پژوهشگران دانشگاه آکسفورد و هاروارد طرحی برای ذخیره میراث فرهنگی سوریه تهیه کرده اند: بانک یک میلیون تصویر، بایگانی‌ای که امکانی می‌شود برای بازسازی و شبیه‌سازی.
بودجه ای که برای طرح «بانک یک میلیون تصویر» در نظر گرفته شده حدوداً دو میلیون دلار است. بر اساس این طرح در سال جاری پنج هزار دوربین سه بعدی در اختیار نهادهای مدنی که در سوریه مستقرند قرار می گیرد. تصاویری که کنشگران مدنی از میراث فرهنگی سوریه تهیه می کنند، در یک بانک اطلاعاتی ذخیره می شود. انتظار می رود که تا پایان سال جاری یک میلیون تصویر از میراث فرهنگی سوریه به دست آید. پژوهشگران امیدوارند تا پایان سال ۲۰۱۶ این تعداد به دو میلیون تصویر افزایش پیدا کند.
راجر میشل، مسئول انستیتوی باستان‌شناسی دیجیتال در دانشگاه آکسفورد به روزنامه «تایمز» گفته است: «با عکسبرداری دیجیتال از میراث فرهنگی سوریه و محوطه های باستانی این کشور می خواهیم این آثار را از معرض غارتگران دور نگه می داریم.»
غارتگری و ویرانگری فرهنگی در سوریه از پایان جنگ جهانی دوم به این سو بی سابقه بوده است. تنها در شهریور سال جاری داعش معابد «بل» و «بعل شمین» و سه برج «ایلابل»، «ویملیکو» و «وکیتوت» در پالمیرا را منفجر کرد. علاوه بر این هزاران شیء از منطقه باستانی تل حلف نیز به غارت رفته است.
[tabby title=” معبد بل پیش از انفجار “]
[tabby title=” معبد بل پس از انفجار “]
[tabbyending]
پژوهشگران دانشگاه آکسفورد و هاروارد با در اختیار داشتن بانک اطلاعلاتی از دو میلیون تصویر می توانند آثار باستانی منهم شده را به شکل سه بعدی بازسازی کنند و به مطالعات خود درباره این آثار ادامه دهند. علاوه بر این، این امکان هم وجود دارد که در آینده نه چندان دور با چاپگرهای سه بعدی و با در نظر گرفتن جزئیات، آثار منهدم شده را شبیه‌سازی کنند.
پژوهشگران عکس های به دست آمده را بر اساس تاریخ و مشخصات جغرافیایی محوطه های باستانی طبقه بندی می کنند. به این ترتیب امکان خرید و فروش غیر قانونی آثار باستانی به غارت رفته و عرضه آن ها در بازارهای جهانی هم کاهش پیدا می کند. راجر میشل، باستان شناس به روزنامه تایمز گفته است: «فرض کنید کسی یک شیء باستانی را در بازار عرضه کند و ادعا کند که این شیء در سال ۱۹۳۰ در سوریه خریداری شده. با مراجعه به بانک اطلاعاتی معلوم می شود که در سال ۲۰۱۵ این شیء در مدار ایکس و نصف النهار ایگرگ قرار داشته و غیر قابل خرید و فروش است.»
این نخستین بار نیست که پژوهشگران تلاش می کنند با بهره گیری از آخرین دستاوردهای فناوری دیجیتال، میراث فرهنگی غارت شده یا منهدم شده در میان رودان را بازساری کنند. در پروژه «موصل» که از سوی اتحادیه اروپا هدایت می شود، با استفاده از عکس هایی که گردشگران در سال های پیش از معابد و کلیساها و آثار تاریخی عراق تهیه کرده اند، این آثار به شکل سه بعدی بازیافت می شود.
داعش تاکنون گور یونس پیامبر، بسیاری از مجسمه‌های شاعران ملی عراق، تندیس قدیسان مسیحی، کلیساها و زیارتگاه‌ها و قصرهای به جای مانده از دوران آسوری را منهدم کرده است.
قیس حسین رشید، مدیر موزه ملی بغداد مهر سال گذشته در حاشیه کنفرانس میراث فرهنگی در پاریس خبر داد که پیکارجویان داعش در تکریت و موصل عمارت‌های باستانی را که توسط آسوری‌ها در ۶۰۰ سال پیش از میلاد مسیح بنا شده‌اند، تخریب کرده اند.
پژوهشگران اعتقاد دارند که بناهای تاریخی را می توان با چاپگرهای سه بعدی بازآفرینی کرد. به غیر از مصالح بناها و وزن آن ها، باقی مختصات معماری و ویژگی های این بناهای باستانی با چاپگرهای سه بعدی قابل بازیافت است.
در همین زمینه:
انهدام «بعل شمین» و اراده داعش برای از بین بردن جوامع چندفرهنگی