مردم سوییس امروز در رفراندومی شرکت کرده‌اند که بر اساس آن پرداخت دستمزد پایه برای همه افراد ساکن در کشور تضمین می‌شود. همزمان درباره این موضوع بحث‌هایی در جریان است.
گرچه نظرسنجی‌‌ها نشان داده که احتمال رای آوردن این طرح در رفراندوم پایین است، اقبال عمومی به این موضوع حتی فراتر از مرزهای سوییس رفته و قابل توجه گزارش شده است.
موافقان این طرح می‌گویند که درآمدی ما بین ۲۵۰۰ فرانک سوییس معادل ۲ هزار و ۵۶۳ دلار برای هر فرد بزرگسال و ۶۲۵ فرانک برای افراد زیر ۱۸ سال، کرامت انسانی و خدمات عمومی را بالا خواهد برد.
مخالفان از جمله دولت سوییس می‌گویند این طرح هزینه زیادی را به دولت تحمیل خواهد کرد و باعث تضعیف اقتصاد خواهد شد.
طراحان این رفراندوم با طراحی پوستری بزرگتر از زمین فوتبال این پرسش را مطرح کرده‌اند: «اگر درآمدتان تضمین شده بود چه می‌کردید؟»
این پوستر در ژنو و برلین هم به نمایش درآمده و از طریق یک ویدئو در نیویورک هم نشان داده شده است.
آنها همچنین اسکناس‌های ۱۰ فرانکی را بین عابران پخش کرده‌اند.
شی واگنر، از حامیان این طرح گفته که دستمزد پایه به معنای پول دادن «بابت انجام ندادن هیچ کاری» نیست: «۵۰ درصد از خدمات در سوییس بی‌مزد انجام می‌شود. نگه‌داری از کودکان و والدین و کار منزل از این جمله است. با پرداخت دستمزد پایه به این خدمات توجه بیشتری خواهد شد.»
مدافعان می‌گویند که کشورهای توسعه یافته بیش از نیازشان تولید می‌کنند و باید در توزیع ثروت بازنگری کنند.
در عین حال مخالفان نگرانند که با اجرای این طرح خیل مهاجران به این کشور سرازیر شود.
ناتالی فونتانه، عضو حزب لیبرال رادیکال سوئیس که با طرح درآمد پایه مخالف است می‌گوید: «به جای آنکه مردمی را که می‌توانند کار کنند تشویق به کار کردن و استقلال مالی کنیم، آنها را تشویق به بی‌کاری می‌کنیم. این خلاف ارزش‌ها و انسجام اجتماعی ماست.»
سوییس با سیستم دموکراسی مستقیم، اولین کشوری است که درباره درآمد پایه بدون قید و شرط برای عموم رفراندوم برگزار کرده است.
در کشورهایی مثل فنلاند این سیستم در حال اجراست.
پی‌نوشت:
اکثریت رأی دهندگان با طرح پرداخت ماهانه ۲۵۰۰ فرانک به شهروندان مخالفت کردند.
از هر ۵ رأی دهنده، ۴ نفر با طرح مخالف بودند.