دولت «کلیددار» هنوز بعد از این همه سال علاوه بر اینکه نتوانست قفل صنایع کشور را باز کند بلکه به راحتی فرمان توقف برخی از چرخ‌های صنعت را صادر کرده است. این روزها باتوجه به وضعیت رکود اقتصادی، کارخانه‌هایی که روزانه با چندین خط تولید، کالا‌های مورد نیاز را تولید و صادرات می‌کردند،حال تنها با یک یا دو خط تولید مجبور به گذراندن معیشت خود و کارگران شده‌اند.
این در حالی است که طی تصدی دولت‌های یازدهم و دوازدهم شاهد پایین کشیده شدن کرکره کارخانه‌هایی که نام‌هایشان بر سر زبان‌ها بود و همه آنها را می‌شناختند مثل ارج، داروگر، آزمایش، پارس‌الکتریک، پلی‌اکریل اصفهان، کاشی ایرانا، ماشین‌سازی تبریز، دوچرخه‌سازی ایساک، قند ورامین، روغن‌نباتی قو، چیت‌سازی ری و ایران چوب و صدها کارخانه و بنگاه‌های کوچک و متوسط دیگر بوده‌ایم. این مساله نشان می‌دهد که نفس برخی کارخانه‌ها عملا به شماره افتاده و باید برای نجات آنها فکری عاجل کرد، نه این که همچون سال‌های گذشته صرفا به دادن وعده و وعید و ارائه آمارهای غیرواقعی از وضعیت اقتصاد کشور بسنده کرد. طی این پنج سال بیش از نیمی از کارخانه‌ها تعطیل یا به صورت نیمه‌تعطیل و با حداقل ظرفیت تولید به حیات خود ادامه می‌دهند. این در حالی است که روحانی در شرایطی توانست در ۲۴ خرداد ۹۲ و با رای ۵۱ درصد از شرکت‌کنندگان در انتخابات، رییس دولت دوازدهم شود که وعده گشایش اقتصاد ایران را در ۱۰۰ روز داده و امیدوار بود که با توفیق در مذاکرات هسته‌ای وضعیت معیشتی مردم را بهبود بخشد. اماشرایط نامناسب امروز بسیاری از کارخانه‌ها و واحدهای تولیدی به گونه‌ای است که هرازگاهی خبری مبنی بر تعطیلی یا ورشکستی یک واحد صنعتی و اعتراض کارگران آن نسبت به عدم پرداخت حقوقشان آن هم بعضا برای چندین ماه متوالی، رسانه‌ای می‌شود. این روزها به دلیل گرانی ارز و کمبود مواد اولیه تولیدکنندگان به ناچار از تمام ظرفیت‌های تولیدی خود استفاده نمی‌کنند. آنان به دلیل عدم تضمین واردات مواد اولیه و کاهش نرخ ارز، استهلاک، وضعیت بازار، کمبود نقدینگی مجبور شدند با کاهش میزان تولید فقط شریان نبض تولید را حفظ کنند. به گفته برخی دیگر از تولیدکنندگان به دلیل مالیات‌های سنگین و مشکلات بیمه و همچنین تامین مواد اولیه ناگزیر در پشت درهای بسته مراکز تولیدی خود مشغول فعالیت آن هم با ظرفیت بسیار پایین هستند.
این روزها احتمال تعطیلی کارخانه بیک نیز خبرساز شده است ولی طبق روال در ابتدا و قبل از اعلام رسمی مدیریت کارخانه این موضوع را تکذیب کرده است.
بیکاری و دومینوی تعطیلی کارخانه‌ها!
بحران تولید، بیکاری و ورشکسته شدن روز به روز صنایع یکی پس از دیگری گریبانگیر صنعت استان‌ها شده و تاکنون دولت کلیددار تدبیر و امید نتوانسته آنچنان رونق اقتصادی که مدنظرش بود را در صنایع ایجاد کند. کرمانشاه پس از مشکلات زلزله،آوار تعطیلی‌های کارخانه‌ها و مراکز تولیدی را نیز باید تحمل کند. خبر ورشکسته شدن کارخانه ۲۵ساله باختر بیوشیمی در سال‌جاری که توسط وزیر بهداشت و درمان از نمونه‌های دارویی جدیدش رونمایی کرد، خبری از ورشکستگی پی‌درپی کارخانه‌های استان‌ها است.در همین رابطه اولیا علی بیگی دبیر اجرایی خانه کارگر استان کرمانشاه چندی پیش با ابراز تاسف از مرگ صنایع با چنین روندی معتقد است: کارخانه‌های کرمانشاه رو به تعطیلی است و مسوولان باید صدای جامعه کارگری را بشنوند قبل از اینکه دیر شود. شرکتی که دو ماه پیش توسط وزیر بهداشت افتتاح شد امروز به تعطیلی کشیده شده، امروز باختربیوشیمی تعطیل شده و فردا شرکت‌های بزرگ‌تر استان تعطیل می‌شوند. بی‌شک این روند تعطیلی صنایع راکد کرمانشاه اگر ادامه پیدا کند رفته‌رفته همین اندک سهم استان از صنایع کشور را هم از ما خواهد گرفت.
قدیمی‌ترین برند تولید‌کننده لوازم‌خانگی به خواب رفت
یکی از این کارخانه‌ها که پرونده‌اش در دولت تدبیر و امید بسته شد، کارخانه قدیمی ارج بود؛ کارخانه‌ای که فعالیت خود را از سال ۱۳۱۶ آغاز کرده و با هشتاد سال سابقه قدیمی‌ترین کارخانه تولید لوازم‌خانگی در کشور به شمار می‌رود. این کارخانه به دلیل مشکلات شدید اقتصادی و بدهی زیاد، در خردادماه سال گذشته توسط دستگاه قضایی پلمب شد و با به فروش گذاشتن دستگاه‌های خود رسما فعالیت خود را تعطیل کرد.
آزمایش به تاریخ پیوست!
اما ارج تنها یکی از کارخانه‌هایی است که در دولت حسن روحانی رسما از چرخه تولید کشور خارج شده است. برند معروف آزمایش دیگر تولید‌کننده لوازم‌خانگی در کشور هم در دولت تدبیر و امید تعطیل شد. در دی‌ماه سال گذشته رسما خبر تعطیلی این کارخانه تایید شد.
کارخانه مورد نظر روحانی در مناظره‌های انتخاباتی هم تعطیل شد
اما انتشار خبر تعطیلی پارس‌الکتریک هم مردم و فعالان اقتصادی را بدجوری غافلگیر کرد. این شرکت که متعلق به شستا بود و از شرکت‌های زیرمجموعه دولت هم به حساب می‌آید در سال‌های اخیر حدود ۳۰۰ تن از کارگران خود را اخراج و تقریبا کلیه فعالیت‌های خود را متوقف کرده است. جالب اینجاست که حسن روحانی سال ۹۲ و در مناظرات انتخاباتی به مشکلات شرکت پارس‌الکتریک به عنوان یک بنگاه تولیدی اشاره و از بی‌توجهی دولت قبل به آن گلایه کرده بود.
رکود مسکن کمر تولیدکنندگان کاشی را شکست
اما تعطیلی واحدهای تولیدی در دولت یازدهم به این سه برند قدیمی ختم نمی‌شود و حوزه‌های مختلف تولید طی سال‌های گذشته ضربات سنگینی را از رکود عمیق اقتصادی در کشور خورده‌اند. شرکت کاشی کویر یزد یکی دیگر از این شرکت‌هاست که در سال‌های اخیر ظرفیت تولید خود را به شدت کاهش داده و حقوق کارگران خود را هم پرداخت نکرده است. کارخانه کاشی حافظ و کاشی ایرانا با مشکلاتی از همین جنس مواجه هستند و بسیاری از محصولاتشان در انبارها دپو شده است. شاید دلیل اصلی مشکلات صنعت کاشی کشور را باید در رکود عمیق اقتصادی بخش مسکن در دولت یازدهم جست‌وجو کرد که ناشی از توقف طرح مسکن مهر و عدم ارائه جایگزین برای این طرح است.
تعطیلی بیش از ۱۷ کارخانه کاشی و سرامیک در کشور
شهریور ۹۵ نیزخبر تعطیلی ۱۷ کارخانه کاشی و سرامیک در کشور به عنوان یک فاجعه صنعتگران و تولیدکنندگان را ناراحت کرد. از اواخر سال ۹۴ به دلیل عدم کشش بازارها تعدادی از شرکت‌ها در سراسر کشور تعطیل شد و تعداد زیادی نیز با راندمان حدود ۵۰ درصد به فعالیت ادامه می‌دهند که متاسفانه این روند همچنان هم ادامه دارد. در همین رابطه بود که نصرالله شریف‌فرد نایب‌رییس انجمن کاشی و سرامیک ایران با اشاره به اینکه هیچ کارخانه کاشی و سرامیکی در استان یزد تعطیل نشده، اعلام کرد ۱۷ کارخانه کاشی و سرامیک در کشور تعطیل شدند. در سه سال گذشته به دلیل مشکلاتی که وجود داشت، فعالیت تولیدکنندگان کاشی و سرامیک کشور تحت تاثیر قرار گرفت.
کاشی نیلو با ۴۲ سال سابقه تولید و کسب عنوان صادرکننده نمونه کشور این روزها درگیر مشکلاتی است که این واحد بزرگ تولیدی را به تعطیلی کشانده. گویا ریشه بحران در کاشی نیلو از دوران خصوصی‌سازی آغاز شده است. کارخانه بزرگ کاشی نیلو این روزها نیمه‌تعطیل است، ۴۵۰ کارگر این کارخانه از کار بیکار شده‌اند و آن تعدادی که در کارخانه باقی مانده‌اند نیز از مهرماه سال ۹۴ تاکنون هیچ حقوق و دستمزدی از کارفرمایان خود دریافت نکرده‌اند.
تعطیلی کارخانه‌های تولید سیمان
اما وضعیت سیمان کشور هم به هیچ‌وجه مناسب نیست و رکود در بخش‌های مختلف کشور به خصوص در صنعت ساختمان شرایط سختی برای تولیدکنندگان سیمان به وجود آورده است. کارخانه سیمان ایلام یکی از کارخانه‌هایی است که به علت رکود و عدم فروش در خردادماه سال ۹۴ تعطیل شد و کارگران آن بیکار شدند.
کارخانه‌های قند به خاک سیاه نشستند
اما در حوزه صنایع وابسته به کشاورزی هم وضعیت چندان مناسب نبود. از جمله کارخانه‌های مهمی که در این بخش کارشان به تعطیلی کشید، کارخانه قدیمی قند ورامین بود. این کارخانه که چند بار در سال‌های اخیر روند فعالیت خود را متوقف کرده بود، در سال ۹۵ به‌طور رسمی تعطیل شد. دو کارخانه قند مهم کرج و کردستان هم به دلیل شرایط سخت اقتصادی و واردات گسترده شکر ترجیح دادند فعالیت‌های خود را متوقف کنند.
دیگر رکاب نمی‌زند
یکی دیگر از کارخانه‌های مهمی که در سال ۹۶ پرونده فعالیتش بسته شد، دوچرخه‌سازی ایساک بود. این شرکت که در استان خراسان و شمال شرقی کشور سال‌ها فعالیت می‌کرد، اوایل سال گذشته رسما به فعالیت خود پایان داد و صدها کارگر خود را بیکار دید.
رکود دامن صنعت چوب و روغن نباتی را هم گرفت
در صنعت چوب هم وضعیت به هیچ وجه مطلوب نبود و کار کارخانه ایران چوب به تعطیلی کشیده شد. روغن نباتی هم به عنوان یکی از قدیمی‌ترین کارخانه‌های تولید روغن نباتی کشور زیر چرخ‌دنده‌های رکود دوام نیاورد و تعطیل شد. کارخانه معروف هپکو اراک هم در شرایط بحرانی قرار دارد و فعلا به‌طور موقت تعطیل و باز با اعتراضات پی‌درپی کارگران با کندی در حال فعالیت است.
دومینوی تعطیلی کارخانه‌های نساجی
باز هم در سال ۹۵ کارخانه مشهد نخ که حدود ۳۰۰ نفر کارگر و نیروی مستقیم داشت تعطیل شد. کارخانه مشهد نخ در سال ۱۳۷۰ در زمینی به مساحت ۱۰۰ هزار متر مربع افتتاح شد؛ کارخانه‌ای که توان تولید نخ پنبه‌ای در آن در سال به ۳۰۰۰ تن و نخ اکریلیک آن به ۱۵۰۰ تن می‌رسید، اما این کارخانه قدیمی و نام‌آشنای خراسانی، این روزها گویا در دومینوی تعطیلی کارخانه‌ها گرفتار شده و با مشکلات فراوانی دست و پنجه نرم می‌کند. در همین رابطه محمد مروج از دومینوی تعطیلی و توقف تولید در واحدهای نساجی خبر داد و اظهار داشت: کارخانه‌های نساجی از ابتدای سال‌جاری تاکنون حدود ۲۵ تا ۳۰ درصد پرسنل خود را به دلایل مختلف از جمله افزایش رکود، تبعات اجرای نادرست قانون مالیات بر ارزش‌افزوده و… از دست داده‌اند.
در صنعت چیت‌سازی هم وضعیت تولید اصلا تعریفی ندارد به شکلی که کارخانه «چیت‌سازی ری» که روزگاری زنده و پویا بود، اینک روزهای خوبی را سپری نمی‌کند و هزاران کارگر آن از کار بیکار شده‌اند. در میان کارخانه‌های روغنکشی هم اوضاع بسیار تیره و تار است به شکلی که هفت کارخانه روغنکشی کشور به‌طور کامل تعطیل شدند و در حال حاضر صنایع روغنکشی در مجموع تنها از ۳۹ درصد ظرفیت خود استفاده می‌کنند.
تعطیلی تنها کارخانه تولید چرم خاورمیانه
در ادامه سال ۹۵ کارخانه پارس کروم خزر که به تولید املاح کروم می‌پردازد، تنها تولید‌کننده سولفات بازیک در خاورمیانه بوده که به‌عنوان مواد اولیه در صنایع چرم‌‌سازی استفاده می‌شود و کیفیت آن با محصولات آلمانی برابری می‌کند که از ابتدای خردادماه سال ۹۵ به‌دلیل فروش نرفتن محصول تولیدی شرکت کارخانه تعطیل شده است.به گفته ولی افتری مدیر کارخانه پارس کروم خزر، تنها کارخانه تولید مواد اولیه چرم در خاورمیانه قربانی واردات شد.امروز با واردات محصولات ارزان و بی‌کیفیت و با تعرفه بسیار کم به کشور باعث فروش نرفتن محصول کارخانه ما شدند.در سالی که از سوی مقام معظم رهبری به نام اقتصاد مقاومتی اقدام و عمل نامگذاری شده است هیچ مسوولی از این محصول منحصر به فرد سراغی نمی‌گیرد.
تعطیلی شرکت داروگر با سابقه ۹۰ ساله
سال گذشته همچنان روند تعطیلی شرکت‌ها و کارخانه‌های معروف ادامه داشت. «داروگر» با عنوان شرکت سهامی عام کف با داشتن قدمت ۹۰ ساله در تولید انواع صابون، شامپو و سایر مواد شوینده به دلایلی نامشخص در سال گذشته تعطیل شده است و کارگران این شرکت در سال‌جاری با درهای بسته این کارخانه مواجه شده‌اند.عضو سابق انجمن شویندگان با بیان اینکه با تعطیلی داروگر باید منتظر تعطیلی سایر شرکت‌های وابسته به این برند از جمله تولی‌پرس، تولیددارو، کیوان و حتی روغن جهان باشیم، افزود: متاسفانه در طول این سال‌ها نقدینگی این شرکت کاهش و بدهی آن به سیستم بانکی افزایش یافته است اما هر بار که فعالان حوزه شوینده وضعیت وخیم این کارخانه را به وزارت صنعت بیان کردند، هشدارها شنیده نشده و گشایشی ایجاد نشده است. این عضو سابق انجمن شویندگان سوءمدیریت در کارخانه داروگر را ریشه اصلی مشکلات این کارخانه اعلام و تصریح کرد: هر بار که مشکلات را گفتیم کسی اهمیت نداد تا اینکه کارخانه به تعطیلی رسید.
لینک این مطلب در تریبون زمانه
منبع: صدای مردم
