روحانی با «سر سرباز هخامنشی» بازگشت

حسن روحانی، رئیس جمهوری اسلامی سفر خود به نیویورک را به پایان رساند. او در بدو ورود به تهران نه تنها از «انزوای آمریکا» در مجمع عمومی سازمان ملل و در شورای امنیت خبر داد، بلکه اعلام کرد که سر سرباز هخامنشی را با «یک کار حقوقی قوی» پس گرفته و به ایران بازگردانده. اسفندیار رحیم مشایی، رئیس سازمان میراث فرهنگی در دولت احمدی‌نژاد گفته بود که پس گرفتن این اثر باستانی میسر نیست، حتی با عملیات «پارتیزانی – فرهنگی». نمادی از دیپلماسی موفق دولت کنونی و دیپلماسی ناموفق دولت احمدی‌نژاد؟

حسن روحانی، رئیس جمهوری اسلامی صبح پنجشنبه ۵ مهر در فرودگاه مهرآباد بعد از بازگشت از ایالات متحده آمریکا «ره آورد» سفر خود به نیویورک را به این شکل معرفی کرده:

«اثر تاریخی ایران را که مربوط به ۲۵۰۰ سال پیش می‌شود و در آمریکا بود، با یک کار حقوقی قوی توانستیم پس بگیریم و همراه خودمان به کشور برگرداندیم.»

دادگاه عالی نیویورک در مرداد سال جاری حکم داده بود نقش‌برجسته‌ای که حدود ٩٠ سال پیش از ایران خارج شده و اخیراً در آمریکا به حراج گذاشته شده بود، باید به ایران تحویل داده شود. بازپرسان دفتر دادستان منهتن نقش‌برجسته سرباز هخامنشی را در نمایشگاهی که موسسه «پارک اونیو آرموری» قصد برگزاری آن را داشت ضبط کرده بودند. قرار بود این اثر باستانی به قیمت یک میلیون و ۲۰۰ هزار دلار به حراج گذاشته شود.

اسفندیار رحیم‌مشایی، رییس اسبق سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی که به شش سال و نیم حبس محکوم شده و فعلا دوران حبس خود را می‌گذراند، اردیبهشت ۹۲ گفته بود که سر سرباز هخامنشی در تملک یک زن میانسال  فرانسوی بوده و هیچ راه قانونی هم برای پس گرفتن این اثر وجود نداشته و به همین سبب او و همکارانش در سازمان میراث فرهنگی در سفر به پاریس «به روش‌های دیپلماتیک پارتیزانی-فرهنگی» متوسل شدند که مانع از عرضه سر سرباز هخامنشی در حراجی کریستی لندن شوند. با این‌حال این اثر به قیمت ۵۸۰ هزار و ۵۰۰ پوند معادل یک میلیون و ۲۰۰ هزار دلار به فروش رسید.

محققان گفته‌اند این اثر دوره هخامنشی که در سال ۱۹۳۶ به طور غیرقانونی از ایران خارج شده است، در سال ۲۰۱۱ از موزه هنرهای زیبا شهر مونترال در کانادا دزدیده شد. روپرت واس، تاجر شناخته شده آثار عتیقه، و شریکش سم فاگ گفته بودند که این اثر باستانی را به طور قانونی از شرکت بیمه موزه مونترال خریداری کردند، اما پس از آن که تحقیقات و تاریخچه این اثر تاریخی نشان داد که دزدیده شده، آنها حکم دادگاه را پذیرفتند.

محمدحسن طالبیان، معاون میراث فرهنگی در گفت‌وگو با رسانه‌های داخلی گفته است سر سرباز هخامنشی به تخت جمشید برمی‌گرددد تا بعد از مرمت مخصوص این اثر توسط مرمتگران، در ایوان جنوبی کاخ شورا در جای قبلی خود نصب شود.

در سال ۹۲ دولت آمریکا در اقدامی «نمادین» و برای نمایش حسن نیت خود «شیر دال» اثری باستانی متعلق به ایران را به هیأت حسن روحانی در نیویورک تحویل داده بود.​ حمید بقایی که او هم مدتی ریاست سازمان میراث فرهنگی در دولت احمدی‌نژاد را به عهده داشت، گفته بود «شیر دال»ی که آمریکا به ایران داده تقلبی است. دو سال بعد از آن تاریخ بود که توافق هسته‌ای به امضاء رسید. حسن روحانی در سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل گفته بود راهی جز گفت‌وگو وجود ندارد. او روز گذشته در نشست خبری خود در نیویورک هم یک بار دیگر اعلام کرد که ایران خواهان گفت‌وگو با آمریکاست، چنانکه وزیر خارجه ایران، جواد ظریف، با وزیر خارجه پیشین آمریکا، رکس تیلرسون، در نیویورک گفت‌وگو کرده است.

---

بیشتر بخوانید:

آمریکا یک شی تاریخی را به ایران پس داد

تحقیر ترامپ، و رنجی که ما می‌بریم