ایرج ادیب‌زاده – هفته گذشته، برای نخستین‌بار تیم ملی والیبال ایران، با دو پیروزی پی‌درپی برابر تیم ملی ژاپن، به لیگ والیبال جهانی راه یافت. در این دیدار علاوه بر تیم ژاپن یک بازنده دیگر هم داشتیم و آن مسئولان ورزش بودند که از ورود بیش از هزار نفر از بانوان به ورزشگاه ۱۲ هزار نفری آزادی جلوگیری کردند.
ایران برای رسیدن به لیگ جهانی والیبال برای نخستین‌بار در تاریخ خود، تیم ملی مصر را دوبار در قاهره شکست داد و این پیروزی را در ورزشگاه ۱۲ هزار نفری آزادی مقابل تیم ملی ژاپن تکرار کرد، با نتیجه‌ی سه برصفر.
موفقیت‌های تیم ملی والیبال ایران با استقبال بی‌سابقه‌ی تماشاگران روبه‌رو شد. در بازی نخست ایران برابر ژاپن در ورزشگاه آزادی مکانی هم به زنان ورزش دوست اختصاص داده شده بود، اما در بازی دوم که سرنوشت‌ساز بود، از ورود زنان به سالن ۱۲ هزار نفره جلوگیری شد و بیش از یکهزار نفر از زنان پشت درهای بسته ماندند و همین باعث اعتراض گسترده آنان شد.
ممنوع شدن ورود زنان به تالار ۱۲ هزار نفره آزادی در حالی صورت گرفت که در بازی نخست ایران و ژاپن که بیش از یک هزار نفر زن و دختر ایرانی حضور داشتند، هیچ اتفاق ویژه‌ای نیفتاد که منجر به تصمیم‌گیری در مورد ممنوعیت آن‌ها در بازی دوم شود. بازنده بزرگ دستگاه ورزش ایران بود.
شکست ناباورانه تیم ملی فوتبال ایران در برابر تیم لبنان
رویداد مهم دیگر در هفته گذشته، شکست ناباورانه تیم ملی فوتبال ایران در برابر تیم بدون نام و نشان لبنان در دنیای فوتبال بود. بازنده بزرگ‌تر این بازی، تلویزیون جمهوری اسلامی بود که این دیدار مهم جام جهانی را نتوانست به طور زنده پخش کند.
شکست تلخ تیم ملی فوتبال ایران در بیروت برابر لبنان، هم حضور تیم ایران در جام جهانی را با شک و تردید روبه‌رو کرد، هم یک شکست تاریخی را در فوتبال ایران رقم زد.
شکست دیگر ایران در رقابت ایران و لبنان به صدا و سیما یا تلویزیون جمهوری اسلامی مربوط می‌شود که به دلیل آنچه «عدم دریافت تصاویر ارسالی از بازی ایران و لبنان» اعلام شد، این دیدار مهم از رقابت‌های جام جهانی فوتبال را یا تکه تکه نشان داد یا نتوانست آن را زنده پخش کند. نکته جالب این که در حالی این بازی به طور مستقیم از رادیو گزارش می‌شد، گوینده شبکه سوم تلویزیون مرتب اعلام می‌کرد: «نمی‌دانیم بازی ایران و لبنان آغاز شده یا نه.»
برابر هشت هزار تماشاگر در ورزشگاه بیروت، رضاعنتر در دقیقه ۲۸ نخستین گل تاریخ فوتبال لبنان را به دروازه ایران وارد کرد. ایران با این شکست از سه مسابقه، چهارامتیازی باقی ماند. لبنان هم که تا پیش از این بازی یک امتیاز داشت، هم امتیاز ایران شد. ایران روز ۱۶ اکتبر (۲۵ مهرماه ۱۳۹۱) در حساس‌ترین بازی گروه در ورزشگاه آزادی با کره جنوبی روبه‌رو است که با هفت امتیاز پیشتاز این گروه است. قطر هم که چهار امتیازی است همانند ایران در دوحه با ازبکستان روبه‌رو می‌شود. قطر، کره جنوبی را در زمین خود دو بر دو متوقف کرد و حالا دو امتیازی است.
شکست دیگر ایران در رقابت ایران و لبنان به صدا و سیما یا تلویزیون جمهوری اسلامی مربوط می‌شود که به دلیل آنچه «عدم دریافت تصاویر ارسالی از بازی ایران و لبنان» اعلام شد، این دیدار مهم از رقابت‌های جام جهانی فوتبال را یا تکه تکه نشان داد یا نتوانست آن را زنده پخش کند. نکته جالب این که در حالی این بازی به طور مستقیم از رادیو گزارش می‌شد، گوینده شبکه سوم تلویزیون مرتب اعلام می‌کرد: «نمی‌دانیم بازی ایران و لبنان آغاز شده یا نه.»
برای بررسی ابعاد مختلف شکست تاریخی تیم ملی فوتبال ایران در لبنان نظر سه کارشناس و روزنامه‌نگار را در هلند، بیروت و تهران پرسیده‌ایم. فریدون شیبانی، روزنامه‌نگار و کارشناس فوتبال در هلند معتقد است شکست ایران از لبنان واقعیت امروز فوتبال ایران را نشان می‌دهد.
فریدون شیبانی: این نوعی ادامه ناکامی‌های حاکم بر فوتبال ما ازجمله تیم ملی است. من تصور می‌کنم با تمام دردناک بودنش که همه را ناراحت کرد، این یک واقعیت در مورد فوتبال امروز ماست.
آیا هنوز تیم ملی فوتبال ایران برای رفتن به جام جهانی ۲۰۱۴ برزیل شانسی دارد؟
فریدون شیبانی: تصورم این است که با روند امروز و دیروز فوتبال ما به‌هیچ‌وجه شانسی برای جام جهانی ندارد و این مسئله‌ای است که حتی در ایران هم به آن اشاره می‌شود.
ما اگر بخواهیم از روی کاغذ حساب کنیم یا بیاییم مثلاً به گذشته فوتبال‌مان نگاه کنیم، که همیشه بالاتر از تیم‌هایی مثل لبنان و قطر و ازبکستان بودیم، بله. ما الان چهار امتیازی هستیم. قطر و لبنان هم چهار امتیازی هستند و ازبکستان در حالی که توانسته است کره جنوبی را متوقف کند، بدون باخت با دو امتیاز آخر؛ و هرکدام از این تیم‌ها در ادامه مسابقات که آخرین دور رفت است و بعد مسابقه‌های برگشت انجام می‌شود، می‌توانند شانس صعود داشته باشند. به تصور من تیم کره جنوبی را از حالا باید برای هشتمین بار پیاپی در جام جهانی ببینیم، اما در مورد تیم‌های دیگر با اینکه شانس‌ها نزدیک است، تصورم این است که با روند امروز و دیروز فوتبال ما به‌هیچ‌وجه شانسی برای جام جهانی ندارد و این مسئله‌ای است که حتی در ایران هم به آن اشاره می‌شود.
حاشیه‌های این دیدار تیم ملی فوتبال ایران و لبنان هم بسیار زیاد بوده‌اند. از این حاشیه‌ها شما چه برداشتی داشتید؟
می‌بینیم که ما در گذشته حداقل در زمینه ورزشی روابط درست و خوبی داشتیم، ولی الان با توجه به شعارهای سیاسی که می‌گویند جان ایرانی فدای لبنان و فلسطین شود، می‌بینیم کاملاً خلاف این حرکت می‌کنند و شعار می‌دهند: «به جهنم خوش آمدید» و برخورد بدی حتی با روزنامه‌نگارها در ورزشگاه داشتند؛ همینطور شرایطی که برای تمرین تیم ملی بوده مناسب نبوده و خلاصه همه‌اش ما با شکایت روبه‌رو هستیم و شکل مناسبات از حالت عادی‌اش باید حداقل در حد عرف بین‌الملل ورزشی باشد، خارج است. در این مسابقه، به نظرم می‌آمد که ما داریم با سخت‌ترین دشمن خودمان بازی می‌کنیم. این شرایط درستی نیست و درست برخلاف سیاست مملکت‌مان است که ادعایش را می‌کند.
ایلیا جزایری: پیروزی برای لبنانی‌ها ناباورانه بود
ایلیا جزایری روزنامه‌نگار ایرانی ساکن بیروت که خود در ورزشگاه این دیدار را تماشا کرده است، می‌گوید : «این پیروزی برای خود لبنانی‌ها هم ناباورانه بود.»
ایلیا جزایری: این پیروزی لبنانی‌ها را خیلی خوشحال کرد. چه آنهایی که من در ورزشگاه دیدم چه آنهایی که بیرون بودند و از راه رسانه و تلویزیون بازی را دنبال می‌کردند. ما وقتی از ورزشگاه خارج شدیم، دیدیم که لبنانی‌ها خیلی شادی می‌کردند. ماشین‌ها پرچم لبنان را برافراشته بودند و در خیابان‌ها راه می‌رفتند و همچنین مطبوعات به طور گسترده روز پس از مسابقه به این بازی پرداختند.
ایلیا جزایری: این پیروزی برای خود لبنانی‌ها هم ناباورانه بود. اگرچه در سال ۲۰۱۱با کره جنوبی در بیروت مسابقه داده و توانسته بودند این تیم را شکست دهند، اما با توجه به سیر نزولی تیم طی ماه‌های گذشته و شکست در دو بازی قبلی در مقابل کره جنوبی در ۲۰۱۲ و همچنین قطر، آنچنان امیدی نداشتند که بتوانند در این بازی پیروز شوند، با اینکه انگیزه‌اش را داشتند. این بازی برای لبنانی‌ها یک فرصت آخر بود برای راهیابی به جام جهانی. چون یک امتیاز بیشتر نداشتند و در صورت شکست در مقابل ایران دیگر مطمئن بودند از دور رقابت‌ها حذف می‌شوند و به جام جهانی راه پیدا نخواهند کرد. اسمش را هم گذشته بودند «دیدار آخرین فرصت». به‌هرحال توانستند پیروز شوند با نتیجه یک بر صفر بر تیم ایران. این پیروزی لبنانی‌ها را خیلی خوشحال کرد. چه آنهایی که من در ورزشگاه دیدم چه آنهایی که بیرون بودند و از راه رسانه و تلویزیون بازی را دنبال می‌کردند. ما وقتی از ورزشگاه خارج شدیم، دیدیم که لبنانی‌ها خیلی شادی می‌کردند. ماشین‌ها پرچم لبنان را برافراشته بودند و در خیابان‌ها راه می‌رفتند و همچنین مطبوعات به طور گسترده روز پس از مسابقه به این بازی پرداختند.
شما گفتید که در ورزشگاه بودید. جو ورزشگاه در برابر تیم ملی فوتبال ایران چطور بود؟
ورزشگاه به طور کامل پر نشده بود و دو دلیل عمده داشت. یک اینکه معلوم نبود نیروهای امنیتی اجازه ورود به ورزشگاه را به تماشاگرها بدهند. تا لحظه آخر مخالف بودند که مردم در ورزشگاه حاضر شوند. به خاطر اینکه می‌ترسیدند درگیری شود یا اتفاق امنیتی غیر قابل کنترلی بیافتد. چون در بازی‌های قبلی (البته نه بازی‌های ملی، بلکه بازی‌های داخلی) همواره شاهد زدوخورد در ورزشگاه بودیم. مسئله دیگر بازی با ایران بود. شاید توقع داشتند کسی در ورزشگاه از لبنانی‌ها طرفدار ایران باشد و خودش ایجاد تنش کند، اما جو ورزشگاه اینطور نبود و اکثر حاضران لبنانی بودند و طرفدار تیم ملی خودشان. تعداد کمی از ایرانیان هم حاضر بودند. ازجمله سفیر ایران که در جایگاه ویژه در کنار رئیس فدراسیون فوتبال لبنان نشسته بود.
برای اولین بار در طول تاریخ بود که لبنان توانسته تیم ایران را شکست دهد و به‌هرحال تیم لبنان از لحاظ امکانات خیلی پایین‌تر از تیم ایران است و حتی پیشینه‌اش نسبت به تیم‌های هم‌گروه خودش بسیار کمتر است. چیزی که باعث شده بود لبنان ببرد، بیشتر انگیزه‌ای بود که تیم لبنان برای بُرد در این بازی داشت. این بازی را بردند و توانستند چهار امتیازی شوند. یعنی الان با ایران هم‌امتیاز هستند. ایران چهار امتیازی و لبنان هم چهار امتیازی است. بازی بعدی‌شان در دوحه پایتخت قطر خواهد بود. با توجه به اینکه در زمین خودی نیست، بازی بسیار دشواری است. تیم ملی لبنان از لحاظ امکانات و حتی سابقه و تجربه خیلی پایین‌تر از تیم ملی قطر است. اگر بتوانند با انگیزه‌ای که دارند تیم قطر را ببرند، این شانس را دارند که به جام جهانی بروند، ولی فکر می‌کنم اگر از قطر شکست بخورند، دیگر دو بازی بعدی را هم شکست خواهند خورد؛ چون انگیزه آن‌ها به بازی‌ها و تعداد بردها بسته است.
مرتضی شمس: چرا طفره می‌روید؟
مرتضی شمس، روزنامه‌نگار و کارشناس فوتبال عقیده دارد با وجود این شکست تلخ، ایران هنوزهم شانس‌هایی برای رفتن به جام جهانی دارد.
مرتضی شمس: به مرور که پیش برویم و بازی‌ها جلو برود، ازبکستان می‌تواند خودش را به مکان بالاتری برساند و شاید بیشتر از قطر و لبنان ما از سوی ازبک‌ها تهدید شویم.
مرتضی شمس: اینکه ما کشور خودمان را از حالا حذف شده از گروه بدانیم، قدری عجولانه و بی‌انصافی است، ولی با توجه به شرایط پیش رو این افق خیلی تیره است. در حال حاضر، با توجه به اینکه سه دوره از بازی‌ها گذشته، الان کره جنوبی هفت امتیازی است و سه تیم ایران، قطر و لبنان هر سه چهار امتیازی هستند و ازبک‌هایی که من فکر می‌کنم بسیار شایسته‌تر از حتی قطر و لبنان و ایران هستند، فعلاً با دو امتیاز در انتهای جدول هستند. من فکر می‌کنم به مرور که پیش برویم و بازی‌ها جلو برود، ازبکستان می‌تواند خودش را به مکان بالاتری برساند و شاید بیشتر از قطر و لبنان ما از سوی ازبک‌ها تهدید شویم. چون کره را از حالا می‌شود یک تیم صعود کرده تلقی کرد، با توجه به توانی که دارد، ولی از قدرت پنهان ازبک‌ها نباید غافل شویم.
مسئله پخش مستقیم این بازی هم خیلی‌ها را دچار ناراحتی کرد. این مسئله که بازی تکه تکه پخش شد و بخش‌هایی اصلاً پخش نشد، چه بازتابی در میان مردم داشت؟
این نکته در واقع سوهان روح هواداران فوتبال شده بود. ما متأسفانه سال‌هاست که در کشورمان عادت داریم این مسابقات فوتبال را از مجاری غیر قانونی و کانال‌هایی بگیریم که خودمان بابت خریداری امتیاز آن پولی را پرداخت نکرده‌ایم و مسلماً وقتی این اتفاق‌ها می‌افتد، طبیعی است باید منتظر حوادث این چنینی هم باشیم. جاهایی لازم است که برای پخش مسابقه‌های فوتبال هزینه کنند و من نمی‌دانم چرا طفره می‌روند. ولی در خیلی از موارد در مسابقه‌های بسیار کم ارزش‌تر از این، ما می‌بینیم که به طور مستقیم تلویزیون دولتی ایران این برنامه‌ها را پوشش می‌دهد. در عین حال بازی بد ایران، پخش قطع لحظه‌ای مسابقه فوتبال همه دست به دست هم داده و موجی از نارضایتی و عصبانیت را برای هواداران فوتبال به‌وجود آورده بود.
