شصت و هشتمین جشنواره فیلم کن، شامگاه امروز، ۱۳ مه / ۲۳ ارديبهشت با نمایش فیلم «سربلند» به کارگردانی امانوئل برکو کارش را در آغاز کرد. از مهمترین ویژگیهای کن ۶۸ این است که در پوشش نمایش فیلمهایی با موضوع زنان، جشنوارهایست که در انحصار تهیهکنندگان فرانسوی قرار گرفته است.
سینمای زنان: جلوه رسانهای کن ۶۸
زنان در این دوره از جشنواره فیلم کن حضور رسانهای برجستهای دارند: چهار زن و پنج مرد به ریاست برادران کوئن، داوری درباره ۲۰ فیلم را به عهده گرفتهاند. از سال ۱۹۸۷ تاکنون این نخستین بار است که فیلم یک فیلمساز زن مهمترین جشنواره سینمایی در اروپا را افتتاح میکند.
در سالهای گذشته منتقدان، بر برگزارکنندگان جشنواره فیلم کن خرده گرفته بودند که به سینمای زنان کم توجه میکند. با وجود آنکه فیلمهایی با موضوعات مربوط به زنان در این دوره از جشنواره فیلم کن به نمایش درمیآید، اما در بخش مسابقه فقط دو فیلمساز زن حضور دارند.
نخل طلای افتخاری شصت و هشتمین دوره این جشنواره سینمایی نیز به آنیس واردا، فیلمساز فمینیست اهدا میشود. واردا نخستین فیلمساز فرانسوی و اولین فیلمساز زن جهان است که این جایزه را به دست میآورد.
پوستر شصت و هشتمین جشنواره فیلم کن هم به یاد اینگرید برگمن، ستاره سوئدی سینما در سالهای دهه ۱۹۴۰ تا ۱۹۵۰ با تصویر او طراحی شده است.
حضور اغراقآمیز سینمای فرانسه
در این دوره از جشنواره فیلم کن سینمای فرانسه هم حضور برجستهای دارد. این موضوع اما از ۱۰ روز پیش از آغاز شصت و هشتمین جشنواره فیلم کن اعتراض برخی از منتقدان سینمایی را برانگیخت.
ژان میشل فرودون، سردبیر قبلی ماهنامه «کایه دو سینما» در مقالهای مسئولان جشنواره فیلم کن را به نزدیکی با کمپانیهای فرانسوی متهم کرد و هفتهنامه «تله راما» هم در یکی از شمارههایش این بحث را گسترش داد. شصت و هشتمین جشنواره فیلم کن در سایه این اعتراضات برگزار میشود.
برای اولین بار از ۷۷ فیلمی که در بخش مسابقه، خارج از مسابقه، نوعی نگاه، هفته منتقدین و ۱۵ روز کارگردانان به نمایش گذاشته میشوند، ۱۹ فیلم، یعنی ۲۵ درصد کل فیلمهای کن فرانسوی هستند. از ۱۹ فیلم بخش مسابقه شش فیلم از فرانسه است. در تمام دورههای قبلی جشنواره فیلم کن حداکثر سه فیلم فرانسوی در بخش مسابقه به نمایش درمیآمد. علاوه بر فیلم افتتاحیه بخش اصلی، فیلمهای افتتاحیه بخشهای «هفته منتقدین» و «۱۵ روز کارگردانان» هم از سینمای فرانسه انتخاب شده است.
محمد حقیقت، فیلمساز و منتقد سینمایی درباره حضور اغراقآمیز سینمای فرانسه در کن ۶۸ میگوید: «ممکن است تهیهکنندگان غیر فرانسوی و کارگردانان دیگر کشورها، از این وضعیت دلخور شوند و از کن روی برگردانند. این موضوع میتواند باعث خدشهدار شدن اعتبار جشنواره کن بشود و احتمالاً در طول جشنواره به اعتراضاتی دامن بزند. اینکه خود منتقدان فرانسوی جلوتر از دیگران اعتراض کردهاند، نمایانگر باز بودن دیدگاههای آنان است.»
ژاک اودیار که پیش از این با «زنگار و استخوان» در کن شرکت داشت، با فیلم «اران» (Erran) به کن بازمیگردد. مای ون، فیلمساز زن فرانسوی با درام «پادشاه من»، استفان بریز با فیلم «یک مرد ساده» و همچنین والری دونزلی با فیلم «مارگارت و ژولین» (Marguerite and Julien) از فیلمسازان برجسته فرانسویاند که در این دوره از کن با هم رقابت میکنند.
سینمای آمریکا، ایتالیا و آسیا
سینماگران آمریکایی، ایتالیایی و آسیایی هر یک با سه فیلم در بخش اصلی شصت و هشتمین جشنواره فیلم کن حضور دارند: گاس ون سنت که از کارگردانان محبوب جشنواره فیلم کن است با فیلم «دریای درختان» (The Sea of Trees) به کن برمیگردد. درام جنایی «قاتل حرفهای» (Sicario) به کارگردانی دنی ویلنو و «کارول» (Carol) به کارگردانی تاد هینز با «دریای درختان» ون سنت رقابت میکنند.
«آدمکش» (The Assassin) به کارگردانی هو سیائو-سین، «کوهها شاید حرکت کنند» (Mountains May Depart) به کارگردانی جیا ژانکه و «خواهر کوچک ما» (Our Little Sister) ساخته هیروکازو کوره-ادا فیلمساز ژاپنی به نمایندگی از سینمای آسیا در این دوره از کن حضور دارند. پیش از این هیروکازو کوره-ادا در سال ۲۰۱۳ جایزه داوران کن را از آن خود کرده بود.
نانی مورتی با فیلم «مادرم»، ماتیو گارون با فیلم قصه قصهها «(The Tale of Tales) و پائولو سورنتینو با فیلم «جوانی» به نمایندگی از ایتالیا در کن حضور دارند.
سورنتینو پیش از این با فیلم «زیبایی بزرگ» اسکار فیلم خارجیزبان ۲۰۱۴ را به دست آورده است. فیلم «جوانی» تازهترین فیلم این فیلمساز سرشناس سینمای ایتالیایی ششمین فیلمیست که از او در کن به نمایش درمیآید.
نانی مورتی نیز پیش از این در سال ۱۹۹۴ جايزه بهترين کارگردان جشنواره کن را برای فيلم «خاطرات عزيز» به دست آورده و با فيلم «اتاق پسر» در سال ۲۰۰۱ برنده جايزه نخل طلايی شده است.
«ناهید» از سینمای ایران در انتظار «دوربین طلائی»
سابینا عظیما، بازیگر سرشناس تئاتر و سینمای فرانسه ریاست هیأت داوران دوربین طلایی را به عهده دارد. عظیما پیش از این در بسیاری از فیلمهای آلن رنه بازی کرده است.
عباس کیارستمی تنها سینماگر ایرانیست که ریاست هیأت داوران دوربین طلایی را به عهده داشته است.
جایزه دوربین طلایی را ژیل ژاکوب دبیرکل پیشین جشنواره فیلم کن در سال ۱۹۷۸ بنیاد گذاشت. این جایزه به اولین فیلم بلند کارگردانانی که فیلمهایشان در بخشهای مسابقه، خارج از مسابقه، نوعی نگاه، ۱۵ روز کارگردانان و هفته منتقدین پذیرفته شده تعلق میگیرد. در شصت و هشتمین جشنواره فیلم کن در مجموع ۲۶ فیلم اول کارگردانان، از جمله فیلم «ناهید» ساخته آیدا پناهنده، نامزد دریافت جایزه دوربین طلایی هستند.
از فیلمسازان مشهوری که جایزه دوربین طلایی را بهدست آوردهاند میتوان از جیم جارموش، میرا نییر، نوئمی کاوازاکه، استیو مک کوئین، بهمن قبادی و جعفر پناهی یاد کرد.
پیش از این از سینمای ایران جعفر پناهی با فیلم «بادکنک سفید»، «زمانی برای مستی اسبها» ساخته بهمن قبادی و «جمعه» به کارگردانی حسن یکتاپناه به طور مشترک جایزه دوربین طلائی کن را به دست آوردند.
تیزر شصت و هشتمین جشنواره فیلم کن