حمید مافی – سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا به تازگی اعلام کرده است که احتمال خارج شدن نام سازمان مجاهدین خلق از فهرست گروه‌های تروریستی وجود دارد. ویکتوریا نولاند گفته است که اگر سازمان مجاهدین همچنان به همکاری خود برای تخلیه کمپ اشرف ادامه دهد، مقامات آمریکایی نظر مساعدتری درباره خروج این سازمان از فهرست گروه‌های تروریستی خواهند داشت.

 
سازمان مجاهدین خلق از جمله گروه‌های سیاسی است که پس از انقلاب به سرعت از چرخه قدرت در ایران حذف و بسیاری از اعضای آن اعدام شدند. اعضای این گروه پس از خرداد ۱۳۶۰ ایران را ترک پس یک دوره کوتاه مدت استقرار در فرانسه و اخراج از این کشور در خاک عراق مستقر شدند. استقرار سازمان در عراق و همکاری این گروه با حزب بعث عراق که در جنگ با ایران بود، انتقادهای فراوانی را از این سازمان در پی داشت.
 
سازمان مجاهدین همچنین سه عملیات مسلحانه برای تصرف ایران انجام داده که در هیچ یک از این عملیات‌ها به موفقیت نرسیده است. آخرین حمله سازمان مجاهدین به خاک ایران در سال ۱۳۶۷ این بهانه را برای حکومت به وجود آورد تا بسیاری از اعضای وابسته به مجاهدین را اعدام کند.
 
نام سازمان مجاهدین خلق در سال ۱۹۹۷ در لیست گروه‌های تروریستی قرار گرفت و همین سبب شد تا بخشی از دارایی‌های این سازمان در آمریکا بلوکه شود و کشورهای اروپایی نیز محدودیت‌های بسیاری برای اعضای وابسته به این سازمان در نظر بگیرند. مجاهدین خلق در سال ۲۰۰۸ از فهرست گروه‌های تروریستی اتحادیه اروپا خارج شد و پس از آن نیز همه تلاش خود را به کار گرفته است تا از فهرست تروریستی آمریکا نیز خارج شود. از این رو صحبت‌های اخیر ویکتوریا نولاند درباره خروج احتمالی این سازمان از فهرست گروه‌های تروریستی می‌تواند برای آنان یک موفقیت باشد.
 
در همین حال دانیل فرید، نماینده وزارت خارجه آمریکا در مسائل مربوط به اردوگاه اشرف، گفته است که آمریکا پرونده‌های بعضی از اعضای سازمان مجاهدین خلق را یک به یک بررسی می‌کند و به آن‌ها که شرایط لازم را داشته باشند، پناهندگی می‌دهد.
 
 
خروج از اشرف؛ یک گام رو به جلو
 
انتقال اعضای کمپ اشرف به نقاط امن پس از آن مطرح شد که عراق به صورت رسمی از این سازمان خواست تا خاک این کشور را ترک کند. افراد نزدیک به این سازمان، این اقدام دولت نوری المالکی در عراق را نتیجه روابط مثبت او با جمهوری اسلامی می‌دانند و معتقدند که فشارهای جمهوری اسلامی ایران سبب شده است تا آن‌ها اردوگاه اشرف را ترک کنند. سازمان مجاهدین خلق در دو سال گذشته چندین بار اعلام کرده است که نیروهای ارتش عراق به این اردوگاه حمله کرده‌اند. سال گذشته تصاویری هم از حمله نیروهای نظامی عراق به این اردوگاه منتشر شد.
 
پس از این حملات نظامی بود که سازمان مل اعلام کرد اعضای ساکن در کمپ اشرف را به پایگاه نظامی امریکا در خاک عراق منتقل می‌کند تا در آنجا با آزادی کامل به گفت‌و‌گو با نمایندگان سازمان‌های بین‌المللی بنشینند. آمریکا چند سال پیش نیز پس از حمله به خاک عراق، نزدیک به هشتصد نفر از اعضای این سازمان را به کمپ تیف منتقل کرد. برخی از اعضای انتقال یافته به این کمپ نیز زیر نظر سازمان‌های بین‌المللی به ایران منتقل شدند.
 
حال انتقال دوباره اعضای این سازمان به کمپ لیبرتی و امکان انتقال آن‌ها به کشورهای اروپایی بار دیگر این نگرانی را در بین برخی از اعضای رهبری سازمان به وجود آورده است که اعضای خارج شده از کمپ اشرف تصمیم به بازگشت به ایران بگیرند.
 
سازمان همچنین نسبت به وعده مقام‌های امریکایی نیز خوش‌بین نیست. مسعود رجوی از سران سازمان مجاهدین خلق که مدت هاست در هیچ مراسم رسمی حاضر نشده‌ و تنها پیام‌های صوتی‌اش به گوش اعضا رسیده، خواستار انتقال همه اعضا به یک کشور شده‌است.
 
پیش از این زمزمه‌هایی مبنی بر انتقال اعضای کمپ اشرف به مرز اردن و یا جمهوری آذربایجان منتشر شد. اما مقام‌های ارشد این دو کشور این ادعای مطرح شده از سوی جمهوری اسلامی ایران را رد کرده و گفتند که اجازه استقرار اعضای سازمان مجاهدین در مرزهای خود را نخواهند داد.
 
گزارش‌هایی که برخی از اعضای جدا شده از مجاهدین منتشر کرده‌اند، نشان داده است که سخت‌گیری‌های شدید و امنیتی درباره یکایک اعضای کمپ اشرف اعمال می‌شود
یکی از اعضای سابق این سازمان –  که ترجیح می‌دهد نامش عنوان نشود –  درباره انتقال اعضای اشرف به اروپا  یا آمریکا می‌گوید: “انتقال اعضای اشرف می‌تواند گام مثبتی برای تحول در سازمان باشد. به هر صورت یک‌سری ابهامات در باره کمپ اشرف وجود دارد و خیلی‌ها نگران این هستند که در آنجا حقوق اولیه انسانی اعضا نادیده گرفته شود. برای همین بیرون آمدن این افراد می‌تواند فرصت انتخاب را در یک فضای آزاد به آن‌ها بدهد تا درباره سرنوشت خود تصمیم بگیرند.
 
پیش از این گزارش‌هایی که برخی از اعضای جدا شده از مجاهدین منتشر کرده‌اند، نشان داده است که سخت‌گیری‌های شدید و امنیتی درباره یکایک اعضای کمپ اشرف اعمال می‌شود.
 
این استاد دانشگاه که نمی‌خواهد نامش افشا شود، می‌گوید: “اعضای سازمان را باید با نگاه انسانی و از موضع حقوق بشری نگریست. به هر صورت آن‌ها عضو یک سازمان سیاسی شده‌اند که در انقلاب نقش داشته و پس از انقلاب حذف شده‌اند. این حذف و سرکوب آنان را به موضع و شیوه‌ای غلط انداخته است و در این راه گرفتار شده‌اند. باید از خروج آن‌ها از اشرف استقبال کرد.”
 
او معتقد است که خروج سازمان از فهرست گروه‌های تروریستی هم می‌تواند گام مثبتی برای دموکراتیزاسیون در سازمان باشد. چرا که این سازمان باید به گفت‌و‌گو تن بدهد و در این گفت‌و‌گو‌ها مواضع خود را شفاف و از حرکت‌های تند پرهیز کند. سازمان هم به عنوان یک گروه سیاسی که خواستار تغییر در ایران است می‌تواند همچون سایر گفت‌و‌گو‌ها مذاکره کند و در آینده ایران نقش داشته باشد.
 
 
سرنوشت اعضا در گرو بازی سیاسی
 
ایرج مصداقی، یکی دیگر از اعضای پیشین سازمان مجاهدین خلق درباره انتقال این گروه به آریکا می‌گوید: “بعید می‌دانم مقام‌های آریکایی بخواهند که زیر حرفشان بزنند. این ه کلینتون چنین موضعی را اعلام می‌کند یعنی آمریکا تصمیم گرفته است که این گروه را از فهرست گروه‌های تروریستی خارج کند. چرا که می‌دانند این اتهام حقوقی نیست بلکه یک اتهام سیاسی است و در همه این سال‌ها هم تنها به خاطر نگاه سیاسی این سازمان در فهرست گروه‌های سیاسی باقی مانده است. این‌ها در واقع یک گروه غیردموکراتیک هستند و باید در این فهرست قرار بگیرند.
 
او ادامه می‌دهد: “خروج اعضا از فهرست گروه‌های تروریستی یک اقدام است و انتقال اعضای آن به آمریکا یا کشورهای اروپایی یک اقدام دیگر. ممکن است که سازمان از فهرست خارج شود، اما اعضای آن همچنان در وضعیت نامعلومی قرار بگیرند.‌‌ همان‌طور که پیش از این هم بسیاری از اعضای این سازمان درخواست انتقال از سازمان‌های بین‌المللی داشته‌اند اما سال‌هاست که در ترکیه یا عراق مانده‌اند و هیچ کشوری حاضر نیست که آن‌ها را بپذیرد.
 
مصداقی هم از انتقال اعضای اشرف به کشورهای اروپایی و آمریکایی دفاع می‌کند و می‌گوید: “اعضای اشرف حق انسانی دارند و به عنوان یک انسان باید این حق را داشته باشند که بتوانند در هر جایی زندگی کنند. اما تعدادی از دوستان خود من که از سازمان جدا شده‌اند و خود من پی‌گیر پرونده‌اشان بوده‌ام، نتوانستند از هیچ کشوری پذیرش بگیرند.”
 
به گفته او، تصمیم‌گیری درباره سرنوشت مجاهدین خلق بیش از این که حقوقی باشد یک تصمیم سیاسی است، تصمیمی سیاسی که تابع امنیت و منافع ملی کشورهاست و این کشور‌ها هم بر اساس منافع ملی خود درباره مجاهدین تصمیم می‌گیرند. برای همین هم ممکن است که منافع ملی امریکا و نوع روابط این کشور با ایران، همچنان وضعیت مجاهدین را در پرده ابهام قرار دهد.
 
 
نقش اسرائیل
 
جمهوری اسلامی ایران، پس از این که چهار نفر از افراد مسوول در پرونده هسته‌ای‌اش ترور شدند، مدعی شد که اعضای سازمان مجاهدین با همکاری اسرائیل اقدام به این عمل تروریستی کرده‌اند. یک نشریه اسرائیلی نیز به نقل از یک مقام امنیتی اسرائیلی مدعی شد که اسرائیل با همکاری سازمان مجاهدین خلق عملیات تروریستی را در ایران انجام داده است. اما هیچ یک از دو طرف برای اثبات ادعاهای خود، سندی منتشر نکردند. اخیرا مقاله‌ای در یک نشریه امریکایی منتشر شده که مدعی است: “لابی‌های مدافع اسرائیل در پارلمان آمریکا تلاش زیادی برای خروج نام این گروه از فهرست تروریستی انجام می‌دهند. این در حالی است که سازمان مجاهدین خلق همچنان رابطه خود با دولت محمود عباس را حفظ کرده و ظاهرا از مخالفین اسرائیل در منطقه به شمار می‌آید.
 
تصمیم‌گیری درباره سرنوشت مجاهدین خلق بیش از این که حقوقی باشد یک تصمیم سیاسی است، تصمیمی سیاسی که تابع امنیت و منافع ملی کشورهاست 
 
ایرج مصداقی دراین‌باره می‌گوید: “این یک واقعیت است که هم‌اکنون نیروهای راست‌گرای آمریکایی تلاش بیشتری را برای خروج نام این گروه از فهرست تروریستی انجام می‌دهند. این هم بر اساس منافع ملی این کشور است. به هر صورت این کشور با ایران مشکل دارد و ممکن است که بخواهد از مخالفان جمهوری اسلامی حمایت علنی‌تری انجام دهد. همین‌طور اسرائیل هم ممکن است این کار را انجام دهد. در واقع همه این‌ها در قالب رفتار سیاسی قابل تعریف است . همان‌طور که الان بر اساس‌‌ همان رفتار سیاسی، بسیاری از مقام‌های اروپایی و آمریکایی با مریم رجوی دیدار و در نشست‌ها و کنفرانس‌های مربوط به این سازمان شرکت می‌کنند. در حالی که از نظر مقام‌های امریکایی این یک گروه تروریستی است و نباید به آن رسمیت بدهند.”
 
او درباره نقش داشتن سازمان مجاهدین در ترور متخصصان هسته‌ای ایران می‌گوید: “این‌ها ادعاهای کذبی است که در هیچ‌جا قابل اثبات و پی‌گیری نخواهند بود. علی‌رغم گذشت بیش از یک سال از این ترور‌ها هنوز هیچ گونه سندی دال بر مشارکت مجاهدین در این پرونده ارائه نشده است. سازمان اگر نقشی در این ترور‌ها داشت، پیش از این که دیگران اعلام کنند، خودش اطلاعیه می‌داد و برعهده می‌گرفت.”
 
سازمان مجاهدین خلق ایران، پس از نزدیک به ۴۷ سال فعالیت در دوره‌های مختلف پیش و پس از انقلاب، هم اکنون به سرنوشتی سخت دچار شده است. این سازمان در بسیاری از فعالیت‌های مسلحانه و تروریستی علیه حکومت پهلوی دست داشته و پس از انقلاب نیز متهم است که عملیات تروریستی بسیاری در ایران انجام داده است.
 
حال پس از حمله آمریکا به عراق و تغییر حکومت عراق، این سازمان ناچار است که خاک عراق را ترک کند و از سوی دیگر هم کمتر کشوری حاضر است که اعضای آن را بپذیرند، اعضایی که قربانی دو ساختار غیردموکراتیک، هم در جمهوری اسلامی و هم در سازمان متبوع خود شده‌اند و امیدوارند که در فضایی آزاد زندگی تازه‌ای را تجربه کنند.
 
نزدیک به سه هزار و پانصد نفر از اعضای سازمان مجاهدین در کمپ اشرف حضور دارند که گفته می شود تا به حال نزدیک به هشتصد نفر از اعضای آن به کمپ لیبرتی که زیر نظر آمریکا و سازمان ملل است منتقل شده اند.