فرهنگ شریف، تارنواز شیرین‌کار ایرانی درگذشت

فرهنگ شریف، یکی از برجسته‌ترین تارنوازان ایران که از بیماری ریوی رنج می‌برد، صبح چهارشنبه ۱۷ شهریورماه در سن ۸۵ سالگی در تهران درگذشت.

فرهنگ شریف مدت‌ها در بیمارستان‌های عرفان و شهدای تجریش تهران به علت بیماری ریوی بستری بود. منصوره رضایی، همسر این تارنواز برجسته خبر درگذشت او را تأیید کرد.

فرهنگ شریف به شیرین‌نوازی تار شهرت دارد. محمود خوشنام، کارشناس موسیقی درباره این شیوه می‌گوید:

« از سرآغاز تاریخ مدون موسیقی سنتی ایران، یعنی از زمان خاندان هنر به این‌سو، در مجموع می‌توان به دو سبک شاخص در تارنوازی اشاره کرد. سبک مقتدر و با صلابت و سبک نرمش و ملایمت. شاید بتوان آقا حسین‌قلی فرزند علی ‌اکبر خان فراهانی را مبتکر شیوه‌ اول و برادر بزرگ‌تر او میرزا عبداله را نماینده‌ شیوه‌ دوم به‌شمار آورد. گرچه شمار زیادی از نوازندگان، شیوه‌ی باصلابت را بیشتر می‌پسندند و آن را باعث ایجاد هیجان در نواخته‌های خود می‌دانند، ولی باید شیوه‌ دوم را منطقاً سازگارتر با جوهر موسیقی سنتی دانست که نرمش و ملایمت در ذات آن نهفته است. آنچه که شیرین‌نوازی نامیده‌اند نیز در واقع از اتکای نوازنده به همین ملایمت به دست می‌آید.»

فرهنگ شریف: تارنواز شیرین‌کار

فرهنگ شریف در سال ۱۳۱۲ در آمل زاده شد، اما از دوسالگی در تهران زندگی می‌کرد. پدرش دستی در تار داشته و هنگامی که تار می‌نواخته توجه و علاقه‌ فرزند را به سوی خود می‌کشیده است.

پدر که به استعداد و علاقه‌ی فرزند پی برده، او را نزد علی‌اکبرخان شهنازی به شاگردی نشانیده. فرهنگ مدتی نزد شهنازی و سپس مدتی دیگر را نزد برادر او عبدالحسین شهنازی که با پدرش نیز آشنایی داشت، ردیف موسیقی سنتی را آموخته است. در میان دو شیوه‌ی علی‌اکبرخان و عبدالحسین خان گرایش به دومی داشت که شیرین‌تر می‌نواخت و هنگامی که خود ورزیده شد، این شیوه را چنان گسترش داد که شور و حالی دیگرگونه برای تارنوازی فراهم آورد.

فرهنگ شریف در سال سوم دبیرستان تحصیل می‌کرد که پایش به رادیو ایران باز شد و نخستین تک‌نوازی رسمی خود را عرضه کرد. این‌کار تا سال‌های پایانی حکومت پهلوی دوم ادامه داشت. فرهنگ علاوه بر این، آواز خوانندگان برجسته‌ زمانه را همراهی کرده و در ارکستر‌های بزرگ رادیو عضویت داشته است.

«گل‌های جاویدان» که برپا شد، فرهنگ شریف یکی از نوازندگان معتبر آن به‌شمار می‌رفت. او در میان خوانندگان بیش از همه با محمودی خوانساری و اکبر گلپایگانی کار کرده و آهنگ‌هایی از او را گلپایگانی نیز خوانده است که «گل گریه» معروف‌ترین آنهاست.

تار فرهنگ شریف با شیرین‌کاری‌هایی ویژه سبب گرایش مخاطبان بیشتری به موسیقی سنتی شده است. تار او از نظر ملایمت به سه‌تار نزدیک می‌شود و نیروی اندیشه‌برانگیز آن بسیار چشمگیر است.