طرحهای ایجاد مسکن در ایران، بدون فراهم سازی زیرساختهای لازم و ضروری به مرحله اجرا میرسند. طرح مسکن مهر از این جمله است. در حال حاضر این طرح، علاوه بر اینکه به دلیل بحرانهای مالی، در برخی از مراکز متوقف شده، در مراحل آغازین بهره برداری نیز با مشکل جدی «سیستم حمل و نقل» و کمبود مراکز «آموزشی» و «خدماتی – درمانی» روبهرو است.
معاون فنی سازمان نوسازی و تجهیز مدارس کشور روز گذشته یکم بهمنماه سال جاری (۱۳۹۲ خورشیدی) اعلام کرد «با آغاز بهرهبرداری از طرحهای جدید مسکن مهر به ویژه در تهران»، ساکنان این مناطق برای سال تحصیلی آینده (۹۴- ۱۳۹۳) با «مشکل نبود فضاهای آموزشی» مواجه خواهند بود.
محمد حسین ترابیزاده در گفتوگو با خبرگزاری مهر، با اشاره به اینکه در مرداد و شهریور سال ۱۳۹۳ قرار است شماری دیگر از خانههای مسکن مهر به بهرهبرداری برسد، «کمبود مدرسه» در طرح های مسکن مهر را یکی از مشکلات جدی این طرح در نقاط مختلف ایران دانسته است.
معاون فنی سازمان نوسازی و تجهیز مدارس کشور با اشاره به شهرکهایی که در طرح مسکن مهر در جوار کلانشهرها احداث شدهاند تاکید کرد که «هنوز اعتبار لازم برای تامین فضاهای آموزشی و ساخت مدرسه برای این مناطق تعیین نشده است».
او با اشاره به شهرکهایی که در طرح مسکن مهر در جوار کلانشهرها احداث شدهاند تاکید کرد که «هنوز اعتبار لازم برای تامین فضاهای آموزشی و ساخت مدرسه برای این مناطق تعیین نشده است» و تا زمانی که این اعتبار تعیین نشده باشد، «کاری در این زمینه پیش نخواهد رفت».
به گفته معاون فنی سازمان نوسازی و تجهیز مدارس کشور، اعتبار لازم برای ساخت فضاهای آموزشی مدارس طرحهای مسکن مهر باید از محل اعتبارات استانی و سازمان مسکن و شهرسازی استان تامین شود.
پیش از این مرتضی رئیسی، رئیس سازمان نوسازی و تجهیز مدارس کشور گفته بود: «در پروژههای مسکن مهر به تعداد ۲۸ هزار کلاس درس نیاز است که تاکنون تنها ده درصد آن ساخته و تجهیز شده است.»
بر اساس این گزارش، ساخت هر کلاس درس به ۶۰ میلیون تومان اعتبار نیاز دارد.
به گفته عباس آخوندی، وزیر راه، مسکن و شهرسازی ایران، در حال حاضر ۲۰۰ هزار واحد مسکونی از طرح مسکن مهر قابل سکونت هست که همه آنها فاقد تأسیسات زیربنایی است. پیمانکاران برخی مناطق نیز برای تکمیل واحدهای مسکونی و تحویل آن به متقاضیان با کمبود بودجه رو به رو هستند. مشکلات ایمنی سازه در زیربناها، برقرسانی، آبرسانی، گازرسانی، نصب آب گرمکن، طراحی و ساخت سرویسهای بهداشتی در واحدهایی که ساخت آنها به پایان رسیده به قدری جدی است که سقف و دیوارهای منازل ترک برداشته، سیم کشیها کار نمیکنند و خطر گرفتگی گاز ساکنان را تهدید میکند. واحدهایی که ساخت آنها تمام نشد، رها شدهاند و پیمانکاران بر سر کار نمیآیند.
این در حالی است که در شهرسازی نوین، در حاشیه طرحهای خانهسازی (علاوه بر فراهم سازی نیازهای اولیه)، طرحهای موازی ایجاد «سیستم حمل و نقل عمومی»، مراکز خدمات «درمانی، آموزشی، فرهنگی و بهداشتی» و همچنین سالنهای «ورزشی»، «کتابخانه» و «فروشگاههای مواد غذایی» نیز جنبه اجرایی پیدا میکند.
در شهرسازی نوین، در حاشیه طرحهای خانهسازی (علاوه بر فراهم سازی نیازهای اولیه)، طرحهای موازی ایجاد «سیستم حمل و نقل عمومی»، مراکز خدمات «درمانی، آموزشی، فرهنگی و بهداشتی» و همچنین سالنهای «ورزشی»، «کتابخانه» و «فروشگاههای مواد غذایی» نیز جنبه اجرایی پیدا میکند.
در سال ۱۳۸۶ و همزمان با افزایش بیسابقه قیمت خرید مسکن در سراسر کشور و بهویژه در تهران، محمد سعیدیکیا، وزیر وقت مسکن و شهرسازی دولت نهم، طرحی موسوم به «مسکن مهر» را پیشنهاد و وعده داد تا دولت با اجرای آن ابتدا «قیمت مسکن را کنترل کند» و سپس «آرزوی همه مستأجرها را برآورده و آنها را صاحبخانه کند».
در همان زمان و با تبلیغات وسیعی که پیرامون طرح مسکن مهر شد شمار زیادی از اجارهنشینان، خانههایی را پیشخرید کردند. با گذشت چند سال اما هنوز ۷۵ درصد از این واحدهای مسکونی در سراسر ایران به مرحله افتتاح و بهرهبرداری نرسیده است. این در حالی است که پیش خریداران ناچارند برای تهیه مسکن اجارهای، هم پول پیش، هم اجارهبها بپردازند.
بر اساس آمارهای موجود، نزدیک به ۵۰ درصد از درآمد هر خانوار صرف مسکن و حمل و نقل و بهداشت میشود. بر این اساس، افزایش سرسامآور خانهسازی در شهرهای بزرگ ایران بدون توجه به زیرساخت ها و پیش شرط های لازم و ضروری، به معنای بهبود کیفیت زندگی شهروندان نیست.
در همین زمینه:
هزینه ساخت مسکن مهر باز هم افزایش یافت
افزایش اجارهبها، کاهش بودجه خانوار
افزایش بیش از ۳۰ درصدی اجاره مسکن در ایران
مسکن مهر و نامهری با خانه به دوشان
طرح مجلس برای الزام به اجاره یا فروش خانههای خالی
وزیر راه: تعداد مسکن از تعداد خانوارها بیشتر شده است