بابک مینا ـ وضعیت بازنشستگان سازمان تامین اجتماعی یکی از موارد مورد بحث در هفته اخیر بود. عدم اطمینان از آینده و کم بودن مستمری از مهمترین دغدغه‌های بازنشستگان است.

حسن مسگری اسکویی، رئیس کانون کارگران بازنشسته استان آذربایجان شرقی در دومین کنگره استانی خانه کارگر استان ضمن انتقاد از وضعیت معیشتی بازنشستگان گفت ۹۰ درصد آنان زیر خط فقر زندگی می‌کنند. وی همچنین به ضرورت افزایش حقوق مستمری‌بگیران اشاره کرد و خواستار ساختن «آسایشگاه‌هایی آبرومند» برای بازنشستگان شد.

از سویی دیگر سعید مرتضوی رئیس سازمان تامین اجتماعی از افزایش حقوق بازنشستگان خبر می‌دهد. او می‌گوید: «ما امسال ۱۸ درصد حقوق بازنشستگان و مستمری بگیران را افزایش دادیم و نسبت به سال های گذشته که این افزایش حدود هشت تا ده درصد بوده است رقم قابل ملاحظه‌ای است.»

خبر مهم دیگر این هفته تعیین شرایط بازنشستگی بود. با موافقت دولت آئین‌نامه اجرایی بند ۶۶ قانون بودجه کشور ابلاغ شد که به موجب آن مشمولان این بند از اول فروردین امسال تا ۲۹ اسفند حائز شرایطی ویژه شدند؛ از جمله «بیمه‌شدگان مرد دارای حداقل ۶۰ سال سن و بیمه‌شدگان زن دارای حداقل ۵۵ سال سن که حداقل ۱۰ سال حق بیمه پرداخت کرده باشند و افرادی که به تشخیص کمیسیون های موضوع ماده ۹۱ قانون تأمین اجتماعی مصوب ۱۳۵۴ و اصلاحات بعدی آن در سنین کمتر از بند الف از کارافتاده شده‌اند ولی از حق مستمری برخوردار نیستند، باشند می‌توانند درخواست بازنشستگی کنند».

همچنین افرادی که کمتر از ۱۰ سال حق بیمه پرداخت کرده‌اند، می توانند با پرداخت مابه‌التفاوت حق بیمه تا ۱۰ سال، به نرخ سال جاری بازنشسته شوند.

احیای نظام شاگرد استادی

احیای نظام شاگرد استادی یکی از مهمترین بحث‌های جاری در محافل کارگری است. به موجب این طرح کارگاه‌ها مجاز خواهند بود افرادی را به عنوان کارآموز استخدام کنند.

منتقدان معتقدند این طرح در نهایت کار کودکان را گسترش می‌دهد و همچنین جنبه آموزشی آن نیز تنها ظاهری خواهد بود چرا که شاگرد‌ها معمولاً به کارهای پیش‌پاافتاده‌ و حاشیه‌ای گمارده می‌شوند.

احیای نظام شاگرد استادی یکی از مهمترین بحث‌های جاری در محافل کارگری ست. به موجب این طرح کارگاه‌ها مجاز خواهند بود افرادی را به عنوان کارآموز استخدام کنند. منتقدان معتقدند این طرح در نهایت کار کودکان را گسترش می‌دهد و همچنین جنبه آموزشی آن نیز تنها ظاهری خواهد بود چرا که شاگرد‌ها معمولا به کارهای پیش‌پاافتاده‌ و حاشیه‌ای گمارده می‌شوند.

غلامرضا توکلی، مشاور عالی انجمن‌های صنفی کارگران سراسر کشور معتقد است احیای نظام استاد ـ شاگردی قانون کار را بی‌اثر می‌کند. او با اشاره به تغییر قانون کار می‌گوید: «اگر در اصلاح قانون کار، تعریف شفاف و روشنی از کار دائم و موقت و معین به عمل نیاید و بر این موضوع تاکید شود که قرارداد‌ها بین کارگران و کارفرمایان بر اساس طبیعت کار منعقد شود، برای کارگران امنیت شغلی ایجاد نمی‌شود و بند‌ها و تبصره‌هایی که در قانون رفع موانع تولید به قانون کار افزوده شده و قانون کار را به شیری بی‌یال و دم تبدیل كرده حذف نشود و براحیای نظام استاد شاگردی خط بطلان نکشد و برای جلوگیری از گرفتن تسویه حساب های بدون تاریخ و کاغذ‌های سفیدامضاء چاره جویی نکند و شرکت های خدماتی و پیمانی را از میان کارگر و کارفرما خارج نکند و برای رفع مشکلات کارگران تدبیر لازم را اتخاذ نكنند، این اصلاح نه تنها مفید نیست بلکه به جای حمایت از کارگران، زمینه احیای استثمار آنان توسط کارفرمایان را به وجود می‌آورد.»

مشکلات واحدهای تولیدی و اعتراض‌های پراکنده

یکم آبان ماه کارگران کارخانه ریسندگی و بافندگی پاکریس به دلایل نامعلومی اجازه نیافتند به داخل کارخانه وارد شوند. حبیب الله محقق با اعلام این خبر گفت: «ریسندگی و بافندگی پاکریس در پنج سال گذشته دو هزار و پانصد کارگر داشت که این تعداد اكنون به ۳۷ نفر تقلیل یافته است.»

بیش از ۵۰ تن از کارگران نساجی مازندارن روز شنبه ششم آبان ماه با تجمع در تشکیلات خانه کارگر این استان خواستار پیگیری مطالبات خود توسط مسئولان کشور و استان شدند. این کارگران پیشتر در برابر فرمانداری نیز تجمع کرده بودند، اما مسئولان کاری از پیش نبرده بودند.

نصرالله دریابیگی، دبیر اجرایی خانه کارگر مازندران در این خصوص گفت: «به دلیل اینکه بخش خصوصی تا بحال توان اجرایی و همینطور مدیریت درستی در اداره این واحد صنعتی نداشته است بهتر است تا این واحد صنعتی مجدداً به بانک ملی واگذار شود تا با مسئولیت مستقیم دولت کارگران نیز حقوق معوقه خود را دریافت كنند.»

محمد گودرزی، دبیر خانه کارگر بروجرد از تشدید بیکاری کارگران ساختمانی با شروع فصل سرما ابراز نگرانی کرد. وی می‌گوید تعداد بسیاری از این کارگران ساختمانی کارگران صنعتی بوده‌اند که کار خود را از دست داده‌اند و اکنون برای گذران زندگی مجبور به کار ساختمانی هستند. او می‌افزاید: «برقراری بیمه بیکاری برای کارگران فصلی و همچنین پیش‌بینی راهکارهایی برای آن دسته از کارگرانی که با از دست دادن شغل خود با شروع کار در ساختمان‌ها از درآمد حداقلی برخوردار شده‌اند، ضرورت دارد.»

عدم اطمینان از آینده و کم بودن مستمری از مهمترین دغدغه‌های بازنشستگان است. حسن مسگری اسکویی، رئیس کانون کارگران بازنشسته استان آذربایجان شرقی در دومین کنگره استانی خانه کارگر استان ضمن انقاد از وضعیت معیشتی بازنشستگان گفت ۹۰ درصد آنان زیر خط فقر زندگی می‌کنند.

یکصد کارگر صنایع چوب پونل به بهانه انحلال کارخانه اخراج شدند. علیرضا زمانی، رئیس شورای اسلامی کار کارگران کارخانه می‌گوید: «سابقه کار کارگران اخراجی این کارخانه از ۷ تا ۲۷ سال بوده که حدود ۲۵ کارگر آن با وجود سوابق بالا به دلیل کوتاهی کارفرما در پرداخت منظم حق بیمه، امکان بازنشستگی ندارند.»

داود دیهیمی، مالک و کارفرمای صنایع چوب پونل اما می‌گوید تنها ۱۴ نفر از کارگران اخراج شده‌اند. وی می‌افزاید: «این کارخانه همانند سایر واحدهای تولیدی به سبب مشکلات اقتصادی موجود در تهیه مواد اولیه تولید دچار مشکلاتی است که آن را مجبور به تعطیلی بخشی از کارخانه که مواد اولیه آن کمیاب است کرده است و مابقی خطوط که مواد تولید آنان به راحتی قابل تامین است هم اکنون با حداقل تولید فعال هستند.»

۵۰ نفر از کارگران کارخانه لوله‌سازی خوزستان با وجود گذشت دو سال از تعطیلی کارخانه همچنان در محل کار حاضر می‌شوند و خواستار بازگشت به کار یا تحقق وعده‌های مسئولان هستند. این کارگران حقوق معوقه نیز طلب دارند. دبیر خانه کارگر خوزستان می‌گوید: «مالکان کارخانه قرار بود با تعطیلی کارخانه ۵۰ کارگر رسمی خود را به کارخانه‌های هم نوع مانند فولاد خوزستان بفرستند که این امکان هنوز محقق نشده و این ۵۰ کارگر هر روز صبح بدون انجام دادن کاری فقط در محل کارخانه حاضر می‌شوند.»

حوادث کاری

یک چاه‌کن ۲۷ ساله در هنگام کارگذاری کول‌های چاه به دلیل سست بودن خاک و کول‌های نصب‌شده سقوط کرد و به عمق چاه رفت. ماموران آتش‌نشانی با ساختن کارگاهی در عمق چاه مجاور که از عمق به این چاه وصل بود توانستند جسد بی‌جان این کارگر جوان را بیابند.

بی‌احتیاطی و رعایت نکردن اصول ایمنی باعث قطع انگشت یک کارگر چوب‌بری شد. عباس زحمت‌کش، فرمانده نجاتگران در این زمینه گفت: «بی‌احتیاطی این کارگر جوان به هنگام استفاده از اره چوب بری منجر به قطع انگشت وی شده و دیگر انگشتان دست چپ او نیز آسیب شدیدی دیده‌اند.»

دست چپ یک کارگر ۲۲ دوساله هنگام کار با دستگاه پنبه‌زنی، لای چرخ‌دنده‌های دستگاه گرفتار و دچار آسیب شد. وی به دلیل خونریزی شدید بعد از اقدامات درمانی اولیه در اورژانس به بیمارستان منتقل شد.

ریزش معدن در اهرا سپاهان واقع در منطقه لایید گلپایگان جان چهار کارگر را گرفت. حیدرعلی خان‌بازی، معاون امداد و نجات جمعیت هلال احمر استان اصفهان در این باره می‌گوید: «این حادثه به دلیل ریزش زمین در معدن در زیر دستگاهی به نامپیکور که برای استخراج سنگ‌های معدن استفاده می‌شود، رخ داد.»