علی جنتی در آستانه یک‌سالگی تصدی‌اش بر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی قرار دارد. به این مناسبت روزنامه «شرق»، چاپ تهران در شماره ۲۰۵۷ خود گفت‌و‌گویی با او انجام داده. جنتی در این گفت و‌گو به مهم‌ترین چالش‌های فرهنگی دولت در یک سال گذشته نظری افکنده و کارنامه‌ای از فعالیت خود در وزارت ارشاد به‌دست داده است. او گفته شاید هنوز قضاوت درباره اینکه آیا وزارت ارشاد توانسته اعتماد هنرمندان و روشنفکران را به‌دست بیاورد، زود باشد. در این گفت‌و‌گو، واگذاری وظایف دولت در زمینه سانسور به بخش خصوصی، بدهکاری وزارت ارشاد به برخی نهادها و همچنین مسأله اینترنت آزاد نیز همچنان به آینده موکول شده است.
فشار برخی جریان‌ها
علی جنتی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در ابتدای گفت‌و‌گو با روزنامه «شرق» از بدبینی و نومیدی هنرمندان نسبت به وزارت ارشاد در دولت محمود احمدی‌‌نژاد یاد کرده و گفته است که اکنون پس از گذشت تقریباً یک‌سال، بدبینی و نومیدی آنان به خوشبینی و امیدواری بدل شده. او اما در همان حال به این نکته اشاره کرده که در این مدت فشار «برخی جریان»ها فزونی گرفته. به گفته وزیر ارشاد، «گروه‌هایی هستند که غیراز سلیقه خودشان سلیقه دیگری را نمی‌پذیرند. هر اقدامی را که برخلاف دیدگاه‌هایشان باشد، بلافاصله در مقابلش موضع می‌گیرند».
یکی از وعده‌های انتخاباتی جنتی، ابتدا حذف سانسور کتاب بود. هنگامی که این امر تحقق پیدا نکرد بحث واگذاری سانسور به ناشران در میان آمد. وزیر ارشاد اکنون در پاسخ به این انتقاد که در این مدت به وعده‌های انتخاباتی‌اش مبنی بر حذف سانسور کتاب عمل نکرده گفته است: «ممیزی در قانون به ما دیکته شده و مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی که برای ما جنبه قانونی دارد وظایفی را برایمان تعیین کرده است. نکته‌ای که من در روزهای آغاز تصدی خودم عنوان کردم این بود که می‌خواهیم ممیزی قبل از چاپ را برداریم و آن را به خود ناشران واگذار کنیم. منتها ناشران زیر بار این موضوع نرفتند و گفتند وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی می‌خواهد ممیزی را که از آن به سانسور تعبیر می‌کنند، از خودش به ما منتقل کند. چون آن‌ها نپذیرفتند ما هم گفتیم همین روال قانونی را طی خواهیم کرد.»
او اما در همان حال به فعالیت هیأت‌های نظارت وزارت ارشاد اشاره کرده و وعده داده که واگذاری بخشی از وظایف دولت به بخش خصوصی از مهم‌ترین اهداف این هیأت‌هاست. علی جنتی در گفت‌و‌گو با شرق به طرح تمرکززدایی از سانسور کتاب اشاره ای نکرده است.
وضع مطبوعات کشور، انتصاب مدیران
وزیر ارشاد درباره بازگشایی انجمن صنفی مطبوعات گفته که برخلاف «خانه سینما»، بازگشایی انجمن صنفی مطبوعات فقط به اراده وزارت ارشاد بستگی ندارد، بلکه این‌بار، این قوه قضائیه است که اجازه بازگشایی انجمن صنفی را نمی‌دهد. به گفته جنتی «این دستگاه می‌گوید ما کاری نداریم که وزارت اطلاعات شکایتش را پس گرفته اگر ما اینجا را پلمب کردیم به دلایل دیگری است».
به گمان وزیر ارشاد کیفیت مطبوعات فارسی‌زبان در داخل ایران در مقایسه با کشورهای حاشیه خلیج فارس و ترکیه نازل است. او خبر داده که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی قصد دارد خبرنگاران را از نظر حرفه‌ای آموزش دهد با این امید که سطح مطبوعات ایران از نظر کیفی ارتقاء پیدا کند.
جنتی درباره چگونگی انتصاب مدیران وزارتخانه‌اش گفته به سلیقه سیاسی آن‌ها توجه نمی‌کند، بلکه ملاک‌‌هایی مانند اعتقاد به نظام و ولایت‌فقیه، برخورداری از تدین و التزام عملی به اسلام و داشتن تخصص و کارایی مد نظر اوست.
بدهی‌های کلان؛ سقوط اخلاقی در جامعه
یکی از مشکلات دولت روحانی کمبود بودجه در همه عرصه‌ها ازجمله در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است. جنتی در گفت‌و‌گو با شرق اعلام کرده که وزارت ارشاد در مجموع ۱۴۰ میلیارد تومان بدهکار بوده است و اکنون تلاش می‌کند به تدریج بدهی‌هایش را به کتابخانه‌ها، ناشران، اشخاص و برخی نهادها پرداخت کند.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در اردیبهشت ماه که همایش «دلواپسان» در اعتراض به مذاکرات هسته‌ای ایران با قدرت‌های جهانی و سیاست‌های فرهنگی دولت برگزار شده بود، مقاله‌ای در روزنامه «ایران» منتشر کرد و از سقوط اخلاقی جامعه سخن گفت. در همایش هتل المپیک در تهران هم با صراحت بیشتری بحران‌های خانوادگی، اجتماعی و اخلاقی در جمهوری اسلامی را برشمرد. او در گفت‌و‌گو با شرق نیز در این زمینه گفته: «بحث سقوط اخلاقی یک مسأله نگران‌کننده برای ماست که بعد از ۳۵ سال از انقلاب اسلامی و با وجود اینکه همه ما شعار اخلاق اسلامی و پایبندی بر ارزش‌های اسلامی را می‌دهیم، می‌بینیم که خیلی‌ها از این ارزش‌ها دور شده‌اند.»
علی جنتی در یک سال گذشته از مدافعان حذف فیلترینگ از شبکه‌های اجتماعی مانند فیسبوک بوده است. او درباره چشم‌انداز اینترنت آزاد در ایران به مسأله امنیت ملی اشاره کرده و گفته در این زمینه هنوز به وقت زیادی نیاز است.