نخستین بخش از طلب دولت ایران از عراق به حساب بانک مرکزی واریز شد. چهار میلیارد دلار از ۱۲ میلیارد دلار صادرات ایران به عراق مربوط به صادرات برق و گاز است.
روز گذشته حسن روحانی، رئیس جمهوری اسلامی در رأس یک هیأت عالیرتبه سیاسی و اقتصادی برای دیداری رسمی وارد عراق شد. روحانی در نشست خبری متشرک با برهم صالحی، همتای عراقی خود از عراق به عنوان یک کشور مهم عربی و اسلامی در منطقه یاد کرد که «می‌تواند نقش بسیار مهمی در امنیت خاورمیانه و ایجاد روابط نزدیک‌تر میان کشورهای منطقه» ایفا کند. عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی ایران که در این سفر روحانی را همراهی می‌کند با علی العلاق، رئیس بانک مرکزی عراق دیدار و گفت‌وگو کرد.
دو طرف در مورد «تسهیل امور بانکی صادرکنندگان کالا و خدمات ایرانی»، «فعالیت شعبه‌های بانک‌های ایرانی در عراق»، «ایجاد روابط کارگزاری بانک‌های ایرانی با بانک‌های عراقی» و همچنین «ضرورت پذیرش ضمانت نامه‌های دیناری به جای ضمانت‌نامه دلاری برای فعالیت پیمانکاران ایرانی» بحث و گفت و گو کردند. این گفت‌وگوها در چارچوب کانالی مالی ویژه تجارت ایران و عراق مطرح شد. علاوه بر این نخستین بخش از طلب دولت ایران از عراق هم به حساب بانک مرکزی واریز شد. چهار میلیارد دلار از ۱۲ میلیارد دلار صادرات ایران به عراق مربوط به صادرات برق و گاز است.
بیژن نامدار زنگنه، وزیر نفت جمهوری اسلامی سه‌شنبه ۱۶ بهمن در یک نشست خبری پربازتاب با اشاره به اینکه ایران هر ماه بیش از ۲۰۰ میلیون دلار گاز به عراق صادر می‌کند، گفته بود دولت عراق از پرداخت پول گاز به ایران خودداری می‌کند و ایران ۲ میلیارد دلار هم بابت صادرات گاز و برق از این کشور طلب دارد.
وزیر نفت با تأکید بر آنکه «مشکل آمریکاست» در ادامه سخنانش گفته بود «عراق مخالف صادرات نفت از بصره، سوآپ نفت از کرکوک یا حتی انجام مطالعات است.»
در همان زمان همتی به عراق سفر کرد. در پایان این دیدار قرار شد بدهی‌های ناشی از صادرات گاز و برق به عراق بر اساس دستور پرداخت بانک مرکزی ایران پرداخت یا منتقل شود و درآمدهای صادرات آتی نیز در همین چارچوب مورد استفاده قرار گیرد.
عراق روزانه هزار و ۳۰۰ مگاوات برق و ۲۸ میلیون متر مکعب گاز که آن هم برای تولید برق به مصرف می‌رسد از ایران وارد می‌کند. بعد از خروج آمریکا از برجام، ایالات متحده برای قطع وابستگی عراق به برق و گاز ایران به این کشور ۴۵ روز مهلت داد. این مهلت به مدت سه ماه دیگر تمدید شد. مقامات عراقی اعلام کرده‌اند که نمی‌توانند در مدت کوتاهی به واردات گاز از ایران خاتمه دهند اما در درازمدت تلاش می‌کنند کشورهای دیگری همچون ترکیه، اردن، کویت و عربستان سعودی را جایگزین ایران در واردات برق و انرژی کنند. مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا در دیدار و گفت‌وگو با مقامات بلندپایه عراقی اعلام کرده بود که کاخ سفید خواهان رویکرد سختگیرانه‌تر عراق نسبت به جمهوری اسلامی ایران است. وزیر خارجه ایران اما از عراقی‌ها خواسته بود روزی «اسب بازنده شرط‌بندی نکنند.»
برایان هوک، نماینده ویژه وزارت خارجه آمریکا در امور ایران در گفت‌وگو با شبکه عرب‌زبان «الحره» وابسته به دولت آمریکا در واکنش به سفر روحانی به بغداد گفت:
«فکر می‌کنم هدف نهایی ایران این است که عراق را به یک استان ایران تبدیل کند. اگر بحث امنیت، حاکمیت و ثبات عراق مطرح است، ایران پاسخ آن نیست.»
بیشتر بخوانید: