هنرمندان زینتی سر سفره آقای رییس‌جمهور

شامگاه سوم مردادماه حسن روحانی، رییس جمهور ایران با گروهی از هنرمندان دیدار کرد. عکس‌های این دیدار مهم‌تر از آنچه بود که هنرمندان و رییس جمهور به یکدیگر گفتند. نام‌آورترین هنرمندانی که به دیدار رییس جمهوری شتافتند و بر سر سفره او نشستند عبارت بودند از: لوریس چکناواریان، مسعود کیمیایی، مهتاب کرامتی، پانته‌آ بهرام، کمال تبریزی،‌ احمدرضا درویش، کیومرث پوراحمد، عبدالحسین مختاباد، علی نصیریان،‌‌ پوران درخشنده، شهاب حسینی، اسدالله امرایی،‌ بهروز افخمی و ساره بیات. بیشترین این اشخاص در عرصه سینما فعالیت می‌کنند. سینما هم یعنی تصویر، و تصویر هم دست‌کم در این دیدار به کار تبلیغات می‌آید.

علیرضا قزوه، فاضل نظری، علی داوودی، ناصر فیض، جواد محقق، سعید بیابانکی، اسماعیل امینی و محمدعلی بهمنی هم در این ضیافت حضور داشتند. این‌ها شاعران مورد وثوق و تأیید بیت رهبری‌اند.

ممکن است این هنرمندان و شاعران از قریحه سرشاری برخوردار باشند. ممکن است بتوانند آثار درخشانی در عرصه سینما و موسیقی و هنرهای تجسمی فراهم آورند. ممکن است بتوانند آثار مهمی را از ادبیات معاصر غرب به فارسی ترجمه کنند. اما در عمل، در سایه دولت حسن روحانی نه فیلم درخشانی به نمایش درآمده، نه مجموعه شعر قابل تأملی منتشر شده و نه مترجمی توانسته در این مدت، به رغم همه وعده‌ها حتی یک صفحه داستان بی‌سانسور از چاپ درآورد. پس می‌پرسیم هدف از این دیدار چه بوده است؟

شش هنرمند در دیدار با رییس جمهوری ایران سخن گفته‌اند. تهمینه میلانی، از سینماگران نام‌آشنای ما از کمبود سالن‌های سینما سخن در میان آورده است. فرهاد آئیش از کمبود بودجه تئاتر سخن گفته و حمید رضا نوربخش، مدیر عامل خانه موسیقی هم گلایه کرده که چرا صدای محمد رضا شجریان از مجاری رسمی شنیده نمی‌شود. فاضل نظری به نمایندگی از سوی شاعران و نویسندگان (کدام شاعران و کدام نویسندگان؟) درباره «معماری هویت» سخن گفته و ادعا کرده که شعر فارسی آخرین سنگری است که هنوز به تصرف غرب درنیامده. حبیب صادقی، عضو پیوسته فرهنگستان هنر به نمایندگی از سوی هنرمندان تجسمی از ضرورت حمایت دولت از هنرمندان سخن گفته و همچنین مصطفی رستگاری که به عنوان فیلمنامه‌نویس معرفی شده از پیچیدگی قوانین گلایه کرده است.

غلبه تصویر بر محتوا در ضیافت رییس جمهوری ایران این پرسش را پیش می‌آورد که هنرمند زینتی به چه کار می‌آید؟ مثل این است که به معماران اجازه ندهند خانه‌هایی مطابق سلیقه و ذوق هنری‌شان بسازند. خانه‌ها بی‌سقف و بی‌در و پیکر از کار درآید و حتی یک نفر نتواند در آنجا سرپناهی بیابد و سپس گروهی دستچین شده از معماران را به ضیافت شام بر سر سفره رییس جمهور فرابخوانند.

حسن روحانی، رییس جمهوری ایران در این میان، در سخنرانی‌اش در دیدار با این هنرمندان دستچین‌شده به جنگ غزه اشاره کرده و گفته «اگر می‌خواهیم به آرزوهای تمام مسلمانان و مردمانی که در منطقه زندگی می‌کنند برسیم، همه باید با هم متحد شویم.» او همچنین از هنرمندان خواسته مردم ایران را به عنوان ملتی فرهنگ‌دوست به جهانیان بشناسانند با این قصد که «آن گرد و غبار ناروایی را که بر چهره مردم ایران در سال‌های گذشته به دست ناپاکان پاشیدند و ملتی را که همواره ضد خشونت و افراط بوده، اهل جنگ و خشونت معرفی کردند» زدوده شود.

خواسته‌های بسیار ناچیز هنرمندان را با خواسته‌های کلان رییس جمهوری که بسنجیم به اهمیت «تصویر» در این ضیافت نمایشی پی می‌بریم.

در پایان باید پرسید آیا به راستی این اشخاص دستچین‌شده، ادبیات و هنر ایران را نمایندگی می‌کنند؟ با کدام صلاحیت؟ با برخورداری از کدام پیشینه؟