اکونومیست در گزارشی نوشت عربستان سعودی در تمام جبهههای دیپلماتیک در حال عقبنشینی است و سیاست خارجی این کشور هرچه بیشتر با بحران رویارو شدهاست. همزمان دعوا بر سر عربستان در لندن نیز ادامه دارد.
بنابر گزارش مجله اقتصادی «اکونومیست» که شنبه ۱۰ دسامبر منتشر شد، پادشاهی سعودی پس از یکسال رفتار جسورانه وادار به عقبنشینی از بسیاری مواضع سیاست خارجی خود شدهاست.
این گزارش که با زیرعنوان «بیرونراندهشده بهدست ایران» منتشر شد، به شکستهای متعدد عربستان سعودی در سیاست خارجی آن اشاره میکند.
اکونومیست همچنین اشاره میکند که عربستان سعودی با پذیرش بیشترین کاهش تولید نفت، در واقع در برابر فشارهای ایران (و روسیه) عقبنشینی کردهاست.
اکونومیست سفر ملک سلمان، پادشاه عربستان به کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس را نیز سفری کمسابقه میخواند که دلیل آن، تلاش عربستان برای حفظ نفوذ خود در منطقه و اطمیناندادن به متحدان منطقهای خود در شرایطی است که جنگهای داخلی در یمن، سوریه و عراق همگی نشان از ناکامی عربستان در رسیدن به اهداف خود دارند.
دعوا بر سر عربستان در لندن
همزمان روزنامه بریتانیایی «گاردین» گزارش داد که بوریس جانسون، وزیر امور خارجه بریتانیا به دوستان خود گفته که بابت اظهاراتش راجع به عربستان عذرخواهی نخواهد کرد. او همچنین به منتقدان خود در حزب متبوعش، حزب محافظهکار بریتانیا تاخت.
هفته گذشته ویدئویی از یک نشست در شهر رم ایتالیا منتشر شد که جانسون در آن عربستان و ایران را به دلیل بهراهانداختن جنگهای نیابتی در خاورمیانه به باد انتقاد گرفتهبود. او با این کار عرف رایج بریتانیا در عدم انتقاد از عربستان به عنوان یکی از متحدان کلیدی در خاورمیانه را زیر پا گذاشت و پنجشنبه ۸ دسامبر، دفتر ترزا می، نخستوزیری بریتانیا نظرات او را نظرات شخصی خواند و خود ترزا می از او انتقاد کرد.
بوریس جانسون هماکنون در سفری به کشورهای حوزه خلیج سفر کردهاست تا بر اهمیت پیوندهای اقتصادی و استراتژیک بین بریتانیا و این کشورها تآکید کند. پیشتر سخنگوی ترزا می در پاسخ به این سوال که آیا بوریس جانسون عذرخواهی خواهد کرد یا نه، گفته بود: «او در سفر خود فرصت این کار را در مذاکراتش خواهد داشت.» دوستان جانسون اما گفتهاند که او ابداً قصد عذرخواهی ندارد.
حمایت رقیبان از جانسون در لندن
در همین حال، جرمی کوربین، رئیس حزب کارگر و رهبر اپوزیسیون در سخنرانی شنبه ۱۰ دسامبر خود در لندن از جانسون حمایت کرد. او گفت که جانسون باید از طرح حزب کارگر برای تحریم فروش سلاح به عربستان سعودی حمایت کند.
کوربین همچنین گفت که «سابقه تاریک» بحرین و دولت ریاض در حقوق بشر برای همه شناختهشده است.
روث داویدسون، رهبر محافظهکاران اسکاتلند نیز از جانسون دفاع کرد و گفت که اگرچه نسبت به مشکلات انتقاد از یک متحد در فضای عمومی آگاه است، اما حق را به وزیر امور خارجه بریتانیا میدهد.
ترامپ و شرکتهای مرتبط با عربستان
خبرگزاری «آسوشیتدپرس» نیز گزارش داد که دونالد ترامپ، رئیسجمهوری منتخب آمریکا در اولین روزهای پس از انتخابات شرکتهای خود را که با عربستان رابطه داشتند، بسته است. آسوشیتدپرس تعداد این شرکتها را چهار عدد ذکر کردهاست که در نام تمام آنها «جده»، یکی از شهرهای مهم عربستان حاضر بودهاست.
آلن گارتن، مشاور عمومی سازمان ترامپ هرگونه ارتباط تجاری با عربستان را تکذیب کرد. اما ایوانکا ترامپ، دختر ترامپ و رئیس کنونی سازمان ترامپ سال گذشته عربستان را به عنوان یکی از مناطق بالقوه مورد نظر خود برای ساختوساز دانسته بود. از آن زمان سازمان ترامپ هشت شرکت برای رابطه با عربستان ثبت کردهبود.
شایعاتی مبنی بر کنارهگیری عادل الجبیر
همزمان خبرگزاری کار ایران (ایلنا) به نقل از رسانههای عربستان سعودی نوشت که عادل الجبیر، وزیر امور خارجه عربستان احتمالاً به زودی کنار گذاشته خواهد شد.
بر اساس این گزارش، روزنامه سعودی «الوطن» در صفحه فیسبوک خود اعلام کردهبود که «محمد بن نایف»، ولیعهد عربستان در نامهای غیررسمی به «سلمان بن عبدالعزیز» خواستار برکناری وزیر امور خارجه شدهاست.
دلیل این درخواست ناکامی عادل الجبیر در مدیریت سیاست خارجی عربستان بهخصوص در منطقه عنوان شده.
بنابراین احتمال میرود که ملک سلمان، پادشاه عربستان پس از پایان سفر خود به کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس، دستور برکناری الجبیر را صادر کند.
من طرفدر منافع ملی کشورم ایران هستم/ و به هیچ وجه این کامنت ها طرفداری از نظام های حاکم ایران یا عربستان سعودی نیست. اما بر اساس مطالعه و بررسی هایم، به دیده شک با این شبه اگهی تبلیغاتی می نگرم!
آیا وافعا عربستان، در حال شکست و عقب نشینی است؟
من چند نمونه را میاورم، خود قضاوت کنید:
عراق: این کشور از مان بعثی از نیم قرن پیش، همیشه رقیب عربستان بوده، انسجام حکومتی بعثی، عراق رقیب قدرتمند عربستان کرده بود، حمله به کویت و رویایی اوج دشمنی دو کشور بود! تا سقوط صدام همچنان این رقابت بود، بعد هم عراق عملا تجزیه شده و ضعیف و عملا در بخش های سنی و کُردی عراق نفوذ دارد عربستان!
حمایت ایران از دولت عمده شیعی عراق، هزینه سنگینی برای ملت ایران دربرداشته و عملا موضوع غرامت جنگی منتفی کرده و حتی عراق دارد همچو گاو شبرده مفت از ایران استفاده می کند!
سوریه: این کشور بالغ نیم قرن رقیب و حتی دشمن عربستان بود، اکنون ضعیف و ویران و تجزیه شده! اصلا نمی دانم روی چه حسابی می گویند عربستان عقب نشینی کرده و ایران پیشروی! ایران الان در کمتر از نصف سوریه نفوذ دارد و مثل داستان عراق کلی هزینه بردار شده برای ملت ایران!
یمن: این کشور بعد اتحاد دو یمن، عملا تحت سیطره شیعیان زیدی بود و سنی ها تضعیف شدند! اکنون دو سوم یمن خارج کنترل شیعیان زیدی است. اکنون عربستان کافی است تجزیه یمن را قبول کند تا دو سوم یمن و از جمله تنگه باب المندب به طور کامل در اختیار خود و متحدان غربی داشته باشد. یمن آسیب جدی از ناحیه اختلاف مذهبی خورده و انسجام ملی ندارد و تجزیه عملا اتفاق افتاده. اتحاد دو یمن بیهوده بود و به زیان هر دو بخش تمام شده!
افغانستان: از اواخر دهه 1970 این کشور از تحت نفوذ سنی ها خارج شد ولی اکنون سنی ها متمایل به عربستان کنترل این کشور دارند / کمونیست ها شکست خوردند و یک حکومت اسلام گرای عمدتا سنی در این کشور حاکم شده! و اینکه افغنستان روابط حسنه سعی میکند با ایران داشته باشد از ملزومات همسایگی است.
عنوان / 11 December 2016
در همه موارد عربستان پیشرفت اشته است. منتها بستگی دارد آیا نظام عربستان واقع بیین است و یا می خواهد منافع حداکثری داشته باشد. اکنون اگر عربستان مثل قضیه نفت، بهم بگردد، وقت چیدن محصولش است. عربستان دست کم 30% از نظر نفوذ و قدرت سیاسی در این چند سال پیشرفت داشته است.
بنظرم نظام عربستان داری انسجام و خردگرایی بهتری نسبت به نظام ایران است. عرستانی ها واقع بینانه و چالاک تر هستند و کمتر اسیر ایدئلوژی. اگر بخردانه عمل کنند برنده اصلی خاورمیانه هستند و شواهد حاکی است انها بر توهم و خیال پردازی ایدئولوژیک مهار خواهند زد و موفق تراز نظام ایران خواهد بود که همچنان اسیر توهمات و ایدئلوژی پر اشتباه است!
عربستان کافی است شرایط فعلی حفظ کند، چهار قیب سیاسی-ایدئلوژیکش را ویران یا ورشکسته شده (ایران، عراق، سوریه، یمن).
در بازار نفت، با 4 درصد تولید، 6 درصد سودش افزایش یافته (چه از این بهتر کار کمتر و سود بیشتر!).
عنوان / 11 December 2016
جناب عنوان. حالا گور پدر این و آن ، اما خودمانیم، شما هم خوب تحت عنوان حامی منافع کشورت، آشکارا از پیروزی های پادشاهی خردمند سعودی شادمانی می کنی. با اینکه شادی ی شما بی تردید مشمول حقوق بشری ی شما می شود، خرد شما اما،مثل اینکه از واقعیت ها تصویرهایی خلاف واقع تقدیم حضورتان می کند.
جلال / 11 December 2016