حمید ایزدپناه، پژوهشگر تاریخ و موسیقی لرستان و شاعر متخلص به «صفای لرستانی» در سن ۸۲ سالگی درگذشت.

حمید ایزدپناه (۱۳۹۴ - ۱۳۱۲)
حمید ایزدپناه (۱۳۹۴ – ۱۳۱۲)

حمید ایزدپناه بیش از دو دهه ساکن پاریس بود و روز سه‌شنبه ۲۰ بهمن‌ماه در همین شهر دیده از جهان فرو بست.

او متولد خرم‌آباد بود و نقش مهمی در شناخت فرهنگ و هنر لرستان داشت.

ایزدپناه دوره‌های دبستان و دبیرستان خود را با فراز و نشیب در خرم‌آباد گذراند و سپس به تهران رفت و در دانشگاه تهران تحصیل کرد. پایان‌نامه او فرهنگ واژه‌های لری بود که در سال ۱۳۴۵ از سوی انجمن فرهنگ ایران منتشر شد.

او پس از تدریس در دبستان‌ها و دبیرستان‌های خرم‌آباد در وزارت فرهنگ و هنر فعالیت کرد و با کمک چند تن از علاقه‌مندان موسیقی از سال ۱۳۳۹ به گردآوری موسیقی بومی لرستان پرداخت که این مجموعه چهار سال بعد با عنوان «آهنگ‌ها و ترانه‌های لری» منتشر شد.

در سال ۱۳۴۶ به دعوت انجمن آثار ملی به پژوهش و شناسایی آثار باستانی و تاریخی لرستان پرداخت. نخستین گزارش این پژوهش با نام «آثار باستانی و تاریخی لرستان» در سال ۱۳۵۰ منتشر شد.

او همچنین گروه‌های موسیقی، تئاتر و انجمن‌های شعر در لرستان به‌وجود آورد و یکی از اقدامات مهم او تبدیل دژ فلکالافلاک به موزه در سال ۱۳۵۶ بود. این موزه مرکز اسناد مردم‌شناسی و آثار مفرغی لرستان است.

بیش از ۱۵ جلد کتاب و  بیش از ۳۰ مقاله در مورد مسائل فرهنگی و هنری و اجتماعی در زمینه ایران‌شناسی و لرستان‌شناسی از او به جا مانده است و برخی از کتاب‌های او چند بار منتشر شده‌اند.

از جمله آثار حمید ایزدپناه می‌توان به «کتیبه‌های لرستان»، سه جلد «آثار باستانی و تاریخی لرستان»، «شاهنامه لکی»، «فرهنگ لری»، «فرهنگ لکی»، «شاعران در اندوه ایران»، «داستان‌ها و زبانزدهای لری و کتاب‌شناسی مثل‌های فارسی» و «آهنگ‌ها و ترانه‌های لری» اشاره کرد.