معصومه ابتکار، معاون امور زنان ریاست جمهوری ایران میگوید در ایران خشونت خانگی و خانوادگی هست، اما در آمارها و شاخصها در مقایسه با آمارهای جهانی وضعیت خیلی وضعیت بد و حاد نیست و حتی از وضعیت متوسط جهانی از لحاظ شیوع خشونتهای خانگی بهتر است. او گفته در ایام کرونا پیامکی برای آگاهی رسانی اورژانس خانگی به شهروندان ارسال شده است.
معصومه ابتکار در گفت وگو با سایت خبرآنلاین گفته در شرایط کرونا گزارشهایی از کشورهای دیگر دریافت شده که اشاره خشونت خانگی داشته اما در حال حاضر در ایران «آمار دقیقی که بتوان از نظر علمی به آن استناد کرد و به طور قطع یقین درباره آن صحبت کرد» وجود ندارد. این در حالی است که بهزاد وحیدنیا، مدیرکل مشاوره و امور روانشناختی سازمان بهزیستی، ۱۲ فروردین ماه از افزایش سه برابری آمار تماسهایاختلافات زوجین در قرنطینه با صدای مشاور یا همان ۱۴۸۰ خبر داده بود.
سازمان بهداشت جهانی هشدار داده است که در دوران قرنطینه کووید ۱۹ احتمال افزایش خشونتهای خانگی بیشتر است. تدروس آدانوم، مدیرکل سازمان بهداشت جهانی تاکید کرده که زنان به همراه فرزندانشان بیشتر در معرض خشونتهای خانگی قرار دارند، زیرا اعضای خانواده در ارتباط بسیار نزدیکی با هم قرار دارند و عواملی مانند استرس مضاعف و فشار اقتصادی بر میزان خشونتها میافزاید.
ابتکار گفته هرچند وضعیت در ایران حاد نیست، با این حال، این معاونت در نتیجه گزارشهایی که از کشورهای دیگر دریافت کرده، به این نتیجه رسیده که شناخت از ۱۲۳- اورژانس اجتماعی در ایران در جامعه کم است و لازم است مردم در جریان فعالیتهای این اورژانس قرار بگیرند.
او گفته:
«ممکن است خانوادهای باشد که هیچ آسیبی در آن به وجود نیامده، چه ایرادی دارد اگر من بدانم چنین خدماتی وجود دارد؟ پیامک که فی نفسه القای خشونت یا القای یک مشکل را در برندارد، بلکه در برابر موضوع پیشگیرانه برخورد میکند و به نظر من انجام چنین کاری بسیار مترقیانه است.»
حمایت رسمی و قانونی از زنان و کودکان خشونتدیده در ایران وجود ندارد. تنها ۲۲ خانه امن در سراسر کشور وجود دارد که با وجود وعدهها تعداد این خانههای امن افزایش نیافته است. لایحه تامین امنیت زنان در ایران هم پس از سالها معطلی از سوی قوه قضائیه، سرانجام طبق نظر این قوه اصلاح و به دولت فرستاده شد اما هنوز خبری از ارسال آن به مجلس برای تصویب نیست.
معاون امور زنان و خانواده ریاست جمهوری ایران گفته به دنبال بحران کرونا در ایران نشستهایی برای بررسی افزایش خشونت خانگی برگزار کرده، نشستی با سازمان بهزیستی و اورژانس اجتماعی کشور داشته و به زودی موافقتنامهای با مضمون حمایت از سازمان بهزیستی کشور امضا خواهد کرد.
بنا بر این گفتوگو، نتیجه نشستهای این معاونت از جمله این بوده که با همکاری آذری جهرمی، وزیر ارتباطات از طریق شبکههای اجتماعی اورژانس اجتماعی و خدمات موجود به تمام مردم ایران معرفی شود؛البته «در جهت تحکیم خانواده و تقویت روابط داخل خانواده» و از طریق ارسال پیامک.
به گفته ابتکار این پیامکها ارسال شده و هدف آن است که قربانیان از طریق اطلاعات آن با اورژانس اجتماعی تماس بگیرند یا سایر افراد با دیدن آن از وقوع خشونت در اطراف خود اطلاعرسانی کنند و خشونتگران هم در کار خود بازنگری کنند.
اغلب موارد خشونت خانگی در ایران گزارش نمیشوند.
ابتکار درباره میزان اثربخشی مداخله اورژانس اجتماعی و محدودیتهای آن گفته: «۱۲۳ میتواند با دستور دادستانی به سرعت حکم ورود به خانهها را دریافت کند. کاری که آنها انجام میدهند این است که راستی آزمایی میکنند که این فرد چه مشکلی دارد و سعی میکنند در ابتدا با راهنمایی و مشاوره مشکل را حل کنند و بررسی میکنند تا ببینند مساله چه قدر حاد است؟ چه قدر بحران است؟ مشاور به تمام این موارد تسلط دارد و آنها را میسنجد و اگر متوجه شود که با مشاوره و گفتوگو حل میشود این کار را انجام میدهند و مشکل را مقطعی حل میکنند و بعد آن را پیگیری میکنند.»
ابتکار گفته در شرایط اورژانسی این اورژانس اجتماعی به دادستان اطلاع میدهد و با حضور رابط قوه قضائیه و نیروی انتظامی در محل اوضاع را پیگیری میکنند. او تاکید کرده که در چنین شرایطی نیز با فرد آسیب دیده صحبت میکنند و سعی میکنند «شرایط را آرام کنند.»
بر این اساس، تنها در شدیدترین شرایط است که با دستور قضایی، فرد مورد خشونت از محیط خارج میشود و به قرنطینه منتقل میشود. طبق گفته ابتکار در قرنطینه و پس از انتقال به خانه امن نیز، اصل بر این است که فرد بتواند به خانواده برگردد.
او در مجموع اورژانس اجتماعی را «حافظ و حامی خانواده» خوانده است.
در همین زمینه: