دوشنبه، پنجم آبان ماه خبر رسید که ۲۵۰ دانش‌آموز زاهدانی به دلیل مسمویت در بیمارستان بستری شده‌اند. ابتدا علت مسمویت آن‌ها مشخص نبود و حتی گفته می‌شد که آلودگی شیمیایی در اثر بشکه‌های نفت در منطقه‌ای به مساحت ۴۰ هزار هکتار باعث مسمومیت دانش‌آموزان شده است، اما اکنون روابط عمومی دانشکده پزشکی زاهدان علت مسمومیت ۲۵۰ دانش‌آموز زاهدانی را به طور رسمی اعلام کرده است: آلودگی روغن‌های خوراکی به مواد دی‌سولفیدی.

مسمومیت دانش‌آموزان زاهدانی در اثر آلودگی روغن خوراکی به روغن موتور
مسمومیت دانش‌آموزان زاهدانی در اثر آلودگی روغن خوراکی به روغن موتور

دی‌متیل دی‌سولفید که در پالایشگاه‌های چین برای صادرات به سایر کشورها به طور انبوه تولید می‌شود، هم در برخی روغن‌های خوراکی به کار می‌رود و هم در روغن موتور. شکل خالص و کاملا تصفیه‌شده آن در روغن‌های خوراکی، شکل نازل آن در روغن موتور. در صنایع غذایی از برخی ترکیبات دی‌سولفید مانند «دیالیل دی‌سولفید» به عنوان معطرکننده مواد غذایی هم استفاده می‌شود.

محمود رضا میری، رئیس دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی زاهدان صبح امروز، ۸ آبان‌ماه به خبرگزاری فارس گفته است: «بر اساس نتایجی که توسط آزمایشگاه‌های معتبر کشوری انجام شده ‌ماده آلوده‌کننده ترکیبی از مواد شیمایی است که عموما تحت عنوان “روغن‌های دی سولفیدی” از آن‌ها یاد می‌شود.»

بشکه‌های حاوی دی‌متیل دی‌سولفید ساخت چین
بشکه‌های حاوی دی‌متیل دی‌سولفید ساخت چین

به گفته رئیس دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی زاهدان، «این ترکیبات با وجود بوی بد و زننده‌ای که دارند مسمومیت متوسط تا پایینی ایجاد می‌کنند.»

پیش از این، هنگامی که ۵ آبان ماه، ۲۵۰ دانش‌آموز زاهدانی به دلیل مسمومیت در بیمارستان بستری شدند، محمودرضا میری بنجار، رییس دانشگاه پزشکی زاهدان به خبرگزاری مهر گفته بود بشکه‌های آلوده به نفت و گازوئیل را شست‌وشو داده بودند و به همین دلیل گاز دی‌سولفید در فضا پراکنده شده و دانش‌آموزان را مسموم کرده بود.

کانون آلودگی در یک مدرسه دخترانه قرار داشت. با وجود آنکه گروهی از کارشناسان بهداشت به این مدرسه دخترانه اعزام شده بودند تا دلیل مسمومیت ۲۵۰ دانش‌آموز دختر را بررسی کند، هنوز معلوم نشده که چگونه در یک مدرسه دخترانه، دانش‌آموزان در اثر روغن خوراکی آلوده به طور گروهی مسموم شده‌اند. مسئولان هنوز منشأ روغن‌های خوراکی آلوده، تاریخ ساخت و تولید آن‌ها و شرکت تولیدکننده را اعلام نکرده‌اند.

روابط عمومی دانشکده پزشکی زاهدان اعلام کرده که مسمومیت دختران دانش آموز خفیف بوده و آن‌ها از درمان کافی برخوردار شدند و اکنون فقط ۱۵ دانش‌آموز، سه روز پس از حادثه مسمومیت تحت درمان قرار دارند.

مسمومیت با ترکیبات دی‌سولفید منجر به تهوع و استفراغ می‌شود. ممکن است هنگام استفراغ، ترکیباب دی‌سولفید به ریه راه پیدا کنند و التهاب بافت ریه را سبب شوند. همچنین ممکن است در برخی موارد حاد، کلیه بیمار نیز درگیر شود.

رئیس دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی زاهدان به خبرگزاری فارس گفته است: «با شناسایی قطعی مواد آلوده‌کننده به این نتیجه رسیده‌ایم اقداماتی که در بیمارستان‌ها برای بیماران ارایه شده کافی بوده و اکنون می‌توانیم با شواهد علمی اعلام کنیم که نگرانی جدی بابت عوارض طولانی مدت مسمومیت در شهروندان عزیز وجود ندارد.»

دانش‌آموزان زاهدانی از علائم تنگی نفس و استفراغ رنج می‌بردند. دی‌سولفیدها حاوی گوگرد هستند و گوگرد باعث التهاب ریوی و تنگی نفس می‌شود. احتمال پیامدهای درازمدت برای شخص مسموم اندک است.