ما از صمیم قلب خشونتهای جاری در منطقه را محکوم میکنیم. زمانهای پر از اندوه است، زیرا خانوادههای بیشماری اکنون بار سنگین تهی شدن قلبهایشان و غم سنگینِ از دست دادن غمانگیز عزیزانشان را به دوش میکشند.
این جملهها بخشی از بیانیهای است که سازمان مردمی «حلقه والدین» در سردر وبسایتشان منتشر کردهاند. در این بیانیه نوشته شده «هزینه خشونت صرفاً با اعداد محاسبه نمیشود؛ بلکه با رویاهای درهمشکسته، تواناییهای به تحقق نرسیده، و پیوندهای جایگزینناپذیری که در اثر این اقدامات هولناک گسسته شدهاند، سنجیده میشود. قربانیان، چه قابل مشاهده و چه غیرقابل مشاهده، شایسته حمایت و همدردی بیدریغ ما هستند، زیرا آنها با ترومای عمیقی که به آنان وارد شده، در حال مبارزهاند». «حلقه والدین» در بخش دیگری از بیانیه نوشته است:
بیایید به یاد داشته باشیم که خشونت زاینده خشونت است و تنها راه پیشرو از طریق گفتوگوی مسالمتآمیز، دیپلماسی و تعهد به یافتن زمینههای مشترک ممکن است. این همزمان دعوتی به عمل برای رهبران، جوامع و افراد است تا راهحلهایی را جستوجو کنند که اولویت را به «آشتی، عدالت و صلح پایدار» بدهند.
چرا «حلقه والدین» تاسیس شد؟
«حلقه والدین» یا «مجمع خانوادههای والدین» (PCFF) یک سازمان مردمی متشکل از خانوادههای اسرائیلی و فلسطینی داغدار است که عزیزان خود را در درگیریهای میان اسرائیل و فلسطین از دست دادهاند. اعضای این گروه با وجود تلفات غمانگیز خود با هدف مشترک ترویج صلح، آشتی و حل و فصل بدون خشونت برای درگیری بین اسرائیلیها و فلسطینیها گرد هم آمدهاند.
این سازمان بر این باور است که صلح واقعی تنها زمانی امکانپذیر است که هر دو طرف درد و رنج یکدیگر را بهرسمیت بشناسند و همزمان انسانیت یکدیگر را نیز تأیید کنند. اعضای گروه به دنبال انتقام نیستند، بلکه اندوه خود را به نیرویی تبدیل میکنند که از گفتوگو، درک متقابل و یک فرآیند صلح پایدار حمایت میکند.
«حلقه والدین» در سال ۱۹۹۵ توسط «ییتژاک (اسحاق) فرانکنتال» Yitzhak Frankenthal، پدری مذهبی و اسرائیلی که پسرش، آریک فرانکنتال را در درگیری از دست داد، تأسیس شد. آریک ۱۹ ساله که یکی از سربازان ارتش اسرائیل بود در سال ۱۹۹۴بهدست شبه نظامیان حماس ربوده و کشته شد. پس از این فاجعه، فرانکنتال گروهی را برای گرد هم آوردن خانوادههای داغدار از هر دو پیشینه اسرائیلی و فلسطینی با هدف تحول شکل داد تا غم و سوگواری را به نیرویی برای صلح و آشتی تبدیل کنند.
از آن زمان به بعد این تشکیلات رشد کرده و بیش از ۶۰۰ خانواده در آن عضویت دارند، خانوادههایی که عزیزان خود را در درگیریهای نظامی از دست دادهاند، همه برای ترویج گفتوگو و عدم خشونت بهمثابه راهی برای حل مناقشه متحد شدهاند. عضویت در «حلقه والدین» برای کسانی که یکی از اعضای خانواده خود را در درگیریها از دست دادهاند، صرف نظر از مذهب، ملیت یا پیشینه سیاسی آزاد است.
رابی داملین و بسام آرامین سخنگویان کنونی «حلقه والدین» (PCFF) هستند. آنها همچنین روابط بینالمللی سازمان را مدیریت میکنند. رابی داملین، یک زن کنشگر صلح ۸۰ ساله اسرائیلی است، در حالی که بسام آرامین یک مرد کنشگر فلسطینی است. رابی و بسام بهطور خستگیناپذیر برای ترویج گفتوگو و آشتی بین خانواده ای اسرائیلی و فلسطینی فعالیت میکنند.
فعالیت «حلقه والدین» از هفت اکتبر ۲۰۲۳ تا امروز
از زمان آغاز درگیری کنونی بین اسرائیل و حماس، «حلقه والدین» به تلاشهای خود برای ترویج صلح و آشتی از طریق فعالیتهای مختلف ادامه داده است. این سازمان آشکارا خشونت را محکوم کرده و بهجای انتقام، خواستار گفتوگو و دیپلماسیِ مسالمتآمیز شده است. آنها بر اهمیت درک متقابل و انسانیت مشترکی که هم اسرائیلیها و هم فلسطینیها را به هم متصل میکند، تاکید کردهاند.
«حلقه والدین» همچنین جلسات گفتوگوی خود را تشدید کرده است، جایی که اعضای اسرائیلی و فلسطینی داستانهای شخصی خود را در مورد سوگ به اشتراک میگذارند و تعهد خود را به آشتی و پرهیز از انتقام برجسته میکنند. این جلسات برای تقویت همدلی و تفاهم بین شرکتکنندگان از هر دو جامعه طراحی شده است. افزون بر این، آنها به ترویج رویدادهای سالانه خود مانند مراسم روز یادبود اسرائیل و فلسطین ادامه میدهند، که مردم هر دو طرف را گرد هم میآورد تا یاد و خاطره عزیزان از دست رفته را گرامی بدارند و چشماندازی از آیندهای بدون درگیری را تشویق کنند.
این سازمان همچنین در ابتکارات دیگری مانند «تجربه روایت موازی» مشارکت دارد، جایی که شرکتکنندگان با روایتهای شخصی و ملی هر دو جامعه آشنا میشوند و به پر کردن شکافها در درک متقابل کمک میکنند. فعالیتهایی از این دست برای ایجاد گفتوگو که فراتر از شکافهای سیاسی حرکت میکند، با هدف تقویت آشتی و صلح بلندمدت در منطقه، حیاتی است.
«حلقه والدین» چه افقی دارد؟
«حلقه والدین» ماموریت خود را چنین تعیین کرده است: ترویج گفتوگو و تفاهم بین اسرائیلیها و فلسطینیها با نشان دادن امکان آشتی، حتی پس از متحمل شدن عمیقترین خسرانها.
هدف این گروه جلوه انسانی دادن به طرف مقابل، شکستن کلیشهها و تغییر درک متقابل برای تقویت همدلی و تفاهم است. همچنین هدف دیگر این تشکیلات ایجاد شبکه حمایتی برای خانوادههای داغدار و استفاده از غم مشترک آنها بهعنوان ابزاری برای حمایت از صلح و بهرسمیت شناختن متقابل است.
فعالیتها و برنامههای این سازمان:
- نشستهای گفتوگو: «حلقه والدین» جلساتی را در مدارس، دانشگاهها و مراکز اجتماعی برگزار میکند که در آن اعضا داستانهای شخصی خود را از دست دادن عزیزان و سفر خود به سوی آشتی را به اشتراک میگذارند. این جلسات بهمنظور تعامل با مخاطبان اسرائیلی و فلسطینی و تشویق گفتوگوهای آزاد است.
- برنامههای جوانان: آنها کارگاهها و اردوهای تابستانی را برگزار میکنند که جوانان را از هر دو طرف گرد هم میآورند تا درک متقابل را تقویت کنند و روابطی ایجاد کنند که از شکافهای سیاسی فراتر رود.
- حمایت و دفاع عمومی: این گروه فعالانه برای راهحلی سیاسی برای مناقشه اسرائیل و فلسطین مبارزه میکند و از رهبران و شهروندان میخواهد که گفتوگو درباره خشونت را انتخاب کنند.
- کمپینهای رسانهای و پروژههای صلح: «حلقه والدین» از هنر، کمپینهای رسانهای و پروژههای صلح برای انتشار پیام آشتی خود استفاده میکند. آثار آنها اغلب شامل فیلمها، نمایشگاهها و دیگر روشهای بیان خلاقانه است که هدفشان دستیابی به مخاطبان گستردهتر است.
تاثیرها و چالشهای پیشروی «حلقه والدین»
«حلقه والدین» به دلیل تلاشهایش برای پر کردن شکاف بین اسرائیلیها و فلسطینیها بهرسمیت شناخته شده است. آنها با به اشتراک گذاشتن داستانهای شخصی خود و نشان دادن تعهد به عدم خشونت، توانستهاند بسیاری از مردم را ترغیب کنند تا در نظرات خود در مورد مناقشه بین اسرائیل و فلسطین تجدید نظر کنند.
«حلقه والدین» تأثیر قابل توجهی در ارتقای گفتوگو و تفاهم بین اسرائیلیها و فلسطینیها، حتی در محیط جنگزده منطقه داشته است. این سازمان با گردهمآوردن خانوادههای داغدیده از هر دو طرف درگیری، بر غم و اندوه مشترک بهعنوان پایهای برای گفتوگو، همدلی و عدم خشونت تمرکز میکند.
برخی از تأثیرات مثبت اساسی این تشکیلات مردمی از این قرارند:
- گفتوگو و تفاهم: این سازمان گفتوگوهای باز بین اسرائیلیها و فلسطینیها را تسهیل و فضایی را ایجاد میکند که مردم هر دو طرف بتوانند دردهای خود را بیان کنند و به داستان های یکدیگر گوش دهند. این فرآیند به وجهه انسانی دادن به «دشمن»، کاهش نفرت و ترویج همدلی کمک میکند.
- برنامههای آموزشی: «حلقه والدین» ابتکارات و کارگاههای آموزشی را در مدارس، دانشگاهها و گروههای اجتماعی راهاندازی میکند تا به نسل آینده درباره آشتی و اهمیت صلح بیاموزد. این برنامهها جوانان را تشویق می کند که کلیشهها را زیر سوال ببرند و بهطور انتقادی در مورد تعارض فکر کنند.
- کمپینهای آگاهی عمومی: این سازمان کمپینهای متعددی را با هدف افزایش آگاهی در مورد هزینههای انسانی جنگ و امکان صلح راهاندازی کرده است. آنها از پیامهای قدرتمندی استفاده میکنند که زیانهای مشترک و بیهودگی خشونت مداوم را برجسته میکند.
- طرفداری از صلح: اعضای «حلقه والدین» فعالانه در فعالیتهای ایجاد صلح شرکت میکنند و با سیاستگذاران و سازمانهای بینالمللی درگیر میشوند تا از راهحل مسالمتآمیز مناقشه دفاع کنند. آنها در کنفرانسها و گفتوگوهای صلح جهانی حضور دارند و در آنجا پیام آشتی خود را به اشتراک میگذارند.
- نفوذ مردمی: با تمرکز بر تلاشهای مردمی و ایجاد شبکهای از افراد متعهد به عدم خشونت، «حلقه والدین» موفق شده انجمنی از حامیان صلح را گردهم آورد که برای مقابله با روایتهای رایج نفرت و انتقام در منطقه تلاش میکنند.
در حالی که ممکن است تأثیر سیاسی «حلقه والدین» بر درگیریهای گستردهتر بهدلیل تنشهای عمیق و پیچیدگیهای سیاسی محدود باشد، تأثیر آنها در سطح اجتماعی و بینفردی عمیق بوده است. آنها به تغییر ذهنیت بسیاری از افراد از خشم و نفرت بهسوی تفاهم و همدلی کمک کردهاند و پایهای برای طرحهای بالقوه صلح بلندمدت ایجاد کردهاند. موفقیت کار آنها نه تنها در دگرگونیهای شخصی اعضای آن، بلکه در تغییر تدریجی نگرش در بین افرادی که در رویدادهای آنها شرکت میکنند و به داستانهای آنها گوش میدهند نیز مشهود است.
«حلقه والدین» بهعنوان صدایی منحصر به فرد در مناقشه اسرائیل و فلسطین برجسته است، زیرا از افرادی تشکیل شده است که بهای نهایی خشونت را با تمام وجود لمس کردهاند. طرفداری آنها از گفتوگو درباره حس انتقامجویی و تاکید آنها بر «همدلی»، گواهی قدرتمند بر پتانسیل صلح، حتی در میان آشفتگیهای مداوم خاورمیانه است.
با وجود این، این تشکیلات مردمی با وجود تأثیرهای مثبت، اغلب با انتقاد از سوی کسانی مواجه میشود که معتقدند آشتی امکانپذیر نیست یا گفتوگو با «طرف مقابل» را خیانت میدانند. عبور از این چالشها در عین حفظ تعهد آنها به صلح و عدم خشونت برای این تشکیلات صلحطلب چالشی دائمی است.
حضور چشمگیر زنان در «حلقه والدین»
در «حلقه والدین»، زنان نقش مهم و فعالی دارند. بسیاری از زنان از جوامع اسرائیلی و فلسطینی بهعنوان اعضا و رهبران این تشکیلات فعالیت دارند. مشارکت زنان این مجموعه ضروری است، زیرا آنها دیدگاههای منحصر به فردی را ارائه میدهند که بر اساس تجربیات آنها بهمثابه مادر، دختر، خواهر و همسری که عزیزانشان را در درگیری از دست دادهاند شکل گرفته است.
زنان در «حلقه والدین» در فعالیتهای مختلفی از جمله نشستهای گفتوگو، سخنرانی در جمع، و برنامههای آموزشی طراحی شده برای ارتقای آشتی و تفاهم بین دو طرف شرکت میکنند. آنها اغلب در سازماندهی رویدادها و کارگاهها رهبری میکنند و داستانهای شخصی خود را برای حمایت از عدم خشونت و صلح به اشتراک میگذارند. داستانهای آنها تأثیر قدرتمندی دارد، زیرا آنها بر انسانیت و درد مشترک در هر دو طرف درگیری تأکید میکنند، که شالوده اصلی مأموریت «حلقه والدین» است.
این سازمان اهمیت تعادل جنسیتی را بهرسمیت میشناسد و تلاش میکند تا اطمینان حاصل کند صدای زنان در تلاشهایش برای تقویت گفتوگو و صلح بهطور یکسان ارائه میشود. مشارکت زنان به ایجاد رویکردی فراگیرتر برای حل تعارض کمک کرده و به گستره پیام «حلقه والدین» را بهویژه در جوامعی که زنان در شکلدهی نگرشهای اجتماعی نقش کلیدی دارند، وسعت بخشیده است.
مشارکت فعال زنان در این تشکیلات نه تنها تأثیر این سازمان را تقویت میکند، بلکه نقش مهمی را که زنان میتوانند در ابتکارات صلحآفرینی ایفا کنند، برجسته میکند.
زنان در این گروه بسیار قدرتمند هستند و از نفرت و انتقام به این درک رسیدهاند که هیچ انتقامی وجود ندارد و آوردن و محافظت از فرزندان دیگر، بسیار سودمندتر از انتقامگیری است.
رابی داملین
اینها را رابی داملین سخنگوی اسرائیلی «حلقه والدین»، سه سال پیش در گفتوگویی با رادیو زمانه درباره حضور موثر زنان در این سازمان بیان کرده بود. این زن کنشگر صلح اسرائیلی ۸۰ ساله در سال ۲۰۱۴، از سوی موسسه «صلح و عدالت جوآن بی کروک» بهعنوان یکی از چهار زن صلحآفرین انتخاب شد. او شخصیت اصلی در مستند، «یک روز پس از صلح» است. رابی در سال ۲۰۱۵ بهعنوان یکی از «زنان تأثیرگذار در جهان» شناخته شد.
جنگ اسرائیل در غزه و لبنان
در ۷ اکتبر ۲۰۲۳، گروه شبهنظامی حماس حملهای غیرمنتظره به اسرائیل انجام داد که به تلفات سنگین در میان غیرنظامیان و نظامیان اسرائیلی منجر شد و یکی از شدیدترین حملات به اسرائیل از سوی حماس در سالهای اخیر به شمار میرفت. در این حمله ۱۱۳۹ اسرائیلی کشته شدند.
به دنبال این حمله، اسرائیل نیز بهشدت واکنش نشان داد و حملات هوایی و توپخانهای گستردهای را به غزه آغاز کرد که به تلفات بالا و تخریب گسترده زیرساختها و ساختمانهای غیرنظامی در نوار غزه انجامید. این حملات تاکنون باعث کشته شدن بیش از ۴۰ هزار نفر از شهروندان فلسطینی و آواره شدن هزاران نفر شده است.
در همین زمان، تنشها در لبنان نیز افزایش یافت. حزبالله، گروه شبهنظامی لبنانی که مورد حمایت ایران است، در همبستگی با حماس به سمت مواضع اسرائیلی در مرز شمالی حملاتی انجام داد و این امر به تبادل آتش سنگین بین دو طرف انجامید. اسرائیل به حملات حزبالله با حملات هوایی به جنوب لبنان پاسخ داد. هر روز بر شمار کشتهشدگان و آوراگان لبنانی در پی حملات ارتش اسرائیل افزوده میشود.
رژیم آپارتاید اسرائیل با رهبری بنیامین نتانیاهو با تداوم جنگ در غزه و لبنان آشکارا کمر به نسلکشی فلسطینیها بسته است. این درگیریها به نگرانیهای بینالمللی در مورد تشدید جنگ و گسترش آن به دیگر کشورهای خاورمیانه منجر شده است. بسیاری از کشورها و سازمانهای بینالمللی خواستار آتشبس فوری و بازگشت به مذاکرات برای حل مسالمتآمیز این بحران شدهاند.
اسرائیل تاکنون چندین رهبر و فرمانده حماس و حزبالله همچون فرمانده سپاه قدس، اسماعیل هنیه، رئیس دفتر سیاسی حماس و حسن نصرالله، دبیرکل حزبالله لبنان را کشته است. ترورهای اسرائیل سرانجام سبب شد که حکومت ایران دهم مهر/ اول اکتبر در حملهای انتقامجویانه به علت ترور رهبران و فرماندهان حزبالله و سپاه قدس حدود ۱۸۰ تا ۲۰۰ موشک به سوی اسرائیل بفرستد. در این حمله تنها یک فلسطینی کشته شد.