۷۹.۱ درصد از ساکنان ایران طی سال گذشته هیچگاه به سینما نرفته‌اند، تنها ۵ درصد برای یک بار برای تماشای تئاتر هزینه کرده‌اند، بیش از نیمی از جمعیت بالای ۱۸ سال ورزش نمی‌کند.
براساس گزارش بانک مرکزی، خانوارها در ایران تنها ۲ درصد از درآمد سال ۹۴ خود را برای کالاهای فرهنگی هزینه کردند.
همزمان با انتشار گزارش مرکز آمار و بانک مرکزی از هزینه و درآمد خانوارها در سال ۹۴، کاهش شدید سهم هزینه‌های تفریحی و فرهنگی در سبد هزینه خانوارها نمایان شد. سهم هزینه‌های تفریحی و فرهنگی خانوارها در سال گذشته به نسبت سال ۹۳ بیش از ۱۰ درصد کاهش یافت.
بنا بر اعلام بانک مرکزی خانوارها طی سال گذشته ماهیانه ۵۰ هزار تومان برای کالاهای تفریحی و فرهنگی هزینه کردند. کارشناسان اقتصاد اجتماعی، افزایش هزینه در سایر بخش‌ها را دلیل کاهش سهم کالاهای تفریحی و فرهنگی می‌دانند.
حال مرکز آمار ایران نتایج بررسی«فعالیت‌ها و رفتارهای فرهنگی خانوارها» در سال ۹۴ را منتشر کرده که بیانگر کاهش شدید سهم تفریح و کالاهای فرهنگی در سبد هزینه خانوارها است.
این گزارش که چهارشنبه ۱۸ اسفند منتشر شد، نشان می‌دهد که حدود ۸۰ درصد از جامعه آماری خانوارهای شهری در سال ۹۴ هیچگاه به سینما نرفته‌اند.
از مجموع ۲۰.۹ درصد افرادی که طی سال ۹۴ به سینما رفته‌اند، تنها ۹.۷ درصد گفته‌اند که بیش از شش بار – حداقل هر دو ماه یکبار- به سینما رفته‌اند. بیش از ۶۰ درصد از این افراد حداکثر هر شش ماه یکبار برای تماشای فیلم در سینما هزینه کرده‌اند.
برپایه این گزارش ۳۸.۴ درصد از پاسخ دهندگان تنها یک بار و ۲۶.۳ درصد دو بار در طول سال برای سینما هزینه کرده‌اند.
نتایج این گزارش بیانگر آن است که از مجموع ۴۱ میلیون و ۱۷۸ هزار نفر جمعیت بالای ۱۸ سن در ایران، فقط ۸ میلیون و ۵۸۶ هزار نفر طی سال ۹۴ به سینما رفته‌اند.
شاخص‌ها برای تماشای تئاتر حدود یک چهارم سینما است. ۹۴.۵ درصد از جامعه آماری طی سال گذشته برای تماشای تئاتر هزینه نکرده‌اند. از مجموع ۵.۵ درصد پاسخگویان که به تماشای تئاتر رفته‌اند، تنها نزدیک به ۱۷ درصد پنج بار و بیشتر و ۶۴ درصد حداکثر دوبار تئاتر دیده‌اند. براساس این گزارش تماشاچیان تئاتر در ایران در سال گذشته ۲ میلیون و ۲۶۲ هزار نفر بوده است.
این گزارش تعداد افرادی که در سال گذشته به کنسرت موسیقی رفته‌اند را هم ۲ میلیون و ۷۰۰ هزار نفر اعلام کرده که از این جمع تنها ۷.۸ درصد معادل ۱۲۳ هزار نفر پنج بار و بیشتر برای کنسرت موسیقی هزینه کرده و یا به کنسرت موسیقی رفته‌اند. ۹۳.۴ درصد از جامعه نمونه آماری گفته‌اند که هیچگاه به کنسرت نرفته‌اند.
سهم ورزش: ۳۱ هزار تومان
از دیگر مواردی که در این گزارش مورد بررسی قرار گرفته، ورزش و نحوه ورزش کردن است. ۵۵.۸ درصد از جامعه آماری در پاسخ به این پرسش که ورزش می‌کنند یا نه، پاسخ خیر داده‌اند و ۴۴.۲ درصد نیز گفته‌اند که ورزش می‌کنند. ۶۱.۵ درصد از جامعه آماری پیاده‌روی و نرمش را به عنوان ورزشی که انجام می‌دهند، اعلام کرده‌اند.
از مجموع ۴۴.۲ درصد کسانی که ورزش می‌کنند، یک سوم از سالن‌های ورزشی خصوصی استفاده کرده و ۳۷ درصد از اماکن عمومی و پارک‌ها برای ورزش استفاده کرده‌اند که به معنای عدم پرداخت هزینه برای ورزش است. ۱۸ درصد از محل سکونت و ۱۲.۴ درصد نیز از سالن‌ها و اماکن دولتی برای ورزش استفاده کرده‌اند.
متوسط هزینه ورزش خانوارها ۳۱ هزار و ۱۹۲ تومان اعلام شده است.
در بخش دیگری از این گزارش تعداد دفعات استفاده از غذای بیرون از خانه مورد بررسی قرار گرفته که ۵۷ درصد جامعه آماری گفته‌اند که هیچگاه در سال گذشته از غذای بیرون استفاده نکرده‌اند. حدود یک سوم ۳۱.۵ درصد هم حداکثر دوبار – هر شش ماه یکبار- به رستوران رفته یا از غذای بیرون استفاده کرده‌اند. ۵۲.۶ درصد هم گفته‌اند که در سال ۹۴ اصلا فست فود استفاده نکرده‌اند.
همزمان با کاهش سهم هزینه کالاهای تفریحی و فرهنگی، سهم کالاهای خوراکی و آشامیدنی و مسکن در سبد هزینه خانوارها افزایش یافته است.
از دیگر نکاتی که در بررسی سهم کالاهای تفریحی و فرهنگی در سبد هزینه خانوار نمایان می‌شود این است که دهک درآمدی دهم که بیشترین درآمد را دارد، حدود ۵۰ برابر بیشتر از دهک درآمدی اول برای امور فرهنگی و تفریحی هزینه می‌کند.
در پیوند با همین موضوع کارشناسان اقتصاد اجتماعی در ایران در باره افزایش شدید شکاف طبقاتی و نابرابری‌های اجتماعی و اقتصادی هشدار داده و آن را «بی‌سابقه» توصیف کرده‌اند.