتمال زیاد میتوانند دولت ائتلافی بادوامی تشکیل دهد، انتخاب میکند. این عضو پارلمان اغلب و نه لزوماً، رهبر جناحی است که بیشترین کرسیهای پارلمان را بدست آورده است. این فرد حداکثر ۴۲ روز مهلت دارد تا با دیگر جناحها مذاکره کند و یک ائتلاف تشکیل دهد. این ائتلاف سپس برای دریافت رای اعتماد به کنست معرفی میشود. اگر این ائتلاف رای بیاورد عضو مورد نظر نخست وزیر آینده اسرائیل خواهد شد.
انتخابات عمومی قبلی اسرائیل روز ۱۵ مارس سال ۲۰۱۵ برگزار شد و در نتیجه این انتخابات بنیامین نتانیاهو، رهبر حزب لیکود بار دیگر نخست وزیر اسرائیل شد. در اسرائیل هیچ محدودیت دورهای برای نخست وزیر وجود ندارد.
کدام احزاب بیشترین شانس را برای کسب کرسیهای کنست دارند؟
▪️لیکود، به رهبری بنیامین نتانیاهو
انتظار میرود بزرگترین حزب دست راستی اسرائیلی حدود ۲۰۹ کرسی پارلمان را ببرد. لیکود طرفدار سیاستهای امنیتی سختگیرانه در رابطه با ایران، سوریه و نیز درگیریهای اسرائیلی- فلسطینیها است. بسیاری از اعضای این حزب مخالف تشکیل کشور فسطین هستند. نتانیاهو در آخرین دقایق وعده ضمیمه کردن شهرکهای اسرائیلی درمناطق اشغالی کرانه باختری را به خاک اسرائیل در صورت پیروزی در انتخابات داده است. نتانیاهو رهبر لیکود با اتهام هایی در زمینه سه پرونده فساد روبرو است اما او این اتهامات را تکذیب میکند.
▪️آبی و سفید، به رهبری بنی گانتس، رئیس سابق ستاد مشترک ارتش اسرائیل
گانتس رقیب جدی نتانیاهو است، پیش بینی شده که حزب او ۳۱ کرسی کنست را بدست آورد. گانتس ژنرالی محبوب و سیاستمداری تازه وارد است. گانتس خواهان صلح با فلسطینیها در شرایطی است که منافع امنیتی اسرائیل تامین شود. او تلویحاً گفته است که اعطای اراضی به فلسطینیها موافق است اما از پاسخ به سوالهای مربوط به کشور فلسطینی طفره رفته است. گانتس وعده داده با فساد در دولت مبارزه کند اما هنوز روشن نیست که حاضر به ائتلاف با حزب نتانیاهو باشد.
▪️کارگر، به رهبری آوی گبی
نظر سنجیها نشان میدهدکه حزب دست چپی کارگر، که پیش از این چندین دهه بر اسرائیل حاکم بوده است، ممکن است حدود ۱۰ کرسی را در کنست بدست آورند. این حزب در حال حاضر ۱۸ کرسی پارلمان را در اختیار دارد. حزب کارگر خواهان ایجاد اصلاحات اجتماعی و اقتصادی و نیز پیگیری مذاکرات صلح است. این حزب طرفدار راهحل دو کشوری است.
▪️راست جدید، به رهبری نفتالی بنت و آیلت شاکد
بنت، وزیر آموزش و پرورش اسرائیل و شاکد، وزیر دادگستری اسرائیل پس از انشعاب از جناح ملیـمذهبی اسرائیل یک حزب جدید افراطی دست راستی تشکیل دادهاند که ممکن است مورد توجه رأیدهندگان سکولار قرار گیرد. بر اساس نظر سنجیها این حزب ممکن است برنده شش کرسی شود. بنت خواهان انضمام بخش بزرگی از کرانه باختری و اعطای خودمختاری به فلسطینیها است. شاکد وعده داده کنترل دیوان عالی اسرائیل را در دست گیرد که از دیدگاه او بیش از اندازه لیبرال و مداخلهجو است.
▪️اتحادیه جناح راست، به رهبری (خاخام) رافی پرتز
انتظار میرود این حزب ملی گرای مذهبی اسرائیلی که عمده ترین حزب سیاسی نماینده شهرک نشینان کرانه باختری است حدود هفت کرسی را در اختیار بگیرد. این حزب مخالف شدید یک کشور فلسطینی است و بر روایت انجیلی اسرائیل تاکید دارد. این اتحادیه همچنین در برگیرنده “قدرت یهودی” یک حزب افراطی بشدت مذهبی ملی گرا است که اعتقاد دارد فلسطینیها باید به کشورهای عرب همسایه منتقل شوند و ازدواج میان یهودیان و عربها باید ممنوع شود.
احزاب دیگر
▪️زهوت (هویت)، به رهبری موشه فیگلین
حزب افراطی مذهبی ملی گرا که در پی قانونی کردن ماری جوانا، اقتصاد بازار آزاد و خواهان انتقال داوطلبانه فلسطینیها به کشورهای همسایه عرب است.
▪️کولانو، به رهبری موشه کهلون، وزیر دارایی
کاهلون، عضو سابق حزب لیکود است. حزب کولانو حزب دست راستی متعادل است و بر مسایل سیاسیـاقتصادی تمرکز دارد.
▪️اسرائیل خانه ما، به رهبری آویگدور لیبرمن
حزب راست افراطی است که سیاست تعویض شهرهای عرب در اسرائیل را در ازای مناطقی در کرانه باختری که شهرکهای یهودی نشین در آن ساخته شده در زمان تشکیل کشور فلسطینی دنبال میکند. این حزب همچنین طرفدار قرار دادن شرط وفاداری به کشور در زمان دریافت شهروندی است.
▪️اتحاد یهودی تورات، به رهبری یاکوف لیتزمان، معاون وزیر بهداشت
این حزب نماینده یهودیهای فوق افراطی یا هاردیم با پیشینه اروپایی است.
▪️شاس، به رهبری آریه دری، وزیر داخلی
▪️حداش-تعال، به رهبری ایمن عوده و احمد طیبی
حزب سوسیالیست عرب- یهودی که بر روی آرای ۲۰ درصد اقلیت عرب اسرائیل حساب میکند و با تبعیض، نژادپرستی و نابرابریهای اجتماعی در اسرائیل مبارزه میکند. احزاب عرب هیچ گاه به دولت ائتلافی نپیوستهاند.
▪️رام بلد، به رهبری عباس منصور
رهبران این حزب ترکیبی هستند از ملی گرایان عرب و اسلامگراها و انتظار میرود ۴ کرسی را بدست آورند.
▪️مرتز، به رهبری تمار زاندبرگ
حزب دست چپی که در دو دهه گذشته به دولت ائتلافی نپیوسته است. این حزب در میان اسرائیلیهای طبقه متوسط پرطرفدار است و بدنبال راه حل دو کشوری است. انتظار میرود این حزب پنج یا شش کرسی را در انتخابات کنست بدست آورد.